- P. Kotler: «Υπάρχουν οι επιχειρήσεις που αλλάζουν και οι επιχειρήσεις που χάνονται»
Το σημερινό επιχειρησιακό περιβάλλον ασφυκτιά από την ένταση του ολοένα και αυξανόμενου, κατά βάση εισαγόμενου αλλά και εγχώριου, ανταγωνισμού προϊόντων και υπηρεσιών τόσο σε επίπεδο ποιότητας, κόστους και εναλλασσόμενων πρότυπων μεθόδων εξυπηρέτησης, όσο και σε επίπεδο Εταιρικής Στρατηγικής, φιλοσοφίας και Εταιρικής κουλτούρας.
Οι έξυπνες Εταιρικές Στρατηγικές του μέλλοντος οφείλουν να είναι προσανατολισμένες σε ένα μονοσήμαντο στόχο που είναι η συνεχής αναδημιουργία προϋποθέσεων καινοτομίας και διαφορετικότητας σε νέα προϊόντα και νέους τρόπους διαχείρισης της στρατηγικής σκέψης. Οι σύγχρονες αντιλήψεις για την ΜΜΕ απαιτούν πλέον την υιοθέτηση νέων στρατηγικών που ενσωματώνουν τη διεθνοποίηση της επιχειρηματικής πρωτοβουλίας, τη διαφοροποίηση προϊόντων και υπηρεσιών, την εντατικοποίηση των εσωτερικών λειτουργιών της επιχείρησης καθώς και την εξειδίκευση σε συγκεκριμένους τομείς της αγοράς που συνιστά και εταιρικό συγκριτικό πλεονέκτημα. Οι αλλαγές είναι ραγδαίες, θα λέγαμε κοσμογονικές και ως εκ τούτου η προσαρμογή στα νέα κάθε φορά δεδομένα αδήριτη ανάγκη. Η πρόσβαση στην πληροφορία και η αξιοποίησή της για άντληση πρωτογενών ή δευτερογενών στοιχείων που θα βοηθήσουν τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις στη χάραξη στρατηγικής αποτελεί έναν πάγιο επιχειρησιακό στόχο που πρέπει να υπηρετείται με συνέπεια και εμμονή από το στελεχιακό δυναμικό της επιχείρησης. Η λογική του αυτονόητου που δυστυχώς δεν ισχύει σε πολλές επιχειρήσεις είναι αυτή που θα θωρακίσει τη σύγχρονη επιχείρηση ώστε να αποφύγει περαιτέρω συρρίκνωση των εργασιών της, να μην οδηγηθεί σε οικονομικό μαρασμό, απαξίωση και παρακμή.
Η μεθοδολογία παραγωγής νέων έξυπνων ιδεών αγγίζει και αφορά όλες τις λειτουργίες μιας σύγχρονης Επιχείρησης, π.χ. το Μάνατζμεντ κορυφής, την Ηγεσία, το Μάρκετινγκ, τις Πωλήσεις, την Επικοινωνία, όπου για κάθε μια από αυτές αναλύονται συγκεκριμένα βήματα και ενέργειες - δράσεις που θα εξασφαλίσουν ανθεκτικότητα σε ενδεχόμενη ή υπάρχουσα κρίση και θα αναδείξουν τη δυναμική υπεροχής σε δύσκολες ενδιάμεσες μεταβατικές περιόδους.
Το σημαντικότερο όμως από όλα είναι να διαφυλαχθεί η αποστολή και το σύστημα αξιών της Επιχείρησης ώστε να επαναδιατυπωθούν με μεγαλύτερη σαφήνεια οι προσδοκώμενοι σκοποί και στόχοι μέσα από την επιδίωξη ενός νέου έξυπνου οράματος σε ένα νέο, πιθανόν περισσότερο ελκυστικό και ενδιαφέρον, πεδίο δράσης που ενδεχόμενα προκύψει.
Ποια είναι λοιπόν τα κυρίαρχα προβλήματα - αδυναμίες που εμφανίζουν οι ΜΜΕ και ποιες οι επιπτώσεις που προκύπτουν εξαιτίας των προβλημάτων;
>Προβλήματα - Αδυναμίες
- Θρίαμβος γραφειοκρατίας που συνιστά εμπόδιο στη σωστή λειτουργία της επιχείρησης (για το άνοιγμα μιας ΜΜΕ απαιτούνται 17 χαρτιά από διαφορετικούς φορείς).
- Αδυναμία εξωστρέφειας και συρρίκνωση ΜΜΕ (τα τελευταία 5 χρόνια έκλεισαν γύρω στις 220.000 ΜΜΕ).
- Υψηλοί φορολογικοί συντελεστές.
- Απουσία εξειδικευμένου επιστημονικού προσωπικού.
