Η απαξίωση του ΕΝΦΙΑ

Ξενοφών Γιαταγάνας 01 Σεπ 2014

Εχω ξαναγράψει ότι πολλά πράγματα στην Ελλάδα βαφτίζονται ψευδεπίγραφα, είτε για να εξαγνιστούν είτε για να απαξιωθούν. Ετσι η ανομία βαφτίστηκε άκριτα πολιτική ανυπακοή και ο φόρος στην ακίνητη περιουσία (ΦΑΠ) ονομάστηκε άκομψα χαράτσι. Με το πρώτο ζήτημα ασχολήθηκα ήδη σε σχέση με τις απόψεις του κ. Κατρούγκαλου. Εδώ θα προσπαθήσω να πω ψύχραιμα δυο-τρία πράγματα για το δεύτερο. Παντού στον κόσμο, υπό οιεσδήποτε πολιτικές συνθήκες, ο αναλογικός ΦΑΠ θεωρείται μία από τις δικαιότερες φορολογικές επιβαρύνσεις, μάλιστα δε μέτρο αριστερόστροφης πολιτικής, αντίθετης με τα προτάγματα του οικονομικού φιλελευθερισμού. Στην Ελλάδα η εικόνα μοιάζει ακριβώς αντίστροφη.

Βέβαια, υπάρχουν γι? αυτό σοβαροί πραγματικοί λόγοι. Σταχυολογώ πρόχειρα μερικούς: Στη χώρα μας η επένδυση στο κεραμίδι αποτέλεσε σχεδόν μονόδρομο, με αποτέλεσμα οι Ελληνες να έχουν το μεγαλύτερο κατά κεφαλήν ποσοστό ιδιοκτησίας στην Ευρώπη, ίσως δε και στον κόσμο. Η σχετική φορολογική επιβάρυνση πριν από την κρίση ήταν πολύ χαμηλή, σχεδόν ανύπαρκτη. Η επιβολή του ΕΕΤΗΔΕ το 2013 και του ΕΝΦΙΑ που τον διαδέχτηκε υπήρξε βίαιη αλλαγή σκηνικού, συνέπεσε δε με μια εξαιρετικά αρνητική συγκυρία υπερφορολόγησης και ταυτόχρονης μείωσης μισθών και συντάξεων. Σαν να μην έφταναν αυτά, η αβελτηρία της διοίκησης, με τα κραυγαλέα λάθη που έκανε, συνέβαλε στην περαιτέρω επιβάρυνση του αρνητικού κλίματος για τον ΕΝΦΙΑ.

Ομως οφείλουμε να συνεννοηθούμε στα βασικά. Οτι στις συνθήκες που βρίσκεται η χώρα, ο βασικός πλούτος των πολιτών της, που είναι η ακίνητη περιουσία τους, πρέπει να συμβάλει στην ανάκαμψη. Ας μην ξεχνάμε ότι, παρά την πρόσφατη πτώση των αντικειμενικών αξιών, η υπεραξία της γης τα τελευταία 40 χρόνια δημιούργησε σημαντικό πλούτο για πολλούς, ιδίως στις τουριστικές περιοχές της χώρας. Ας δεχθούμε, επομένως, ότι ήρθε η ώρα να αποδοθεί στο κράτος ένα μέρος αυτής της υπεραξίας, προκειμένου να σταθεί στα πόδια του και να μπορέσει να ασκήσει τις κοινωνικές πολιτικές που χρειάζονται τα πιο ευάλωτα κυρίως στρώματα του πληθυσμού. Αρκεί βέβαια και το κράτος να διαμορφώσει τον ΕΝΦΙΑ με τρόπο αναλογικό, προοδευτικό και δίκαιο, ώστε να πληρώσουν όλοι σύμφωνα με τις πραγματικές δυνατότητές τους. Γενικότερα, η χώρα θα βρισκόταν σε πολύ καλύτερη κατάσταση αν, αντί να απαξιώνουμε βιαστικά και πολιτικάντικα κάθε μέτρο ζητώντας την άμεση κατάργησή του, εξετάζαμε προκαταρκτικά τα υπέρ και τα κατά και τον λυσιτελέστερο τρόπο εφαρμογής του.