Δεν ξέρω αν γνωρίζουν όλοι στον ΣΥΡΙΖΑ τι είδους μόρφωμα έχουν δημιουργήσει. Θα το σκέφτηκαν ίσως ορισμένοι, οι πιο εχέφρονες, όταν άκουσαν τα συνθήματα που φώναζαν οι νεολαίοι του κόμματος εναντίον του Φώτη Κουβέλη: «Τα δικαιώματά μας τα έκανες κουρέλι, άντε γ? Φώτη Κουβέλη».
Κάποιοι άλλοι, «αγνώστου ταυτότητος», δεν άφησαν στο απυρόβλητο ούτε τη βουλευτή του κόμματος Ρένα Δούρου: «Εργάτες και μπάτσοι δεν κάνουμε χωριό, πάρτε τη Δούρου και φύγετε από δω». Κουλτούρα γηπέδου που δεν έχει την παραμικρή σχέση μ’ αυτό που εμείς οι παλιότεροι θεωρούσαμε ότι είναι η ηθική της Αριστεράς.
Μου θύμισαν μια συζήτηση που είχα με στέλεχος της ΔΗΜΑΡ, το οποίο μου εξηγούσε πότε διέκοψε και συναισθηματικά τους δεσμούς του με τον ενιαίο τότε Συνασπισμό. Ηταν στα επεισόδια του 2008, μετά τον φόνο του Αλέξη Γρηγορόπουλου, όταν στελέχη του ΣΥΝ έλεγαν: «Εδώ οι διαδηλωτές έκαψαν για δύο μέρες το Σιάτλ, δεν μπορούμε εμείς να κάψουμε για δέκα μέρες την Αθήνα;»… Αναφέρονταν, βέβαια, στις διαδηλώσεις κατά της παγκοσμιοποίησης που είχαν γίνει το 2000 και είχαν συνοδευτεί από γενικευμένες συγκρούσεις των διαδηλωτών με την Αστυνομία.
Δεν είναι, φυσικά, όλοι αυτής της λογικής μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ. Πριν από λίγους μήνες σημαίνον στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, που είχε πάρει μέρος στην υπηρεσιακή κυβέρνηση του κ. Πικραμμένου, είχε αναγκαστεί να παρέμβει με επιστολή του στην «Αυγή», διαμαρτυρόμενο για άρθρο-λίβελο, το οποίο έκανε κριτική με εξαιρετικά απαξιωτικούς προσωπικούς χαρακτηρισμούς -εξουσιομανία κ.ά.- στον υπουργό Δικαιοσύνης Αντώνη Ρουπακιώτη. Κι επεσήμανε αυτό ακριβώς, ότι δηλαδή δεν ανήκουν στην παράδοση της ανανεωτικής Αριστεράς αυτού του τύπου οι προσωπικές επιθέσεις που επιχειρούν να εξοντώσουν ηθικά ένα άτομο. Δυστυχώς ανήκουν στην πρακτική ορισμένων του ΣΥΡΙΖΑ.
Κάτω από διαφορετικές συνθήκες θα μπορούσε κανείς να προβλέψει με βεβαιότητα ότι σε λίγο καιρό θα γινόταν ένα ριζικό ξεκαθάρισμα. Αλλωστε το απότομο άλμα στα ποσοστά του κόμματος έχει φέρει να συνυπάρχουν ακόμα και στην Κοινοβουλευτική του Ομάδα διαμετρικά αντίθετες δυνάμεις. Από (πρώην) εξωκοινοβουλευτικούς μαοϊκούς έως διαπρεπείς εκπροσώπους του δικηγορικού κατεστημένου. Ενα «αντιμνημονιακό» συνονθύλευμα, που παρά τη ριζοσπαστική ρητορική ανήκει σε διαφορετικές πολιτικές και ιδεολογικές παραδόσεις.
Βέβαια οι συνθήκες είναι ιδιαίτερες. Οι κυνικοί επισημαίνουν ότι οι διαφορετικές συνιστώσες -που μπορεί και να παθαίνουν αλλεργία η μία με την άλλη- έχουν ισχυρό κίνητρο να παραμείνουν στο κόμμα: Η κρατική επιχορήγηση γι’ αυτές τις δυνάμεις προσφέρει δυνατότητες που δεν είχαν ονειρευτεί ποτέ μέχρι σήμερα.
Εχουν μάλιστα επεξεργαστεί και την απαιτούμενη ιδεολογική πλατφόρμα, υποστηρίζοντας ότι η ένταση της κρίσης ουσιαστικά γκρεμίζει τις παραδοσιακές πολιτικές αντιλήψεις και φέρνει τον κόσμο με το μέρος τους. Προσδοκούν δηλαδή αυτές οι μειοψηφίες ότι τελικά θα μπορέσουν να κατακτήσουν τον ΣΥΡΙΖΑ από μέσα.
Από την άλλη πλευρά, βέβαια, ο Αλέξης Τσίπρας καταλαβαίνει ότι για να έχει πιθανότητες να κυβερνήσει, θα πρέπει να συνεχίσει με μεγαλύτερη ένταση τη στροφή του προς τον ρεαλισμό. Αλλωστε, ακόμα και αν συνεχίσει τη δημοσκοπική του άνοδο ο ΣΥΡΙΖΑ, θα είναι πολύ δύσκολο να διεκδικήσει αυτοδυναμία. Ιδίως αν αλλάξει ο εκλογικός νόμος.
Θα χρειαστεί, με άλλα λόγια, να συμβιβαστεί σε μια κυβέρνηση συνεργασίας, γεγονός που θα εντείνει τις φυγόκεντρες τάσεις στο εσωτερικό του. Το παζλ του μετεκλογικού σκηνικού, μόλις τώρα αρχίζει να διαμορφώνεται!