Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) “έχασε” την Ελλάδα. “Έχασε” δηλαδή την εμπιστοσύνη της Ελλάδας. Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση/ Ευρωβαρόμετρο, το 70% των Ελλήνων (25% μέσος όρος ΕΕ) τείνει να μην εμπιστεύεται την ΕΕ ενώ μόνο ένα 26% (53% μέσος όρος ΕΕ) τείνει να την εμπιστεύεται. Τα ποσοστά αυτά είναι τα υψηλότερα απ’ όλες τις (28) χώρες μέλη της Ένωσης. Και εάν τα θεωρούσαμε ως δείκτες ευρωσκεπτικισμού, κατατάσσουν την Ελλάδα ως την πλέον ευρωσκεπτικιστική χώρα μέλος, σε χειρότερη θέση ακόμη και από το Ην. Βασίλειο που προωθεί την έξοδό του από την ΕΕ (Brexit). Παράλληλα ένα 79% των Ελλήνων θεωρεί ότι η φωνή του “δεν ακούγεται” στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Γιατί όμως η ΕΕ “έχασε” την εμπιστοσύνη της Ελλάδας; Δύσκολη η απάντηση.
Ωστόσο η ευθύνη της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πρωταρχική και κολοσσιαία. Πρώτα ο τρόπος με τον οποίο η Ένωση χειρίστηκε τη διπλή κρίση, οικονομική και μεταναστευτική, φαίνεται να εξηγεί εν μέρει την απώλεια της εμπιστοσύνης. Καλώς ή κακώς μεγάλη κατηγορία Ελλήνων ταύτισαν την Ένωση με την επιβολή της ακραίας λιτότητας χωρίς επαρκή συνοδευτικά μέτρα (περικοπή μισθών, συντάξεων, κλπ.) και χωρίς να εξηγηθεί επαρκώς η αιτιολογία της . Πέρα δηλαδή από του ουσία αυτή καθ’ εαυτή υπήρξε και ένα επικοινωνιακό έλλειμμα από πλευράς Ένωσης και αυτό ευθύνεται για την απώλεια της εμπιστοσύνης. Ένας δεύτερος λόγος φαίνεται να συνδέεται με την ακατανόητη για αυξανόμενο αριθμό Ελλήνων ταύτιση (ή προσλαμβανόμενη ) της Ένωσης και των κρατών μελών της με τον ΣΥΡΙΖΑ και τη διακυβέρνησή του. Πολλοί Έλληνες δεν κατανοούν γιατί η Ένωση εμφανίζεται να εναγκαλίζεται με τόσο ενθουσιασμό το ΣΥΡΙΖΑ, να παραβλέπει εμφανώς τις αμαρτίες του τόσο στην εφαρμογή του προγράμματος διάσωσης όσο και σχετικά με το σεβασμό του κράτους δικαίου, της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης και τις άλλες ατασθαλίες στο πεδίο της δημοκρατίας, τη στιγμή που ορθώς εμφανίζεται τόσο αυστηρή με άλλες χώρες, όπως Πολωνία, Ουγγαρία, Τσεχία (χωρίς να σημαίνει ότι η Ελλάδα είναι ακριβώς στην ίδια κατηγορία). Έτσι η ΕΕ «κέρδισε» το ΣΥΡΙΖΑ αλλά φαίνεται ότι χάνει τον ελληνικό λαό.
Αλλά και η Ελληνική πολιτική τάξη και πρωτίστως ο ΣΥΡΙΖΑ φέρουν τεράστια ευθύνη για τον εντεινόμενο ελληνικό ευρωσκεπτικισμό. Ο ΣΥΡΙΖΑ ιδιαίτερα, παρά τον υποτιθέμενο φιλοευρωπαϊσμό του, καλλιέργησε και διακινεί εγχωρίως σειρά μύθων για την Ευρώπη (ότι δεν είναι αλληλέγγυα, ότι γερμανοκρατείται, κ.α. Ανέλυσα αυτούς τους μύθους στο πρόσφατο βιβλίο μου Ελλάδα – Ευρωπαϊκή Ένωση, Τρία Λάθη και Πέντε Μύθοι, Θεμέλιο). Τα πολλαπλά οφέλη της χώρας από τη συμμετοχή της στην Ένωση σπανίως αναφέρονται. Ελάχιστο απλοί Έλληνες π.χ. γνωρίζουν το συνολικό χρηματικό όφελος που η χώρα αντλεί ετησίως από την Ένωση και που για το 2017 έφθασε στα 4 δις ευρώ καθαρά, 5.130 δις ακαθάριστα ή 2,88% του ελληνικού ακαθάριστου εισοδήματος. Η κοινή γνώμη κατά κανόνα βομβαρδίζεται με τη ρητορική του “πόσο κακή είναι η Ευρώπη και γι’ αυτό πρέπει να αλλάξει”. Όθεν η κατάρρευση της εμπιστοσύνης ενώ πανευρωπαϊκά αυξάνεται. Ιδιαίτερα ενόψει Ευρωεκλογών, ΕΕ και Ελληνική πολιτική τάξη οφείλουν να προβληματισθούν…