Όταν σταματάει να γυρίζει το πετάλι, το ποδήλατο δεν μπορεί πια να ισορροπήσει και πέφτει. Σε αυτό ακριβώς το σημείο βρίσκεται σήμερα η Ευρώπη, την ώρα που χρειάζεται να κάνει ορθοπεταλιά για ν’ανεβεί την ανηφόρα. Το όραμα μιας ισχυρής Ευρωπαϊκής ένωσης θολώνει ολοένα και περισσότερο. Δυνάμεις καταδικασμένες, ιστορικά, στις συνειδήσεις των λαών σηκώνουν κεφάλι ξανά συνεπικουρούμενες από τον πιο ακραίο λαϊκισμό. Οι Ευρωπαϊκές ηγεσίες μοιάζουν ανήμπορες να αντιμετωπίσουν αποφασιστικά τα φαινόμενα αυτά ενώ πολλές μοιάζουν να παραδίνονται αμαχητί στη νέα δυσοίωνη πραγματικότητα.
Η Ευρώπη, αδύναμη να παρέμβει καθοριστικά στις εξελίξεις ακόμα και στη γειτονιά της, παρακολουθεί την αλλαγή του παγκόσμιου συσχετισμού δυνάμεων υφιστάμενη τις άμεσες και σοβαρότερες συνέπειες αυτής της αλλαγής. Το «προσφυγικό» στάθηκε αρκετό για να κλονίσει το ήδη εύθραυστο οικοδόμημα. Η «ελεύθερη διακίνηση προσώπων» πήγε περίπατο μαζί με τις πολυδιαφημισμένες αξίες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την αλληλεγγύη. Τα συνοριακά τείχη που υψώθηκαν κάνουν τον όρο «Ενωμένη Ευρώπη» να ακούγεται περισσότερο σαν μαύρο χιούμορ.
Η καμπάνα που χτύπησε το Brexit δεν φάνηκε να αφύπνησε και πολλούς. Η απειλή των Λεπενικών ξενοφοβικών και εθνικιστικών δυνάμεων και των λαϊκίστικων κινημάτων δεν αφυπνίζουν τις προοδευτικές πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις που παρακολουθούν αμήχανες την ευρωπαϊκή αποδόμηση. Κι εδώ βρίσκεται το μεγαλύτερο πρόβλημα. Γιατί όσο η αντιμετώπιση του ευρωσκεπτικισμού και του λαϊικσμού «ανατίθεται» εν λευκώ στις συντηρητικές δυνάμεις τόσο πιο μακρινό φαντάζει το μέλλον της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Τη στιγμή που η προεδρία Τραμπ είναι έτοιμη να καταστρέψει ότι έχτισε ο Ομπάμα στην αμερικανική πολιτική, τη στιγμή που «τσάροι» και «σουλτάνοι» υλοποιούν επεκτατικά σχέδια ονειρευόμενοι την αναστήλωση των αυτοκρατοριών τους και η διεθνής τρομοκρατία απειλεί τον ανθρώπινο πολιτισμό, η Ευρώπη δεν έχει άλλη επιλογή από την ομοσπονδιοποίηση. Μόνο μια ενιαία Ευρώπη με κοινή οικονομική πολιτική μπορεί να αντιμετωπίσει την κρίση, μόνο μια ενιαία Ευρώπη με κοινή εξωτερική και αμυντική πολιτική μπορεί να παρέμβει ουσιαστικά στις παγκόσμιες ανακατατάξεις. Μόνο μια ενιαία Ευρώπη μπορεί να δομήσει μια στέρεη και ευρύχωρη Ευρωπαϊκή ταυτότητα για τους πολίτες της.
Η ενιαία-ομόσπονδιακή Ευρώπη μπορεί και πρέπει να αποτελέσει το προοδευτικό όραμα και ταυτόχρονα το ρεαλιστικό πολιτικό σχέδιο που θα αναλάβουν να προωθήσουν οι σοσιαλδημοκρατικές και φιλελεύθερες ευρωπαϊκές δυνάμεις, διεκδικώντας τον ηγετικό ρόλο στη χάραξη του μέλλοντος της Ευρώπης.
Δημοσιεύεται και στο «Έθνος»