Ο βιασμός είναι το μοναδικό έγκλημα που χαίρει, όχι μόνον ατιμωρησίας, αλλά εν πολλοίς και κοινωνικής αποδοχής. Πανελλαδικώς και παγκοσμίως. Δεν φτάνει καν στην ποινική δίωξη, θαμμένος κάτω από την σιωπή των θυμάτων. Εάν η εξάλειψή του θεωρείται ουτοπική, η ποινική του μεταχείριση αποτελεί δείκτη προστασίας και σεβασμού των ατομικών δικαιωμάτων και της ανθρώπινης υπόστασης από την συντεταγμένη Πολιτεία. Δείκτη πολιτισμού, δηλαδή.
Ο νέος Ποινικός Κώδικας εισάγει διάταξη και γι’ αυτόν, προχωρώντας σε νέα τυποποίηση του εγκλήματος. Στην τυποποίηση αυτή, για πρώτη φορά προστίθεται διάταξη με πρόβλεψη για πλημμεληματικού χαρακτήρα βιασμό, όταν αυτός γίνεται με την άσκηση ψυχολογικής βίας (κατά συνέπεια, βιασμοί συζύγων, εργαζομένων, συναδέλφων, γενικά κατά κατάχρηση σχέσεων απλών ή εξουσίας, περιβάλλονται μικρότερη ηθική και ποινική απαξία). Κεντρικό, όπως αντιλαμβάνεται κανείς, είναι το θέμα της συναίνεσης του θύματος· όπως πάντα.
Με την παράγραφο 5 του νέου άρθρου, λοιπόν, τυποποιούνται οι υπερασπιστικοί ισχυρισμοί των βιαστών. Το αποτέλεσμα δεν μπορεί παρά να είναι εκτρωματικό: αυτό που είναι προς απόδειξη, γίνεται κριτήριο ποινικού χαρακτηρισμού της πράξης από το στάδιο της δίωξης ακόμη. Η διαβάθμιση της ποινικής ευθύνης (κακουργηματική – πλημμεληματική) της (ίδιας) πράξης σχετικοποιεί (κι άλλο) την ηθική απαξία της. Η παράγραφος 5 θα τείνει να καταργήσει την παράγραφο 1. Η μεταχείριση στα ακροατήρια θα είναι ανάλογη. Από πλευράς ποινικής μεταχείρισης, οι δράστες της «ψυχολογικής βίας» θα οδηγηθούν, αν όχι σε αθώωση, σε εξαιρετικά ευμενή μεταχείριση. Το θύμα δεν υπάρχει. Από πλευράς γενικής ποινικής πρόληψης, η επιεικής μεταχείριση μακροπρόθεσμα ενθαρρύνει τους δράστες και αποθαρρύνει σημερινά και μελλοντικά θύματα.
Η βία αποτελεί συστατικό στοιχείο του βιασμού. Ως εγκλήματος και ως όρου. Η διατύπωση του Ποινικού Κώδικα στην τυποποίηση του εγκλήματος αποτελεί την πλέον πανηγυρική προγραμματική δήλωση της Πολιτείας απέναντί του. Και αυτή οφείλει να είναι απόλυτα, απερίφραστα, αδιαπραγμάτευτα και απαξιωτικά καταδικαστική.
Της Ντόρας Τσικαρδάνη, δικηγόρου