Η ανίερη συμμαχία του Ερντογάν με την εθνικιστική ακροδεξιά

Οντίν Λιναρδάτου 24 Φεβ 2018

Οι νέες συμμαχίες του τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δείχνουν καθαρά πως στρέφεται προς μία ακροδεξιά ατζέντα.

Ο αρχηγός του κεμαλικού   ακροδεξιού κόμματος  Εθνικιστικό Κίνημα Ντεβλέτ Μπαχτσελί ήταν μόλις πριν  από τρία χρόνια ορκισμένος εχθρός  του τούρκου προέδρου . Δεν δίσταζε μάλιστα να χαρακτηρίσει τις αλλαγές στο σύνταγμα που έκανε ο Ερντογάν “  τη θανατική ποινή της δημοκρατίας , εγγύηση για δικτατορία ενός ανδρός και ανοιχτό δρόμο  για τη  διαφθορά και την κλεψιά.”

Τώρα όμως τα πράγματα άλλαξαν . Τα σκληρά μαθηματικά των εκλογών αναγκάζουν τους πρώην εχθρούς να συμμαχήσουν .

Αυτή την εβδομάδα η κυβέρνηση προετοίμασε το έδαφος για τη συμφωνία εκλογικής συνεργασίας των ακροδεξιών κεμαλιστών με τους συντηρητικούς ισλαμιστές του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του κ. Ερντογάν.

Η συμφωνία αυτή καταδεικνύει με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο την μεγάλη πολιτική στροφή που έκανε ο τούρκος πρόεδρος τα τελευταία χρόνια. Ο δημοκράτης ισλαμιστής  πολιτικός με τα  φιλελεύθερα στοιχεία δεν υπάρχει εδώ και πολύ καιρό  όμως  η συνεργασία του με την παραδοσιακή  τουρκική εθνικιστική ακροδεξιά επιβεβαιώνει ένα ακόμα γεγονός , ότι οι απογοητευτικές δημοσκοπήσεις , που τον φέρουν να χάνει μεγάλο μέρος από τη δημοτικότητα του , τον τρόμαξαν και είναι αποφασισμένος να τα παίξει όλα για όλα.

Σύμφωνα με τους Φαϊνάνσιαλ Τάιμς αυτή η παράδοξη συμμαχία θα επηρεάσει δραματικά την πολιτική κατάσταση τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στο εξωτερικό.

Ο Ταγίπ Ερντογάν συμμαχεί με ένα κόμμα που παραδοσιακά κρατά μια εξαιρετικά σκληρή στάση στο κουρδικό, υποστηρίζει με πάθος τη θανατική ποινή και είναι πολύ δύσπιστο απέναντι στους συμμάχους της Τουρκίας τις Ηνωμένες Πολιτείες , το ΝΑΤΟ και την ΕΕ.

Το ισλαμικό κόμμα του τούρκου προέδρου αναλαμβάνει μεγάλες δεσμεύσεις απέναντι στην ακροδεξιά μέχρι και τις εκλογές του 2019 , δεσμεύσεις που δεν θα  αφήσουν περιθώρια για άσκηση διαφορετικής πολιτικής . Οι επιπτώσεις στο κουρδικό ζήτημα αλλά και στις όποιες προσπάθειες  εκδημοκρατισμού της χώρας θα γίνουν αμέσως αισθητές.

Στην εξωτερική πολιτική η συμμαχία με τους υπερεθνικιστές θα βλάψει ακόμα περισσότερο τις ήδη τεταμένες σχέσεις της Τουρκίας με τις ΗΠΑ , το ΝΑΤΟ , την ΕΕ και τη Συρία.

