Η όξυνση με αφορμή τη λίστα Λαγκάρντ, δείχνει να ξεπεράστηκε. Γρήγορα όμως την διαδέχθηκε μια μεγαλύτερη. Αφορμή η «Βίλα Αμαλία» και η «λάιτ τρομοκρατία». Ήρθε για να μείνει;

Σε παλιότερα σημειώματα είχαμε αναφερθεί στο φαινόμενο της «λάιτ τρομοκρατίας», εκείνης δηλαδή της -μετά το τέλος της 17ης Νοέμβρη- «πολιτικής» συμπεριφοράς κατά την οποία, η βία στους δρόμους και οι καταλήψεις δημόσιων χώρων, λίγο απείχε από τρομοκρατικές ενέργειες, με έναν κυνισμό πρωτόφαντο, έτσι ως επέκταση του αυθορμήτου… Μάλιστα, εκτιμούσαμε ότι η αντιμετώπισή της θα αποτελέσει κεντρικό πρόβλημα όταν η χώρα ανακτήσει δυνάμεις και προσπαθήσει να οικοδομήσει σε νέες βάσεις μια ομαλή πολιτική ζωή. Πρόκειται για έναν πληθυσμό που πρέπει να υπερβαίνει τις δύο χιλιάδες άτομα, ο οποίος ανανεώνεται διαρκώς, με πανελλαδική δικτύωση σε όλες τις μεγάλες πόλεις της χώρας.

Η προέλευση αυτού του φαινομένου, έχει πολλές αιτιάσεις, αλλά η κύρια πλευρά του οφειλόταν περισσότερο σε πολιτικούς και ιδεολογικούς, παρά κοινωνικούς λόγους. Στο γεγονός ότι η παλιά εμφυλιακή Αριστερά (και ιδιαίτερα το ΚΚΕ) επέμενε, μόνη σε όλη την Ευρώπη και μετά τη δεκαετία του ’70, να θεωρεί την κοινοβουλευτική δημοκρατία ως τακτικό βήμα στο δρόμο για τον «σοσιαλισμό». Βέβαια, το ΚΚΕ πίστευε ότι το φαινόμενο αυτό ήταν ελέγξιμο και κινούνταν σε ένα πλαίσιο «ήπιας ανυπακοής» (διαχωριζόμενο από την 17η Νοέμβρη).

Όμως τα γεγονότα πήραν άλλη τροπή, ιδιαίτερα μετά το Δεκέμβρη του 2008. Τότε, άλλες δυνάμεις και άλλες δυναμικές, που πριν ήταν περιθωριακές, κυριάρχησαν. Τότε δόθηκε η ευκαιρία -ο Προκόπης Παυλόπουλος «απουσίαζε» από τα Υπουργείο του- σε νεολαίους, παιδιά 17 και 18 ετών, να πιστέψουν πως η τρομοκρατία είναι ένα απλό πέρασμα από τις μαζικές διαδηλώσεις, στις γιάφκες. Ένας ολόκληρος κόσμος νέων ανθρώπων διαβιεί έκτοτε με αυτές τις αυταπάτες καταστρεφόμενος και όλοι σιωπούσαμε. Άλλωστε, τέτοιες γιάφκες ήδη υπήρχαν στα υπό κατάληψη κτίρια και στις φοιτητικές εστίες, από τη δεκαετία του ’80. Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός ότι μετά το 2008, χώρος έμμεσης -περισσότερο- αναφοράς σημαντικών τμημάτων αυτών των ανθρώπων, κατέστη εκ των πραγμάτων ο ΣΥΡΙΖΑ των «κινημάτων» και της «αμφισβήτησης». Μια σύντομη και σχηματική περιδιάβαση στο θέμα, είναι τα παραπάνω.

