“Κάποιος θα πρέπει να είχε συκοφαντήσει τον Γιόζεφ Κ., καθώς χωρίς να έχει κάνει τίποτα κακό, ένα ωραίο πρωί συνελήφθη”.
Η Δίκη, Φραντς Κάφκα
Σύμφωνα με την εκδοχή του Μίλαν Κούντερα, «η Δίκη» περιγράφει την κατάσταση κάποιου που κατηγορείται για κάτι (…) Ο Κ. όμως δεν είναι ούτε αθώος, ούτε ένοχος. Είναι ένας άνθρωπος ενοχοποιημένος, κάτι που είναι εντελώς διαφορετικό. (…) Κάθε άνθρωπος είναι «ενοχοποιήσιμος», η ενοχοποίηση αποτελεί τμήμα της ανθρώπινης κατάστασης”.
Ακόμη και αν ο Π. Πικραμμένος είχε διαβάσει Κάφκα πριν μπλέξει στην υπόθεση Novartis, χωρίς να φταίει και χωρίς να ξέρει γιατί, σίγουρα δεν θα μπορούσε να φανταστεί πως μετά από 40 χρόνια άμεμπτης πορείας στο δικαστικό σώμα και έχοντας υπηρετήσει ως υπηρεσιακός πρωθυπουργός τη στιγμή που τον χρειάστηκε η πατρίδα του θα βρισκόταν στην ανάγκη να αποδείξει ότι δεν χρηματίστηκε με 100.000 ευρώ από τη φαρμακευτική εταιρεία που μοίραζε μίζες για να προωθεί τα προϊόντα της.
Η εικόνα του στη Βουλή, να υπερασπίζεται τον εαυτό του με τη φόρτιση του μη επαγγελματία της δημόσιας ζωής και της εξουσίας, ανήκει σε εκείνες που καταγράφονται στην ιστορία του κοινοβουλευτισμού ως ενδεικτικές της παρακμής και της σήψης του.
Φτάσαμε ως εκεί, να αλέθεται στο μύλο της πόλωσης μια προσωπικότητα με το κύρος και την αξία του Π. Πικραμμένου, ο οποίος είναι τόσο αθώος που δείχνει εντελώς παράταιρος και ξένος μέσα στο κοινοβούλιο. Ο επόμενος που θα μπορούσε να βρεθεί στη θέση του μάλλον θα προσέξει για να αποφύγει τις κακοτοπιές, άρα και τη δημόσια ευθύνη.
Στο μυθιστόρημα του Κάφκα περιγράφεται με συγκλονιστικό τρόπο η ψυχική κατάσταση του κατηγορούμενου που βιώνει το αδιανόητο: Δεν ξέρει ποιο έγκλημα διέπραξε, γιατί θα τιμωρηθεί, ποιο είναι το σύστημα που τον διώκει, μήπως υπάρχει σωτηρία, ποια ενοχή κουβαλά, αν υπάρχει λογική στον κόσμο που τον περιβάλλει. Τελικά, δεν κερδίζει το καλό ούτε το δίκαιο, ο Γιόζεφ Κ δεν βρίσκει βοήθεια από πουθενά και από κανέναν, εκτελείται χωρίς να μάθει γιατί και χωρίς να καταλάβει πώς βρέθηκε στο κέντρο αυτής της δυστοπίας.
Στη ζωή τα πράγματα είναι κάποιες φορές πιο απλά απ όσο περιγράφονται στην τέχνη. Ο Π. Πικραμμένος κάποια στιγμή θα ξεμπλέξει και θα προσπαθήσει να ξεχάσει τον εφιάλτη που έζησε. Οι υπόλοιποι μάλλον δεν θα ξεμπλέξουμε ούτε θα απαλλαγούμε από τους εφιάλτες.