Μετά τις αναλύσεις, τις συνωμοσιολογίες και την δίκαιη εγχώρια και διεθνή οργή που ξεσήκωσε το αιφνίδιο κλείσιμο της ΕΡΤ, θα ήθελα να καταθέσω μερικές σημειώσεις για την ΕΡΤ.

1. Η ΕΡΤ δεν είναι μόνο τηλεόραση. Θα έλεγα ότι για πολλούς χρήστες των ΜΜΕ που έχουν περιορισμένη σχέση με την τηλεόραση, η ΕΡΤ είναι κυρίως ραδιόφωνο. Και μάλιστα, το πιο ποιοτικό ραδιόφωνο. Επίσης, για τους απαιτητικούς τηλεθεατές, η ΕΡΤ ταυτίζεται με το ποιοτικότερο τηλεοπτικό προϊόν που διαθέτει η Ελλάδα, καθώς τα ιδιωτικά κανάλια, όχι μόνο κατά την διάρκεια της μεγάλης κρίσης, αλλά εδώ και πολλά χρόνια, κινούνται σε πολύ χαμηλά πολιτιστικά πρότυπα, με ελάχιστες νησίδες ποιότητας. Συνεπώς, το δημόσιο συμφέρον επιτάσσει την κατοχύρωση της δυνατότητας του πολίτη να έχει πρόσβαση σε ποιοτικά ραδιοτηλεοπτικά προϊόντα. Η αφαίρεση αυτής της δυνατότητας, πλήττει το δικαίωμα της ελεύθερης πρόσβασης σε πολιτιστικά προϊόντα που πρέπει να είναι διαθέσιμα, επειδή καλύπτουν κοινωνικές ανάγκες. Ακόμη και αν είμαστε μειοψηφία, όσοι ακούμε Κόσμο FM, Τρίτο Πρόγραμμα, Δεύτερο Πρόγραμμα, όσοι βλέπουμε ποιοτικές σειρές και ντοκιμαντέρ στην ΕΡΤ και όσοι επιλέγουμε να ακούμε ή να βλέπουμε ειδήσεις από την κρατική ραδιοφωνία και τηλεόραση, επειδή απλώς δεν αποδεχόμαστε το αισθητικό μοντέλο των ιδιωτικών καναλιών-ραδιοφώνων, ακόμη και όταν καταλαβαίνουμε ότι υπάρχουν παρεμβάσεις από τους πολιτικούς προϊστάμενους της ΕΡΤ, έχουμε απόλυτο δικαίωμα πρόσβασης σε αυτά τα προϊόντα. Γι’ αυτό και θυμώσαμε με πολλές παράλογες απεργίες που μας τα στερούσαν, γι’ αυτό θυμώνουμε που ένα μέρος της κυβέρνησης αποφάσισε να τα εξαφανίσει μονομιάς, έστω και με την αόριστη υπόσχεση κάποιου τύπου επαναφοράς σε 3 μήνες.

2. Υπάρχουν και σημαντικές μειοψηφίες που έχουν απόλυτο δικαίωμα στις υπηρεσίες της κρατικής ραδιοτηλεόρασης: κωφάλαλοι οι οποίοι πλέον δεν έχουν καμία πρόσβαση στην ενημέρωση με δελτίο στη νοηματική γλώσσα (μόνο η ΕΡΤ το παρείχε), κάτοικοι ακριτικών περιοχών που δεν έχουν σήμα από άλλα κανάλια, μεγάλες ομάδες κατοίκων στην περιφέρεια που θα πρέπει πλέον να ακούνε πολύ χαμηλού επιπέδου τοπικούς ιδιωτικούς ραδιοσταθμούς (κατά κανόνα παράνομους) ή… τίποτε, Έλληνες που ζουν στο εξωτερικό και ακούνε διαδικτυακά τα ραδιόφωνα της ΕΡΤ ή βλέπουν το ERT World, όσοι έβλεπαν το BBC ή την Deutsche Welle μέσω των δορυφορικών διασυνδέσεων της ΕΡΤ, κοκ. Αυτοί όλοι πλήττονται και προσβάλλεται το δικαίωμά τους σε υπηρεσίες για τις οποίες υπάρχει ατομική και κοινωνική ανάγκη. Ας σκεφτούμε για παράδειγμα το ενδεχόμενο μίας φυσικής καταστροφής κατά το διάστημα που δεν θα εκπέμπει η ΕΡΤ σε περιοχές που δεν φτάνει το σήμα κάποιου αξιόπιστου (νόμιμου;) τηλεοπτικού ή ραδιοφωνικού σταθμού: πώς θα λάβουν οδηγίες οι πολίτες για έναν καύσωνα, απειλητικές πυρκαγιές ή σεισμούς;