Αυτό που σχολιάζουν οι ειδικοί είναι ότι αυτή η ανίερη  συμμαχία,  ενόψει των εκλογών του 2019 , ήταν εφικτή εξαιτίας της στροφής  180 μοιρών του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν . Ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί δεν έχει μετακινηθεί καθόλου από τις αρχικές του ιδέες. Πάντα έβλεπε ύποπτα τις ξένες συμμαχικές δυνάμεις , ήταν από την πρώτη στιγμή εναντίον κάθε ειρηνευτικής προσπάθειας για να επιλυθεί το κουρδικό και πίστευε πως ο τουρκικός εθνικισμός και η λέξη  Τούρκος πρέπει να κυριαρχούν στην πολιτική ζωή του τόπου.

Αυτός που άλλαξε είναι ο τούρκος πρόεδρος . Έκανε στροφή προς τον εθνικισμό , άρχισε να αποκαλεί τους Ευρωπαίους ηγέτες Ναζί  και να απειλεί τους αμερικανούς στρατηγούς ότι θα τους ρίξει ένα γερό οθωμανικό χαστούκι.

Η ανάγκη του Ερντογάν να συμμαχήσει με τον Μπαχτσελί πηγάζει κυρίως από το φόβο του ότι χάνει την εκλογική δύναμη του μετά από 15 χρόνια στην εξουσία . Αυτή η απόφαση δε έρχεται μετά και την οριακή νίκη του στο δημοψήφισμα για τη συνταγματική αναθεώρηση , πήρε    51.4%   και την διαρκή κατάσταση έκτακτης ανάγκης που επέβαλε μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα εναντίον του. Οι αθρόες συλλήψεις αξιωματικών , καθηγητών , δημοσιογράφων , συγγραφέων , απλών πολιτών για δήθεν ανάμειξη τους στο πραξικόπημα έχουν απομακρύνει εκατοντάδες χιλιάδες ψηφοφόρους του τούρκου προέδρου από τις κάλπες.

Δικαιολογημένα λοιπόν ο Ερντογάν ανησυχεί και αναζητά μία νέα δεξαμενή ψηφοφόρων στο ακροδεξιό εθνικιστικό ακροατήριο που συνήθως ψηφίζει το κόμμα του Μπαχτσελί.

Με τη συμφωνία αυτή ο τούρκος πρόεδρος διασφάλισε και την υποστήριξη του κεμαλιστή ακροδεξιού ηγέτη και  στην υποψηφιότητα του για την προεδρία της δημοκρατίας . Βουλευτικές και προεδρικές εκλογές θα γίνουν ταυτόχρονα.

Από την πλευρά του ο 70χρονος Μπαχτσελί με αυτή τη συμμαχία  διασφαλίζει στο κόμμα του και  την είσοδο του στη βουλή . Δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ήταν πιθανό το Εθνικιστικό Κίνημα να μην καταφέρει να συγκεντρώσει το απαραίτητο 10% για να μπει στην εθνοσυνέλευση. Τώρα ο νέος νόμος προβλέπει πως στην περίπτωση των συμμαχιών θα μπαίνουν στην εθνοσυνέλευση και τα κόμματα των συνασπισμών ακόμα και αν δεν έχουν 10%.

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν παρουσίασε τη συμφωνία ως “ λαϊκή  συμμαχία” που θα προστατεύσει το δημόσιο συμφέρον του τουρκικού λαού σε μία κρίσιμη συγκυρία όταν οι τούρκοι στρατιώτες μάχονται στη Συρία εναντίον των Κούρδων αυτονομιστών ενώ ταυτόχρονα η χώρα αντιμετωπίζει προβλήματα και με τους συμμάχους της στην ΕΕ , στις ΗΠΑ και στο ΝΑΤΟ.

Μόλις τον περασμένο μήνα είπε ότι αυτοί που επιδιώκουν να διχάσουν το τουρκικό έθνος δεν θα τα καταφέρουν.

Πάντως τόσο το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα όσο και το κουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα του Λαού είπαν πως η χώρα μοιάζει με τον Τιτανικό. “ Το σκάφος βάζει νερά , βυθίζεται “ υποστηρίζει η αντιπολίτευση και προσθέτει πως η νέα λαϊκή συμμαχία αποτελεί την καταστροφή της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου.