Η εθνική μας σοβαροφάνεια

Ξένια Κουναλάκη 23 Ιουλ 2015

Ε????ίναι ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών ο αληθινός πρωθυπουργός της Ελλάδας;» ρωτάει Γερμανός κωμικός τον εκπρόσωπο του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, Μάρτιν Γέγκερ, στην καθιερωμένη ενημέρωση των αρμόδιων συντακτών. Εκείνος αναγνωρίζει τον συντελεστή της κωμικής εκπομπής, Τίλο Γιουνγκ, και σκάει στα γέλια, αλλά συνεχίζει να απαντάει –όσο μπορεί– σοβαρά: «Οχι, δεν είναι». «Γιατί όχι;» επιμένει ο σκανταλιάρης δημοσιογράφος, και ο κ. Γέγκερ ξεσπάει για μία ακόμη φορά σε πνιχτά χάχανα. Ελληνικά τηλεοπτικά δίκτυα αναπαρήγαγαν τον διάλογο ως είδηση, χωρίς να συνειδητοποιήσουν πως επρόκειτο για μπηχτή, πλην αστεία διατυπωμένη, προς τον εκπρόσωπο του Σόιμπλε.

Το στιγμιότυπο εκτός από το χάσμα επικοινωνίας μεταξύ των δύο χωρών απηχεί και την ημέτερη σοβαροφάνεια, που κυριαρχεί στην πολιτική σκηνή και δεν επιτρέπει ίχνος χιούμορ. Ενα από τα βασικά προβλήματα των Ελλήνων πολιτικών είναι ότι παίρνουν εξαιρετικά σοβαρά τους εαυτούς τους, χωρίς να επιτρέπουν μια προσωρινή έστω εύθυμη παρέκκλιση, όταν το επιβάλλει η περίσταση.

Ισως γι’ αυτόν τον λόγο αποθεώνεται τις τελευταίες ημέρες ο Ευάγγελος Μεϊμαράκης ως επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Μιλάει σαν κανονικός άνθρωπος και τη στιγμή που η χώρα βυθίζεται στη μελαγχολία, πετάει ένα αστείο και ελαφραίνει λίγο την ατμόσφαιρα. Το χιούμορ είναι μεγάλο όπλο στην πολιτική και ελάχιστοι από τους εθνικούς μας ταγούς το χρησιμοποιούν, από τον φόβο μήπως υπονομευθεί το κύρος τους. Αντίθετα, οι ταλαντούχοι πολιτικοί στην παγκόσμια σκηνή δεν χάνουν ευκαιρία να δείξουν ότι αντέχουν την κριτική και την ειρωνεία στον δημόσιο λόγο.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα εμφανίστηκε σε μία από τις τελευταίες εκπομπές του Τζον Στιούαρτ και μίλησε για τη συμφωνία με το Ιράν. «Είναι αντίπαλοι. Αντιαμερικανοί, αντισημίτες και υποστηρικτές τρομοκρατικών οργανώσεων, όπως η Χεζμπολάχ», είπε χαρακτηριστικά, αναφερόμενος στους Ιρανούς συνομιλητές του. «Ακούγονται ως ιδανικοί εταίροι για ειρήνευση», απάντησε σαρκαστικά ο Στιούαρτ, για να λάβει την αποστομωτική απάντηση του Αμερικανού προέδρου: «Ε, λοιπόν, όπως έχει ειπωθεί συχνά, δεν κάνεις ειρήνη με τους φίλους σου». Ολα αυτά για το πλέον φλέγον ζήτημα στις ΗΠΑ τις τελευταίες εβδομάδες.

Πολλές φορές έχω σκεφτεί ποιος Ελληνας πολιτικός θα τολμούσε να πάει καλεσμένος σε μια εκπομπή σαν του Μάνου Βουλαρίνου ή της «Ελληνοφρένειας». Και αν πήγαινε, πώς θα συμπεριφερόταν. Θα μπορούσε να χαλαρώσει και να γελάσει με την καρδιά του με ένα εύστοχο αστείο; Ή θα παρέμενε προσκολλημένος στον ρόλο του σοβαροφανούς εθνοπατέρα, χωρίς ίχνος αυτοσαρκασμού; Δυστυχώς, συνήθως, όταν οι πολιτικοί μας μάς κάνουν να γελούν είναι εν τη αγνοία τους. Συχνά, δε, τα κλάματα διαδέχονται την καζούρα – όπως μετά τον πρόσφατο ανασχηματισμό.