Η χρεοκοπία της ελληνικής τηλεόρασης

Στέργιος Καλπάκης 16 Ιουλ 2013

Όταν ένα μήνα πριν, η κυβέρνηση έθετε τέρμα στην πολυετή λειτουργία της ΕΡΤ, δικαιολογούσε αυτήν την απόφασή της ως προσπάθεια εξυγίανσης της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης. Σύμφωνα με τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο, μόνο έτσι θα μπορούσε να την καταστήσει ανταγωνιστική προς τα ιδιωτικά μέσα και να την θέσει στα πλαίσια της υγιούς επιχειρηματικής δράσης στο χώρο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης.

Αυτόν τον μήνα λοιπόν και ενώ έχουμε αναγκαστεί να παρακολουθούμε μόνο την ιδιωτική τηλεόραση (πρόσφατα και την παρωδία που ακούει στο όνομα ΕΔΤ), το καθημερινό μας ζάπινγκ δεν είναι παρά η επαφή με την ουσιαστική χρεοκοπία αυτών των μέσων, που πριν από ένα μήνα θεωρούνταν από τον κ. Κεδίκογλου, πρότυπα. Μοντέλα που ανταποκρίνονταν στην οικονομική πραγματικότητα και κέρδιζαν υψηλότερη τηλεθέαση από εκείνη της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης. Η αίσθηση της χρεοκοπίας προκαλείται από μία τηλεόραση που «ενημερώνει» τρομοκρατώντας και «ψυχαγωγεί» αποκοιμίζοντας.

Στην τρίτη χρονιά της μνημονιακής πραγματικότητας και ενώ βρίσκονται στο προσκήνιο νέα μέτρα επιβάρυνσης των οικονομικά ασθενέστερων, τα μέσα ενημέρωσης συνεχίζουν ακάθεκτα το τροπάριο της τρομοκρατίας. Ως όργανα της οικονομικής εξουσίας, για ακόμη μία φορά, με βασικό τους όπλο το φόβο, προσπαθούν να κατευνάσουν τη λαϊκή οργή απέναντι στις απάνθρωπες πολιτικές, καταδεικνύοντας ως μονόδρομο για τη σωτηρία, την απαρέγκλιτη εφαρμογή των επιταγών των δανειστών. Συμβάλλουν έτσι καθημερινά στην περαιτέρω υποβάθμιση της ποιότητας ζωής αυτών που βρίσκονται στα χαμηλότερα και στην περιστολή οτιδήποτε έχει απομείνει από δικαιώματα σε αυτόν τον τόπο.

Την ίδια ώρα, ο τομέας της ψυχαγωγίας δεν είναι παρά ο συνδυασμός ξένων σειρών, ελληνικών σειρών (κάποιες απ’ τις οποίες προβάλλονταν προ 20ετίας), εκπομπών μαγειρικής και ενημερωτικών δελτίων για την πολυτελή ζωή της οικονομικής και καλλιτεχνικής ελίτ. Σε μία εποχή λοιπόν που ο ελληνικός λαός αντιμετωπίζει πρόβλημα επιβίωσης, του προβάλλουν τόσο προκλητικά , την πολυέξοδη καθημερινότητα αυτών που τον έχουν γονατίσει. Την περίοδο που η ανάγκη της αφύπνισης είναι πιο επιτακτική από ποτέ, παρατηρείται μια παντοκρατορία της πολιτισμικής ευτέλειας, που εθίζει τους πολίτες και δη τους νέους στη μετριότητα, όπως αυτή επιτάσσεται στα πλαίσια της κανονιστικότητας των αξιών της παγκοσμιοποιημένης κοινωνίας.

Πέρα όμως απ’ την κριτική που ασκείται σε αυτό που προσφέρει η ιδιωτική τηλεόραση, είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζει ο κόσμος, ότι τα μέσα αυτά, όχι μόνο δεν είναι υγιείς επιχειρήσεις, αλλά απέχουν αρκετά εκατομμύρια ευρώ από αυτό. Είναι τα εκατομμύρια που χρωστάνε στις τράπεζες και τα ξεπληρώνουν σε δόσεις ανελέητης προπαγάνδας, υπέρ των πολιτικών που ευνοούν τα συμφέροντα της οικονομικής εξουσίας.

Η περίπτωση της ελληνικής τηλεόρασης είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα της νοοτροπίας με την οποία αντιλαμβάνεται η σημερινή πολιτική ηγεσία και ιδιαίτερα ο κύκλος Σαμαρά, τις έννοιες τόσο της υγιούς επιχειρηματικότητας, όσο και αυτές της ενημέρωσης, της ψυχαγωγίας, του πολιτισμού.

Από τη μία, εξαίρονται τα ιδιωτικά μέσα την ώρα που φέρουν κι αυτά βαρύτατες ευθύνες για τις τεράστιες τρύπες σε τράπεζες και ταμεία. Τρύπες που μπαλώνει ο έλληνας μισθωτός και συνταξιούχος με τη λιτότητα που του επιβάλλουν. Από την άλλη, οι ανάγκες του ανθρώπου για αντικειμενική και πλουραλιστική ενημέρωση και της κοινωνίας για παραγωγή πολιτισμού, μετριούνται με τα νούμερα της τηλεθέασης και μπαίνουν και αυτά, όπως όλα τα δημόσια αγαθά, στη σφαίρα του ανταγωνισμού της καπιταλιστικής οικονομίας.

Η τηλεόραση αποτελεί βασικό φορέα κοινωνικοποίησης, παραγωγής και διάδοσης πολιτισμού. Για το λόγο αυτό, η ριζική της μεταρρύθμιση σε μέσο αντικειμενικής ενημέρωσης, σε πηγή μόρφωσης κι ανάδειξης των ζητημάτων που αφορούν τους πολίτες σε όλη την επικράτεια, οφείλει να αποτελέσει βασικό σημείο στα πλαίσια των προοδευτικών δυνάμεων, για την ανατροπή των κατεστημένων δομών και το χτίσιμο μιας άλλης πραγματικότητας, υπέρ του λαού.