Η δημιουργική ασάφεια και το τεστ των έξι μεταρρυθμίσεων

Μυρσίνη Ζορμπά 04 Μαρ 2015

Η κυβέρνηση έκλεισε τον πρώτο της μήνα και, από την πρώτη μέρα, η κάθε ξεχωριστή μέρα συνεχίζει να κρύβει διαφορετικές εκπλήξεις αλλά με έναν κοινό παρονομαστή: την πολιτική φόρτιση, γεμάτη προβλέψεις, απειλές, αναταράξεις, προσδοκίες, αβεβαιότητες. Η ενοποίηση του ευρωπαϊκού και του διεθνούς πεδίου με τα εσωτερικά μέτωπα παραμένει εξαιρετικά στενή, ίσως μια γεύση παγκοσμιοποίησης που δεν είχαμε διανοηθεί τόσο άμεση και την οποία τώρα μόλις κατανοούμε στην κοπιώδη προσπάθεια εγγραμματισμού μας σ’ αυτήν. Οι συναρτήσεις είναι περίπλοκες και η ισορροπία ανάμεσα στα προβλήματα της τρέχουσας πραγματικότητας και το μέλλον της χώρας βρίσκεται σε τεντωμένο σκοινί. Μαντέψτε ποιος κάνει τον ακροβάτη.

Το τηλεδιασκεπτόμενο Eurogroup της περασμένης Τρίτης πρόσφερε τον αναγκαίο συμβιβασμό της τετράμηνης ανάσας, την οποία όλοι νιώσαμε βαθιά στα πνευμόνια μας, ακόμη και τα άψυχα Α.Τ.Μ. Ωστόσο, το παγόβουνο του ευρωπαϊκού και του γερμανικού νεοσυντηρητισμού περιμένει ακλόνητο τον επόμενο γύρο μιας πιθανής πρόσκρουσης. Αυτό που τη μια στιγμή φαινόταν το παν, την επομένη μοιάζει να έκρυβε κάτι πιο μεγάλο και επικίνδυνο. Ατέλειωτοι οι άθλοι του Ηρακλή, μαζί και η δύναμη της ελληνικής μυθολογίας. Η ανακούφιση που νιώσαμε με τη δημιουργική ασάφεια δεν κράτησε πολύ, καθώς μέσα σε τριάντα έξι ώρες αναδύθηκαν αμέσως τα προβλήματα ρευστότητας, μαζί με τον κίνδυνο και την κινδυνολογία του πιστωτικού γεγονότος.

Στον αγώνα ταχύτητας έρχεται να προστεθεί ο αγώνας αντοχής. Οι πρωταθλητές βλέπουν μπροστά τους δύο νήματα ταυτόχρονα, με αποτέλεσμα οι οπτικές να παρουσιάζουν δείγματα στραβισμού, αποστασιοποιούμενες και συγκλίνοντας σαν το ανοιγοκλείσιμο της βεντάλιας. Κερδήθηκαν τέσσερις μήνες που μένει όμως να κερδηθούν. Από τη ρευστότητα στη σταθεροποίηση, από τη λιτότητα στην αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης, από το Μνημόνιο στη Σύμβαση, από το ιμέιλ Χαρδούβελη σ’ εκείνο του Βαρουφάκη. Η ατμόσφαιρα αλλάζει από το ένα Eurogroup στο άλλο, ακόμη και οι δηλώσεις του τόσο σταθερά προσανατολισμένου κ. Σώυμπλε αλλάζουν από τη μια μέρα στην άλλη, με το προχτεσινό του θυμωμένο παράπονο –ότι δεν πίστεψε στις κολακείες Βαρουφάκη– να φαντάζει παιδικό πείσμα μπροστά σε ένα σπίτι που απειλείται από την μπουλντόζα.

Ωστόσο, θα μπορούσε να πει κανείς ότι όταν ο καπνός κατακάθεται, τότε προβάλλουν τα πραγματικά μέτωπα, όχι πια του πολέμου των λέξεων αλλά της καθημερινής πολιτικής δουλειάς. Κι εκεί κρατούν τη σκυτάλη οι λιγότερο ομιλητικοί και φαντεζί αλλά σταθεροί και στοχοπροσηλωμένοι, από την ύπαρξη των οποίων θα κριθεί τελικά η αντοχή και η συνοχή της διακυβέρνησης, με ένα κεντρικό διακύβευμα: Ποιες θα είναι οι μεταρρυθμίσεις; Πώς θα πραγματοποιηθούν; Σε βάθος σχεδίου αποφάσεων και εφαρμογής, κοινωνικών συμμαχιών και επιρροής η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να… κυβερνήσει. Στο Eurogroup της επόμενης Δευτέρας θα δώσουν εξετάσεις οι έξι μεταρρυθμίσεις που θα προτείνει ενώ, στο μεταξύ, θα πρέπει να κάνει αγώνα δρόμου για τη ρευστότητα. Κι ακόμη περιμένουν στη σειρά το φορολογικό σύστημα, η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, η ανασυγκρότηση του δημόσιου τομέα, το αναπτυξιακό πρόγραμμα, η ανεργία, η υγεία, η παιδεία, το μεταναστευτικό, οι φυλακές. Η νέα ομάδα διακυβέρνησης και ο συνασπισμός εξουσίας που διαμορφώνεται θα δοκιμαστούν σκληρά στις αντοχές των υλικών, την ώρα που η αντιπολίτευση παίζει με τις εντυπώσεις και η εσωτερική αντιπολίτευση επιδίδεται σε ασκήσεις κακοφωνίας, σπαταλώντας άτσαλα τον λιγοστό και πολύτιμο πολιτικό χρόνο.

Διότι το τι ακριβώς συμφώνησε η κυβέρνηση στις Βρυξέλλες θα αποδειχθεί και θα δικαιωθεί όχι από όσους δεν κατάφεραν ώς τώρα να βγάλουν τη χώρα από το αδιέξοδο ή από κείνους που κάνουν γυμναστική ιδεολογισμών, αλλά από τις μεταρρυθμίσεις που θα γίνει κατορθωτό να εφαρμοστούν. Και αυτό δυσκολεύεται από τη ρητορική του εθνικοπατριωτισμού που βλέπει σε κάθε Γερμανό πολιτικό έναν ναζί, από τις ρητορικές των κάθετων ρήξεων και της δραχμής, από τις φαντασιώσεις σοσιαλιστικών νεαντερτάλιων λύσεων. Οι δηλώσεις και τα άρθρα διαφόρων στελεχών και βουλευτών αλλά και η μαραθώνια συζήτηση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας και της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. την περασμένη εβδομάδα έδειξαν κι αυτή τη σημαντική πλευρά του προβλήματος, την ώρα που στη γερμανική Βουλή ψηφιζόταν η δανειακή σύμβαση, με την Bild να δηλώνει σε πρωτοσέλιδο «Nein» και το Spiegel να της απαντά «Ναι».

Αλλά, νιώθοντας το βάρος και τη μονομέρεια της κεντρικής σκηνής, προτείνω μια ματιά και στα λιγότερο σημαντικά του ημερολογίου της εβδομάδας. Απ’ όσα συνέβησαν θα σημειώσω τη μεγάθυμη προσευχή του Άνθιμου για τον Αλέξη Τσίπρα, τα τερατώδη του ελληνικού ποδοσφαίρου, τη δίκη Παπακωσταντίνου και τη δίκη του Βατοπεδίου, την εντός ολίγου αποφυλάκιση των χρυσαυγιτών, τα επιδόματα της Δ.Ε.Η., τα αυτοκίνητα των βουλευτών, την Αμυγδαλέζα, την αριστεία και τα πειραματικά σχολεία, το τραγουδάκι του Αγγελάκα κατά του Κ.Κ.Ε., την προαναγγελία των εξεταστικών επιτροπών, τον Τζιχάντι Τζον, τις καταστροφές στο Μουσείο της Μοσούλης, τους τρεισήμισι χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες που πνίγηκαν πέρσι στο υγρό νεκροταφείο της Μεσογείου, τη Συρία, την Ουκρανία, τον I.S.I.S. Όσο για τις αλήθειες που μας φέρνει το σινεμά μερικές φορές πιο καθαρά από τον πολιτικό λόγο, ένας εξαιρετικός Λεβιάθαν που αξίζει να δει κανείς και που έρχεται να μας υπενθυμίσει με συγκλονιστικό τρόπο τι σημαίνει η κληρονομιά του υπαρκτού σοσιαλισμού.

Πηγή: ΧΡΟΝΟΣ