Η ένταση στις σχέσεις Ελλάδας – Γερμανίας

Σάκης Μουμτζής 15 Μαρ 2015

Άραγε τι σημαίνουν όλες αυτές οι επιθέσεις κατά της Γερμανίας; Τι υποδηλώνει η επαναφορά στην επικαιρότητα του κατοχικού δανείου και των αποζημιώσεων;
Είναι κινήσεις πίεσης προς τους Γερμανούς ή απευθύνονται στο εσωτερικό ακροατήριο; Θα μπορούσαν να διατυπωθούν και άλλα ερωτήματα γύρω από το θέμα που ανέκυψε την τελευταία εβδομάδα και που ήταν η κορύφωση της έντασης που υπήρχε στις σχέσεις των δύο χωρών.

Η κίνηση αυτή της κυβέρνησης προφανώς και δεν έχει οικονομική διάσταση. Δεν είναι δηλαδή πράξη συμψηφισμού των γερμανικών οφειλών με το ελληνικό χρέος. Ενδεχομένως δεν έχει ούτε νομική διάσταση, καθώς έγκριτοι νομικοί υποστηρίζουν πως η γερμανική πλευρά έχει στο οπλοστάσιό της την απόφαση του δικαστηρίου της Χάγης και αρκετές διμερείς συμφωνίες επ’ αυτού του θέματος.
Η άποψή μου είναι πως βασικός στόχος της κυβέρνησης είναι το εσωτερικό μέτωπο, στο οποίο απευθύνονται οι ενέργειές της. Δευτερευόντως, να προβάλει διεθνώς ένα θέμα που υπενθυμίζει το παρελθόν της Γερμανίας και έτσι είναι ιδιαίτερα ενοχλητικό για αυτήν, ασχέτως αν ελάχιστους ενδιαφέρει αυτή η προβολή της ιστορίας στο σήμερα.
Τα αποτελέσματα αυτής της τακτικής στην εγχώρια πολιτική σκηνή ανεφάνησαν αμέσως. Νέα Δημοκρατία και ΠΑΣΟΚ συμφώνησαν να επανέλθει στη Βουλή το θέμα του κατοχικού δανείου και των αποζημιώσεων. Μόνον ο Σταύρος Θεοδωράκης στηλίτευσε τις ατυχείς δηλώσεις του υπουργού Δικαιοσύνης για την κατάσχεση του κτιρίου όπου στεγάζεται το ‘Γκαίτε’. Συντηρώντας ανοιχτό ένα θέμα στο οποίο προσδίδει εθνικά χαρακτηριστικά, η κυβέρνηση συσπειρώνει γύρω της τη συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού, ενώ εξωθεί Νέα Δημοκρατία και ΠΑΣΟΚ να προσχωρήσουν στις θέσεις της. Η πολιτική και ιδεολογική επικράτησή της είναι πλήρης, ενώ επικοινωνιακά μονοπωλεί τους χειρισμούς. Παράλληλα, μέσα από την κρίση στις ελληνογερμανικές σχέσεις πετυχαίνει:
1. Να καλύψει πολιτικά την πιθανή αναστροφή της πολιτικής της σε σχέση με τα μνημόνια και τους ελέγχους, αν αποφασίσει να την κάνει. Έτσι, η ρητορεία της έντασης αποτελεί για το εσωτερικό μέτωπο την απόδειξη της σκληρής και έντιμης διαπραγμάτευσης, αμβλύνοντας τις συνέπειες της υπαναχώρησης.
2. Να συντηρήσει σε ελεγχόμενο επίπεδο την κρίση στις ελληνογερμανικές σχέσεις, ώστε αν ενεργοποιηθεί το σενάριο της χρεοκοπίας εντός του ευρώ, η προσφυγή στον λαό (εκλογές, δημοψήφισμα) να γίνει μέσα σε κλίμα εθνικολαϊκής έξαρσης, εκφραστής του οποίου θα είναι η ίδια η κυβέρνηση. Η δε αντιπολίτευση θα είναι πλήρως αφοπλισμένη σε όλα τα μέτωπα.
Στο εύλογο ερώτημα «Και οι γερμανοί τι θα κάνουν;», η απάντηση είναι: Θα κάνουν αυτό που προβλέπουν οι θεσμοί και οι διαδικασίες της ΕΕ. Τίποτα παραπάνω, τίποτα λιγότερο. Έχοντας συγκροτήσει έναν συσχετισμό 18-1 μέσα στο Eurogroup, όντας βέβαιοι πως η θωράκιση της ευρωζώνης από ένα πιθανό Grexit είναι ισχυρή, δεν ανησυχούν. Ούτως ή άλλως ο χρόνος δουλεύει για αυτούς και πιέζει την ελληνική κυβέρνηση. Γνωρίζοντας πως το πολιτικό παιχνίδι είναι αγώνας αντοχής, η Μέρκελ και ο Σόιμπλε παρακολουθούν τους δείκτες της ελληνικής οικονομίας, δείκτες αντοχής της ελληνικής κυβέρνησης. Και αυτοί δεν είναι καλοί.