Προκειμένου να συμβάλω στον δημόσιο διάλογο που είναι αναγκαίος, προκειμένου η πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης να αποκτήσει τον χαρακτήρα του Εθνικού Προγράμματος για τη Δημόσια Διοίκηση, προτείνω τις ακόλουθες θεσμικές ρυθμίσεις και μέτρα πολιτικής.

Με στόχο να αποκτήσει η ελληνική Δημόσια Διοίκηση την αναγκαία ανεξαρτησία και να θωρακιστεί απέναντι στις κομματικές παρεμβάσεις και στις πελατειακές σχέσεις είναι αναγκαία τα ακόλουθα:

• Να καθιερωθεί δεύτερο νομοθετικό σώμα με αρμοδιότητες ελεγκτικές, εγγυητικές και μετριαστικές, το οποίο θα αποτελεί και ασφαλιστική δικλίδα αποφυγής των νομοθετικών προνομίων των κάθε μορφής συντεχνιών.

• Να συγκροτηθεί, ως ανεξάρτητη αρχή, νέο Ανώτατο Συμβούλιο Δημοσίων Υπηρεσιών (νέο ΑΣΔΥ) το οποίο θα σχεδιάσει και θα εφαρμόσει νέο αντικειμενικό και αξιοκρατικό σύστημα επιλογής ανωτάτων διευθυντικών στελεχών (με ισότιμη αξιολόγηση των τυπικών προσόντων, της επαγγελματικής εμπειρίας και της διοικητικής ικανότητάς τους), που θα συγκροτούν ενιαίο «Σώμα Γενικών Διευθυντών». Από το Σώμα αυτό θα καλύπτονται με πενταετή θητεία οι θέσεις των γενικών γραμματέων και των γενικών διευθυντών όλων των υπουργείων, των περιφερειών και των δήμων.

Με τον τρόπο αυτόν διασφαλίζεται η διάκριση μεταξύ της πολιτικής διεύθυνσης που ασκούν οι πολιτικοί προϊστάμενοι (υπουργοί, περιφερειάρχες, δήμαρχοι) και της διοίκησης (management) που ασκούν οι γενικοί διευθυντές, οι οποίοι θα αποτελούν τη «θεσμική μνήμη» της Δημόσιας Διοίκησης και θα εξασφαλίζουν τη διοικητική συνέχειά της.

• Να θεσπιστεί ως ιδιώνυμο ποινικό αδίκημα η χρησιμοποίηση των ανθρώπινων και των υλικών πόρων της Δημόσιας Διοίκησης για ίδιον όφελος, από οποιονδήποτε έχει από τον νόμο το δικαίωμα να ασκεί την πολιτική διεύθυνση ή τη διοίκηση των υπηρεσιών του δημόσιου τομέα.

• Να αυστηροποιηθούν οι ποινές των υπουργών, βουλευτών, συνδικαλιστών και οργάνων της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης που διαμεσολαβούν προκειμένου οι δημόσιοι φορείς να παρέχουν σε πολίτη ή σε επιχείρηση υπηρεσίες που είναι παράτυπες ή παραβιάζουν τη σειρά προτεραιότητας ή τους διοικητικούς κανόνες.

Με στόχο την ενδυνάμωση της διοικητικής ικανότητας της Δημόσιας Διοίκησης είναι αναγκαία τα ακόλουθα:

• Να βελτιωθεί ο συντονισμός του κυβερνητικού έργου με τη συγκρότηση τουΚέντρου Διακυβέρνησης. Επίσης, με στόχο το Επιτελικό Κράτος, τα υπουργεία διατηρούν μόνο τις επιτελικές λειτουργίες, δηλαδή τον στρατηγικό και τον επιχειρησιακό σχεδιασμό των δημόσιων πολιτικών, την εκπόνηση του κανονιστικού πλαισίου, τη λήψη των αναγκαίων διοικητικών μέτρων και τον έλεγχο της εφαρμογής τους (όπως σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες της Ευρώπης).

Για να ασκήσουν τον επιτελικό ρόλο τους, τα υπουργεία στελεχώνονται με τον αναγκαίο αριθμό υπαλλήλων, υψηλών προσόντων, που επιλέγονται με ανοιχτό διαγωνισμό μεταξύ όλων των υπηρετούντων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Μειώνεται (σε έκταση και βάθος) η πυραμίδα των οργανικών μονάδων και διευρύνεται η χρησιμοποίηση του θεσμού των ενδοϋπουργικών και των διυπουργικών Ομάδων Διοίκησης Εργου.

• Αναοριοθετούνται οι αρμοδιότητες μεταξύ των τεσσάρων επιπέδων του ενιαίου διοικητικού συστήματος της χώρας (κεντρικής διοίκησης, αποκεντρωμένης διοίκησης, περιφερειών και δήμων) και προωθείται ηΠολυεπίπεδη Διακυβέρνησηώστε να διασφαλίζονται η ίδια ποιότητα, προσβασιμότητα και καθολικότητα των υπηρεσιών αυτών.

• Δημιουργείται στο Γραφείο Πρωθυπουργού μια Κεντρική Επιτελική Δομή που υποστηρίζει τους δημόσιους φορείς στην εκπόνηση των εκθέσεων επιπτώσεων και των προγραμμάτων εφαρμογής των νομοσχεδίων και έχει την ευθύνη του συντονισμού όλων των διοικητικών μεταρρυθμίσεων και των προγραμμάτων ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.

• Σχεδιάζεται και εφαρμόζεται εντός τριετίας μια νέα δημόσια πολιτική για το προσωπικό της: έγκαιρος προγραμματισμός, αντικειμενική και αξιοκρατική πρόσληψη, ενοποίηση κλάδων και κινητικότητα με σχέδιο, στοχοθεσία στις υπηρεσίες, αξιολόγηση των υπηρεσιών και του προσωπικού, συνεχής κατάρτιση, νέο ενιαίο μισθολογικό σύστημα που στηρίζεται στην κατηγοριοποίηση «των θέσεων εργασίας» και στην αξιολόγησή τους, κίνητρα εξέλιξης και βράβευση της αριστείας.

Ολοι οι υπάλληλοι του κράτους προσλαμβάνονται εφεξής με συμβάσεις ιδιωτικού δικαίου, με σαφή οριοθέτηση δικαιωμάτων και υποχρεώσεων, σύμφωνα με την περιγραφή της θέσης εργασίας τους (job description).

Εντάσσονται στο καθεστώς των συμβάσεων δημοσίου δικαίου οι υπηρετούντες στο δικαστικό σώμα, στις ένοπλες δυνάμεις, στα σώματα ασφαλείας και στο διπλωματικό σώμα, ύστερα από πενταετή δοκιμαστική θητεία.

Θεσμοθετείται η αστική ευθύνη των δημοσίων υπαλλήλων τακτικά και εκτάκτως.

Η αξιολόγηση των υπηρεσιών και των δημοσίων υπαλλήλων γίνεται από ανεξάρτητους αξιολογητές που προέρχονται από το εσωτερικό και το εξωτερικό, οι οποίοι έχουν τα εχέγγυα της αμεροληψίας.

Οι παραπάνω ενδεικτικές θέσεις αποτελούν μέρος του προγράμματος του υπό ίδρυση «Δημοκρατικού Κόμματος».