Την περασμένη Τετάρτη η Ολομέλεια του ΕΚ επικύρωσε την εκλογή του Ζαν-Κλoντ Γιούνκερ στην προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Επρόκειτο για ένα σημαντικό βήμα εκδημοκρατισμού κι αποκατάστασης της θεσμικής ισορροπίας στην Ευρώπη, με δεδομένο ότι το Συμβούλιο «υποχρεώθηκε» να ακολουθήσει την απόφαση των βασικών πολιτικών ομάδων στο Κοινοβούλιο και να προτείνει για την προεδρία της Επιτροπής τον υποψήφιο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, που εξασφάλισε τον μεγαλύτερο αριθμό εδρών στις ευρωεκλογές της 25ης Μαΐου.
Δεν ήταν, όμως, μόνο αυτό. Προκειμένου να εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία – και κυρίως την υποστήριξη των Σοσιαλι-στών και Δημοκρατών, ο Γιούνκερ «ενσωμάτωσε» στις προγραμματικές του δηλώσεις ορισμένες από τις βασικές τους θέσεις:
• Απόλυτη προτεραιότητα στην καταπολέμηση της ανεργίας και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, με ένα γενναίο πρόγραμμα επενδύσεων.
• Απλοποίηση του κανονιστικού πλαισίου για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καλύτερη αξιοποίηση των κονδυλίων του κοινοτικού προϋπολογισμού -με ανοιχτή την προοπτική πιο ρηξικέλευθων αποφάσεων στο πλαίσιο της ενδιάμεσης αναθεώρησης του 2016-, περαιτέρω αύξηση των κεφαλαίων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, επαναβιομηχανοποίηση της Ευρώπης. Καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής, όπως και του φορολογικού dumping. Εμβάθυνση και ενίσχυση της συνοχής της ΟΝΕ, με την ανάδειξη της κοινωνικής της διάστασης. Αντικατάσταση του θεσμού της τρόικας με μια νέα δομή περισσότερο δημοκρατική και συμβατή με την κοινοτική νομοθεσία, αλλά και εισαγωγή της αξιολόγησης των κοινωνικών επιπτώσεων των Μνημονίων.
Ολα αυτά χωρίς να διακυβεύεται η σταθερότητα του κοινού νομίσματος, δηλαδή με τήρηση των δημοσιονομικών κανόνων – εφαρμοζόμενων όμως με «ευελιξία», δηλαδή συνυπολογίζοντας έκτακτες καταστάσεις είτε σε εθνικό, είτε σε ευρωπαϊκό/παγκόσμιο επίπεδο. Οι δηλώσεις Γιούνκερ δείχνουν σαφώς μια «αλλαγή κατεύθυνσης» του ευρωπαϊκού συστήματος, με στόχο να ξανακερδηθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών και να αναχαιτιστεί το κύμα αντι-ευρωπαϊσμού που καταγράφηκε στις ευρωεκλογές της 25ης Μαΐου. Από αυτήν την «αλλαγή κατεύθυνσης» έχουν να κερδίσουν οι λαοί και οι χώρες που θα συμβάλουν ενεργά σε αυτήν, σεβόμενοι τους κανόνες και το κοινό ευρωπαϊκό συμφέρον.
Το νέο, υπό οικοδόμηση πλαίσιο δημιουργεί μεγάλες ευκαιρίες για την Ελλάδα, υπό την προϋπόθεση ότι οι πολιτικές δυνάμεις, κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, θα το αξιοποιήσουν εποικοδομητικά, αποφεύγοντας τον ανέξοδο, αλλά και αδιέξοδο «τσαμπουκά» που καταλήγει σε απομόνωση και σε αποτυχίες.