3. Η απουσία της ΕΡΤ πλήττει το δημόσιο συμφέρον και με έναν ακόμη τρόπο: η πολιτική ενημέρωση μέσω ΕΡΤ είναι πάντοτε πιο πλουραλιστική και σοβαρή, χωρίς να επιδιώκει εντυπωσιασμούς που κατά κανόνα επιδιώκουν τα ιδιωτικά ΜΜΕ.

4. Οι διορισμοί από το παράθυρο, οι δυσανάλογα μεγάλοι μισθοί για κάποιους συντελεστές της ΕΡΤ, οι παρεμβάσεις της εκάστοτε κυβέρνησης στο ενημερωτικό έργο, κάποιοι μη ευσυνείδητοι υπάλληλοι που έγραφαν ψεύτικες υπερωρίες και πολλά άλλα, μικρά ή μεγαλύτερα σκάνδαλα, που επί χρόνια λίγο-πολύ ακούμε ότι συμβαίνουν, αποτελούν στοιχεία ανιχνεύσιμα και θα όφειλαν οι κυβερνήσεις, στο όνομα του δημοσίου συμφέροντος, να είχαν ξεκινήσει σχετικές έρευνες εδώ και χρόνια –και προφανώς όχι τώρα, τελείως υποκριτικά. Οι αρνητικές αυτές όψεις αφορούν όμως μόνο ένα μέρος της ΕΡΤ και του ανθρώπινου δυναμικού της. Ειλικρινά, δεν γνωρίζω αν αφορά μια μικρή ή μια μεγάλη μειοψηφία των εργαζόμενων εκεί. Είναι βέβαιο όμως ότι η πλειοψηφία του προσωπικού δουλεύει κανονικά, πολλές φορές με υπερβάσεις και με ζήλο. Προσφέροντας ένα πολύ καλό προϊόν (που θα μπορούσε βέβαια να γίνει και πολύ καλύτερο και με λιγότερες δαπάνες). Με το κλείσιμο της ΕΡΤ και τις απολύσεις, επιβάλλεται η συλλογική «τιμωρία» όλων των εργαζόμενων, ως υποψήφιων ενόχων για εγκλήματα σε βάρος του ελληνικού δημοσίου. Συνεπώς, το δημόσιο συμφέρον βλάπτεται πολύ σοβαρά, όταν το κράτος ως εργοδότης, αντί να διασφαλίζει την τήρηση των εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων, φέρεται με τον σκαιότερο δυνατό τρόπο σε εργαζόμενους που κάνουν σωστά τη δουλειά τους. Δημιουργεί έτσι προηγούμενο κακής πίστης ως εργοδότης και εξωθεί το σύνολο των δημοσίων υπαλλήλων σε αμυντική και εχθρική στάση –πώς να διατηρήσεις το οποιοδήποτε ψήγμα εργατικότητας, όταν ο εργοδότης σου απολύει άδικα και ξαφνικά χιλιάδες υπαλλήλους, χωρίς τεκμηρίωση, με απόλυτα προβλέψιμη συνέπεια να πέσει ολόκληρος ο δημόσιος τομέας σε υπολειτουργία, σε μια πολύ δύσκολη περίοδο, που ήδη υπάρχουν μεγάλα προβλήματα.