Με την ευκαιρία της συζήτησης στη χώρα μας για το όνομα της πΓΔΜ γίνεται λόγος για προσπάθεια αναδιάταξης του πολιτικού σκηνικού, όπως εκτίμησε και ο Πρόεδρος της Βουλής. Δεν προβλέπω, όμως, ότι θα προκύψει η δι’ ευχών Βούτση αναδιάταξη. Εκτιμώ ότι υπάρχει πλειοψηφία στη Βουλή που θεωρεί τη συγκυρία ευνοϊκή για τον τερματισμό του αδιεξόδου με τα Σκόπια. Μερικοί βουλευτές της αντιπολίτευσης μπορεί για λόγους αρχής να ψηφίσουν υπέρ της άρσης του ελληνικού βέτο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα εγκαταλείψουν το κόμμα τους. Την επόμενη μέρα θα συνεχίσουν να σφυροκοπούν την Κυβέρνηση για τα καταστροφικά οικονομικά πεπραγμένα της και τα ασύστολα ψεύδη.

Ωστόσο, η αναδιάταξη των πολιτικών δυνάμεων μπορεί να προκύψει από άλλη αιτία. Ας αφήσουμε για λίγο τον εθνικό μας αυτισμό, που μας καθηλώνει σε ομφαλοσκόπηση, και ας δούμε τί συμβαίνει αλλού στην Ευρώπη. Το φετεινό Νταβός ήταν η ευκαιρία για τον Μακρόν να τον ακούσουν για πρώτη φορά οι ηγέτες της Παγκοσμιοποίησης, και επιχειρηματικοί παράγοντες από όλες τις ηπείρους. Μιλώντας κυρίως στα αγγλικά (προς κακοφανισμό των συμπατριωτών του) είπε Europe is back, η Ευρώπη είναι εδώ. Η Μέρκελ διατύπωσε παρόμοιο λόγο. Ωστόσο, και αυτή υπέκυψε στο νόμο Μακρόν: ήρθε δεύτερη, γιατί ως Καγκελάριος εν αναμονή έως ότου εγκριθούν οι διαπραγματεύσεις απο τη βάση του SPD δεν έχει ελευθερία κινήσεων. Στην πραγματικότητα όμως και οι δύο, Μακρόν και Μέρκελ δεν έβαλαν την Ευρώπη πάνω από τις χώρες τους τη Γαλλία και τη Γερμανία: έβαλαν την Ευρώπη μπροστά.

Θα σταθώ στη διαφαινόμενη εφαρμογή της μεθόδου Μακρόν στο Ευρωπαϊκό πολιτικό σκηνικό. Η πρωτοφανής επιτυχία του καινοφανούς σχήματος La Republique en Marche! με το οποίο κατέβηκε και κέρδισε τις προεδρικές εκλογές στη Γαλλία, το οποίο στη συνέχεια απέκτησε τη μορφή κόμματος, οφειλόταν στην ίδια τη φιλοσοφία του, που όπως ο τίτλος δηλώνει δείχνει κίνηση προς τα μπροστά. Υπάρχουν ενδείξεις ότι το κόμμα του Μακρόν, αφού διέλυσε το μονοπώλειο της Γκολικής και Μιτεραντικής παράδοσης με την εκκωφαντική ήττα του κεντροδεξιού υποψήφιου και την σχεδόν ολοκληρωτική εξαέρωση του πρώην ηγεμονικού σοσιαλιστικού κόμματος, θα προσπαθήσει να επαναλάβει την επιτυχία του, αλλά αυτή τη φορά σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Θα μπορέσει έτσι ο Μακρόν να θέσει σε εφαρμογή τις ιδέες για την αναγέννηση της Ευρώπης που για πρώτη φορά ανέπτυξε στην Πνύκα τον περασμένο Σεπτέμβρη και στη συνέχεια με την ομιλία του στη Σορβόννη. Η απάντηση στον λαϊκισμό θα είναι περισσότερη δημοκρατία στη λήψη αποφάσεων και  αλλαγή αντιμετώπισης σε θέματα μέχρι τώρα ταμπού, όπως πχ. η δημιουργία θέσης ευρωπαίου υπουργού Οικονομικών, η φορολογία, η Άμυνα, η κοινή πολιτιστική κληρονομιά. Η πολιτική και οικονομική ταυτότητα του Μακρόν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως σοσιαλο-φιλελευθερισμός, που ξεπερνά τις παραδοσιακές γραμμές των χριστιανοδημοκρατών και των σοσιαλδημοκρατών. Πχ, στον τομέα της απασχόλησης, αντί να προσπαθεί χωρίς αποτέλεσμα να περισώσει θέσεις εργασίας, ενισχύει και βελτιώνει τις προϋποθέσεις για το άτομο, ώστε με τα κατάλληλα προσόντα να προσαρμοστεί στις συχνές αλλαγές των εργασιακών σχέσεων, διατηρώντας παράλληλα ένα μίνιμουμ δίκτυο κοινωνικής προστασίας.