Όμως φαίνεται πως ήρθε το πλήρωμα του χρόνου. Αν η χώρα μπορέσει να κινηθεί προς μια νέα μεταπολίτευση, μαζί με τις αλλαγές που είναι υποχρεωμένη να κάνει στον οικονομικό, παραγωγικό και πολιτικό τομέα, είναι αναγκασμένη να περάσει και στη λειτουργία συνθηκών δημοκρατικής νομιμότητας και κράτους δικαίου. Ουσιαστικά, συζητάμε για ένα άλλο πολιτικό πλαίσιο συνεννόησης, το οποίο θα αντιστοιχηθεί με το υπάρχον ευρωπαϊκό. Τώρα, το μέγα αυτό ζήτημα θα τίθεται με όρους παραμονής ή εξόδου από το ευρωπαϊκό πλαίσιο. Ήδη έχουν επισυμβεί κάποιες σημαντικές εξελίξεις. ΤΟ ΚΚΕ οδεύει προς μια ανεπίστροφη περιθωριοποίηση. Εκ των πραγμάτων έχει δημιουργηθεί μια φασιστική αντισυστημική ακροδεξιά, ο Καμμένος είναι προσωρινό φαινόμενο και ο κλήρος και οι πιέσεις για συνεννόηση πέφτουν στο ΣΥΡΙΖΑ.

Δεν ξέρουμε αν ήταν τυχαία η ιδέα του Υπουργού Δημόσιας Τάξης Ν. Δένδια, να επέμβει στη Βίλα Αμαλία, αλλά προϋπήρχε ήδη η κατάσταση με τις φοιτητικές εστίες, τα γεγονότα στο Οικονομικό και στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης κ.λπ. Όπως ομολόγησε και ο ίδιος ο Α. Τσίπρας, δεν μπόρεσαν να εμποδίσουν την ψήφιση της «μνημονιακής» συμφωνίας. Τα «κινήματα» δεν βόηθησαν και άρχισαν τα μηνύματα στασιμότητας και σύγχυσης. Έτσι, το πεδίο αντιπαράθεσης αλλάζει. Από μνημόνιο και αντιμνημόνιο -κι ενώ η λίστα Λαγκάρντ, στην οποία επένδυσε, έχει πολιτικά προεξοφληθεί- ερχόμαστε στην αντίθεση: ανασύνταξη με ομαλότητα ή αδιέξοδος εμφύλιος χαμηλής έντασης (Βίλα Αμαλία).

Έστω με δυσκολίες, αλλά σε συνάρτηση με τις οικονομικές και τις ευρωπαϊκές εξελίξεις, οι εκτιμήσεις συγκλίνουν στο ότι θα αντιμετωπιστούν επιτυχώς αυτές οι πρακτικές παρανομίας και ιδιότυπης τρομοκρατίας. Η ίδια η νεολαία που κινείται απεγνωσμένα και αδιέξοδα σε αυτούς τους χώρους, θα βρίσκει όλο και λιγότερους υποστηρικτές. Η αλλαγή του πεδίου αντιπαράθεσης, όμως, μπορεί να βοηθήσει και τον ΣΥΡΙΖΑ να εκσυγχρονιστεί και να γίνει ένα κόμμα της λαϊκίστικης, πλην εντός του Δημοκρατικού πλαισίου, Αριστεράς. Φυσικά, αν το θελήσει η ηγεσία του και με απώλειες. Ένα κόμμα τέτοιου τύπου της τάξης του 8-10 % είναι σήμερα εφικτό. Οι αλλαγές βέβαια δεν θα αφορούν μόνο τον ΣΥΡΙΖΑ. Όλο το πολιτικό σύστημα θα μπει στη βάσανο της ανασύνθεσης και της κάθαρσης. Και η κεντροδεξιά και η κεντροαριστερά. Και σε μια συνεννόηση των δυνάμεων του υπό διαμόρφωση νέου Δημοκρατικού τόξου θα περιοριστεί και η Χρυσή Αυγή -και τα υπολείμματα του αριστερισμού που τόσο κράτησε στη χώρα- σε κάποια πεπερασμένα μεγέθη και πρακτικές.

Το απαισιόδοξο σενάριο. Η κατάσταση στην Ευρωζώνη να συνεχίσει να μπλοκάρεται με όρους αδιεξόδου, η τρικομματική κυβέρνηση να πελαγώσει και τότε να ενταθεί αυτός ο ιδιότυπος εμφύλιος χαμηλής έντασης. Τότε δεν έχει και πολλή σημασία τι θα απογίνουν πολιτικές δυνάμεις τύπου ΣΥΡΙΖΑ. Η χώρα θα μπει στη βάσανο της ανοικτής χρεοκοπίας και του διχασμού.

Παρά τους φόβους μας, ελπίζουμε ότι τα χειρότερα τα αποφύγαμε.