Η ήττα του νικητή

Γιώργος Σιακαντάρης 09 Ιουλ 2015

O Γιουνκέρ δηλωσε πως δεν κατάλαβε τι ψηφίσαν οι έλληνες και θα ζητήσει από τον Πρωθυπουργό να του εξηγήσει. Στο δημοψήφισμα επικράτησε ένα ψευδεπίγραφο ερώτημα, γιατί το Ναι ταυτίστηκε με ότι έφερε και διαχειρίστηκε την κρίση. Νίκησε ο διχαστικός λόγος της ταύτισης του Ναι με τον δωσιλογισμό και η απόρριψη του διαλόγου ως ευρωπαϊκού κεκτημένου. Η κοινωνία δεν κατανόησε πως είναι άλλο πράγμα να είσαι άνεργος, ανασφάλιστος και με λίγα ή καθόλου ευρώ στην Ευρώπη από το να είσαι άνεργος, ανασφάλιστος και με πολλές δραχμές εκτός Ευρώπης.

Aν ο στόχος του Πρωθυπουργού είναι η απομάκρυνση της χώρας από το Ευρώ, τότε ζούμε μέρες θριάμβου του κ. Τσίπρα. Αν στόχος όμως παραμένει η παραμονή στο ευρώ, τότε το ότι η βάση της όποιας Συμφωνίας θα είναι τα πακέτα προτάσεων που έχουν συζητηθεί, με κάποιες προσθαφαιρέσεις, μπορεί να σημαίνει και την πανωλεθρία του. Πανωλεθρίαμβος ή η ήττα του νικητή;

Στις εκλογές υπάρχει και καθαρός ηττημένος. Ηττήθηκε η αντίληψη για το πλαδαρό «ευρωπαϊκό τόξο». Ηττήθηκε μια «Κεντροαριστερά» που υποστήριζε πως η κρίση οφείλονταν μόνο στις δημόσιες δαπάνες και συμπλήρωνε πως ακόμη και αν δεν υπήρχε θα έπρεπε να «εφεύρουμε» το Μνημόνιο. Ηττήθηκαν όμως και εκείνοι οι αριστεροί που αν και διαφωνούσαν με την δαιμονοποίηση του δημοσίου και τη θεοποίηση του Μνημονίου, στοιχήθηκαν πίσω από δίβουλες ηγεσίες και έτρεφαν αυταπάτες για τη φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ.

Ο μεγάλος ηττημένος όμως είναι το παλιό πολιτικό σύστημα και οι ελληνικές ελίτ. Κόμματα, συνδικάτα, εργοδοτικές και επαγγελματικές ενώσεις, επιστήμονες που τάχθηκαν με το Ναι απέτυχαν να πείσουν γιατί κουβαλούσαν τις αιτίες και τη διαχείριση της κρίσης στις πλάτες τους. Κουβαλούσαν στις πλάτες τους τη διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων και τη μη μεταρρύθμιση του εαυτού τους. Τίποτα καλό δεν προμηνύεται για μια χώρα, όταν υπάρχει τόσο μεγάλη απόσταση μεταξύ των «ελίτ» και των πολιτών.

Χρειάζονται νέα πολιτικά υποκείμενα, κυρίως στο χώρο της σοσιαλδημοκρατίας, αλλά και στο χώρο της φιλελεύθερης κεντροδεξιάς που θα επιχειρήσουν να καλύψουν αυτήν την απόσταση. Χρειάζεται όμως και να ενισχυθεί μια νέα επιχειρηματικότητα (αστική τάξη) και νέες μορφές συνδικαλισμού. Τίποτα δεν μπορεί να είναι ίδιο με το χθες, αλλά και τίποτα δεν μπορεί να γίνει με όλο το χθες στο περιθώριο.