- Σκληρός ανταγωνισμός μεταξύ μικρών και μεγάλων επιχειρήσεων.
- Αδυναμία κατάρτισης ενός Επιχειρηματικού σχεδίου με συγκεκριμένους στόχους.
- Δυσκολία πρόσβασης στο Τραπεζικό σύστημα για χρηματοδότηση.
- Απουσία ενός θεσμικού πλαισίου ανταγωνιστικότητας αποκλειστικά για ΜΜΕ ή ενός εγγυοδοτικού ενδιάμεσου φορέα που να λειτουργεί και να παρέχει πραγματικές εγγυήσεις .
> Επιπτώσεις εξαιτίας των Προβλημάτων (ΠΡΟΣΟΧΉ κατ αντιστοιχία με
τα προβλήματα)
- Διάγνωση προβλήματος ανεργίας.
- Αρνητικές επιπτώσεις στην καθαρή κερδοφορία (εάν αυτή υπάρχει).
- Επιπτώσεις στην προσφορά ποιοτικών υπηρεσιών.
- Μη αξιοποίηση συγκριτικών πλεονεκτημάτων μέσω Η/Υ π.χ. (απλούστευση διαδικασιών ελέγχου, δικτυακή ενημέρωση, κ.α.).
- Αρνητική αντανάκλαση στη λειτουργία της ΜΜΕ. Ανταγωνιστικές συγχωνεύσεις και θνησιγενείς εξαγορές.
- Καθυστέρηση εκτέλεσης επενδυτικών σχεδίων για επίτευξη των στόχων της Επιχείρησης.
Όλα τα μέτρα που κατά καιρούς έχουν προταθεί, τόσο από θεσμικούς φορείς των ΜΜΕ όσο και από καθ ύλην αρμόδια φυσικά πρόσωπα με άμεση ή έμμεση επαγγελματική σχέση με τις εν λόγω επιχειρήσεις, είναι περίπου τα ίδια ή ακριβώς τα ίδια, με τις ενισχυμένες βέβαια κάθε φορά προσθήκες σε μια πρωτοφανή ωστόσο διαδικασία ανακύκλωσης και επαναδιατύπωσης προτάσεων που εξυπηρετούν περισσότερο ανάγκες επικοινωνίας ή ακόμη την προσπάθεια εξωτερίκευσης συναισθημάτων βαθύτερης αγωνίας, άγχους, απελπισίας και αγανάκτησης του μικρομεσαίου επιχειρηματία. Επί της ουσίας όμως ποτέ αυτά τα μέτρα δεν υλοποιήθηκαν στο βαθμό που θα έπρεπε.
Και τούτο το τελευταίο μπορούν να κατανοήσουν μόνον όσοι συμμετέχουν και βιώνουν τη δύσκολη καθημερινότητα των επιχειρηματιών αυτής της κατηγορίας. Μέτρα που αφορούν την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, τον τριπλασιασμό του κεφαλαίου του ταμείου εγγυοδοσίας, τη φορολόγηση του τζίρου και όχι των κερδών με χαμηλό συντελεστή, τη μείωση των φορολογικών συντελεστών, την απλούστευση του νομικού πλαισίου ίδρυσης και λειτουργίας των ΜΜΕ, τη ριζική αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού συστήματος, κ.α.
Είναι πολύτιμη από την άλλη, η εμπειρία από την ποικιλία των κινήτρων που αφορούν τη μικρομεσαία επιχείρηση και υιοθετούνται από κυβερνήσεις άλλων χωρών - μελών της Ε.Ε. και τα οποία έχουν να κάνουν κυρίως με τη μείωση των φορολογικών συντελεστών, τις επιχορηγήσεις κεφαλαίων 40% - 60%, τα χαμηλότοκα δάνεια και τις επιδοτήσεις επιτοκίων ως 5 και 10 χρόνια, την επιδότηση του business plan κ.α. (βλ. Ιρλανδία, Γαλλία, Αγγλία, Ιταλία, Λουξεμβούργο, κ.α.).
Αυτό όμως που πραγματικά χρειάζεται είναι ένα και μοναδικό: η δυναμική εκείνη πολιτική βούληση, μέσω της οποίας θα αναληφθούν γενναίες και τολμηρές πολιτικές πρωτοβουλίες που θα προκαλέσουν ανατροπές στο επιχειρηματικό περιβάλλον με πάταξη των πολύπλοκων γραφειοκρατικών διαδικασιών και τη δημιουργία ενός ασφαλούς επιχειρηματικού κλίματος με φορολογική σταθερότητα και συνειδητή επένδυση στον παράγοντα εμπιστοσύνη.
Τα συστατικά της επιτυχίας δεν μπορεί παρά να σχετίζονται με την τριλογία ανάπτυξη - ανάπτυξη - ανάπτυξη. Ανάπτυξη όμως που θα τροφοδοτείται όχι από την κατανάλωση, τους κοινοτικούς πόρους ή τις αλόγιστες δημοσιονομικές δαπάνες, αλλά μέσα από διαρθρωτικές παρεμβάσεις στη λειτουργία της οικονομίας ή την ανάληψη δημιουργικών επιχειρηματικών πρωτοβουλιών που θα φέρουν παραγωγικές επενδύσεις οι οποίες θα διακρίνονται για την καινοτομία και την πρωτοτυπία τους.
Εν τέλει, η επίλυση των προβλημάτων της τιμωρημένης σήμερα μικρομεσαίας επιχείρησης είναι υπόθεση της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας.
Ποιοι είναι λοιπόν οι άξονες Στρατηγικής και οι συγκεκριμένες πολιτικές προτάσεις που αδυνατούν να υλοποιήσουν οι πολιτικοί μας, αλλά είναι οι μόνες που μπορούν να ανατρέψουν την υπάρχουσα νοσηρή κατάσταση και τους παράγοντες που υπονομεύουν το «επιχειρείν» στη χώρα μας, που προσφέρουν ανακούφιση, δίνουν άμεσες λύσεις και δημιουργούν μακροχρόνιες προοπτικές για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις;
Α. (7) Άξονες Στρατηγικής για Υιοθέτηση
- Πρόσβαση σε επιχειρηματικά ή κλαδικά δίκτυα διανομής
- Προσαρμογή παραγωγής με βάση τα διεθνή πρότυπα λειτουργίας
- Έμφαση στην Έρευνα & Ανάπτυξη
- Νέες Τεχνολογίες
- Εκπαίδευση
- Εξειδίκευση (και όχι περιοριστικές πολιτικές: π.χ. ωράριο - κλειστά επαγγέλματα - αδιέξοδες ενισχύσεις)
- Εξωστρέφεια
Β. ( 8) Συγκεκριμένες Πολιτικές Προτάσεις για Υλοποίηση
- Πραγματική απλοποίηση του θεσμικού πλαισίου έναρξης λειτουργίας μιας ΜΜΕ σε αυστηρά καθορισμένα χρονικά πλαίσια από την κατάθεση των δικαιολογητικών.
- Κατάργηση φορολογίας επί των κερδών των ΜΜΕ για τα 2 πρώτα χρόνια λειτουργίας ώστε να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα των προϊόντων τους. Για τις υπάρχουσες ΜΜΕ με κύκλο εργασιών μέχρι 1 εκ. ευρώ εντυπωσιακή μείωση των φορολογικών συντελεστών σε ποσοστό 10% από το υπάρχον και αντίστοιχη αύξηση φορολόγησης του μερίσματος των μετόχων (που προορίζεται για καταναλωτικούς σκοπούς).
(Ισχύει στη Γερμανία).
- Σύσταση ειδικής διατραπεζικής επιτροπής εμπειρογνωμόνων για αξιολόγηση των υποβαλλομένων επιχειρηματικών σχεδίων. Χρηματοδότηση των έξυπνων επιχειρηματικών σχεδίων δίχως άλλες εμπράγματες εγγυήσεις σε αυστηρά καθορισμένα πλαίσια.
- Ενεργοποίηση του Ταμείου εγγυοδοσίας με διπλασιασμό του κεφαλαίου του για παροχή εγγυήσεων για λογαριασμό των ΜΜΕ αφού πρώτα εξασφαλισθεί και η συναίνεση συγκεκριμένων πιστωτικών ιδρυμάτων.
- Εφαρμογή εξειδικευμένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων για εκπαίδευση και κατάρτιση των εργαζομένων σε ΜΜΕ. Σύνδεση εκπαίδευσης με ανάγκες αγοράς εργασίας.
- Απευθείας επικοινωνία μέσω του τύπου, e-mail και του Διαδικτύου στις ΜΜΕ για πρόσκληση τακτικής ενημέρωσης σχετικά με τα χρηματοδοτικά Επιχειρηματικά Προγράμματα που «τρέχουν» μέσω του Υπ. Ανάπτυξης . Επίσης εξειδικευμένη και άμεση εμπορική πληροφόρηση για πρόσβαση σε νέες αγορές (Ελλάδα και εξωτερικό).
α) δημιουργία επώνυμων προϊόντων - υπηρεσιών
β) εξειδικευμένων, καινοτομικών προϊόντων - υπηρεσιών
γ) χρησιμοποίηση εξειδικευμένων συμβούλων
δ) διερεύνηση νέων αγορών σε Ελλάδα και Εξωτερικό
- Κίνητρα (φορολογικά - οικονομικά - θεσμικά) για τη συνένωση μικρών επιχειρήσεων σε μεγαλύτερες και λειτουργικότερες μονάδες.