Το ερώτημα που δεν έχει ακόμα απαντηθεί είναι σε ποιά πτέρυγα του ευρωκοινοβουλίου θα καθήσουν οι ευρωβουλευτές του κόμματος Μακρόν στις εκλογές της 26 Μαΐου 2019. Ίσως μερικοί να συνεχίσουν να αισθάνονται συγγένεια με την ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού κόμματος και άλλοι με την ομάδα Σοσιαλιστών και Δημοκρατών. Ίσως οι πιό πολλοί από αυτούς που θα εκλεγούν να νιώθουν πιό άνετα στην ομάδα των Φιλελευθέρων. Κατά τα φαινόμενα, όμως, ο Μακρόν δεν θα αρκεστεί στα γνωστά σχήματα. Θα επιδιώξει την αναδιάταξη της ευρωπαϊκής πολιτικής σκακιέρας, όπως έκανε στη Γαλλία για να επιτύχει την υλοποίηση των απόψεών του στην Ευρώπη. Δεν αποκλείεται εξάλλου να βρεί πολλούς μιμητές και σε άλλες χώρες που θα είναι έτοιμοι να ακολουθήσουν το παράδειγμα. Να πρωτοεμφανιστούν δηλαδή στις ευρωεκλογές πολιτικοί σχηματισμοί Mακρονικής αναφοράς με αποτέλεσμα να ιδρυθεί έτσι μία νέα εντελώς διαφορετική από τις υπάρχουσες πολιτική ομάδα.

Αυτό θα ενισχυθεί και από ένα νεωτερισμό απότοκο του Brexit. Σύμφωνα με την πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Φεβρουαρίου οι έδρες μειώνονται  από 751 σε 705. Ωστόσο, απορρίφθηκε η πρόταση να διατεθούν 46 έδρες για το διεθνικό (transnational) ψηφοδέλτιο, όπου όλόκληρη η ΕΕ θα λαμβάνεται ως μία εκλογική περιφέρεια. Την ιδέα για αμιγώς ευρωπαϊκές λίστες παράλληλα με τα εθνικά ψηφοδέλτια πρώτος πρόβαλε ο Μακρόν και έτυχε της υποστήριξης των ηγετών του Νότου (και του κυρίου Τσίπρα) στην τελευταία τους σύνοδο στη Ρώμη. Φιλελεύθεροι και Πράσινοι τάχθηκαν επίσης υπέρ. Αντίθετα το Ευρωπαϊκό Λαϊκό κόμμα, η Γερμανία και οι χώρες του Βίζεγκραντ διαφωνούν. Ωστόσο, η συζήτηση έχει ήδη ανοίξει. Τώρα το λόγο θα έχουν τα κράτη μέλη στο Συμβούλιο για την τελική απόφαση.

Την προσεχή περίοδο ο Μακρόν θα αναζητήσει μεγαλύτερη στήριξη ώστε να βάλει τη σφραγίδα του στη χάραξη πολιτικών για να πάει η Ευρώπη μπροστά. Η Ευρώπη σήμερα ψάχνεται. Οι διαφορές των κρατών με αφορμή το μεταναστευτικό διευρύνονται. Οι δυνάμεις παντός είδους λαϊκισμού καραδοκούν. Οι ιταλικές εκλογές της 4ης Μαρτίου είναι κρίσιμες όχι μόνο για την Ιταλία, χώρα του G8, αλλά για ολόκληρη την Ευρώπη. Η κατάληξη του Brexit παραμένει άδηλη. Μέχρι τις ευρωεκλογές ο πολιτικός χρόνος είναι πολύ μακρύς προσφέροντας στον Μακρόν την άνεση να διαμορφώσει μεθοδικά το στήσιμο του νέου σκηνικού.

Αν δεν υπάρξουν ριζικές μεταβολές στις προβλέψεις, τότε η επιδιωκόμενη αναδιάταξη του ευρωπαϊκού πολιτικού χάρτη μπορεί να είναι εφικτή. Και το ερώτημα που θα τεθεί στα καθ’ ημάς και όχι μόνον είναι τί διαστάσεις μπορεί να λάβει μία τέτοια κινητικότητα. Αυτή όμως η συζήτηση δεν δείχνει προς το παρόν να απασχολεί τα ελληνικά πολιτικά κόμματα. Γιατί μία τέτοια προοπτική θα έχει απρόβλεπτες συνέπειες μεγέθους επανάστασης του Κοπέρνικου.

Σημείωση: Μια μικροτερη εκδοχή του άρθρου αυτου δημοσιεύτηκε στο ΒΗΜΑ