Η ανάσα και οι παγίδες

Σήφης Πολυμίλης 24 Φεβ 2015

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η συμφωνία στο Eurogroup αποτελεί ανάσα και για την οικονομία και για την κοινωνία, αλλά και για την κυβέρνηση. Το αδιέξοδο που διαφαινόταν τις τελευταίες μέρες αποτράπηκε και αυτό είναι σίγουρα κέρδος και για εμάς και για την Ευρώπη. Η κυβέρνηση έχει τώρα τέσσερις μήνες μπροστά της για να αποδείξει ότι έχει κατανοήσει την πραγματικότητα με την οποία πρέπει να συμβιώσει και να διαχειριστεί. Γιατί παρά τις ενέσεις αισιοδοξίας με την οποία συνόδευσε τον συμβιβασμό που επετεύχθη, δεν μπορεί πλέον να παραγνωρίζει ότι τα δύσκολα είναι μπροστά της.

Αν δεν θέλουμε να παίζουμε με τις λέξεις, η συμφωνία της Παρασκευής ελάχιστα διαφέρει από τις προηγούμενες. Αφήνει μεν κάποια περιθώρια ελαστικότητας στις μεταρρυθμίσεις που θέλει να αλλάξει η κυβέρνηση, μειώνει τον στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα, αλλά το πρόγραμμα, όπως και να το βαφτίσουμε, παραμένει. Δεν είναι ώρα για μεμψιμοιρίες, αφού αποφύγαμε τα χειρότερα. Κι αυτό είναι το μείζον αυτή τη στιγμή. Γιατί, ας μην κρυβόμαστε, το τραπεζικό σύστημα με τις διαρκείς εκροές των τελευταίων εβδομάδων ήταν σε οριακό σημείο και βρισκόταν σε απόλυτη εξάρτηση από τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που με τη σειρά της περίμενε την επίτευξη ή όχι συμφωνίας…
Είναι ξεκάθαρο ότι ο συμβιβασμός στον οποίο κατέληξε η κυβέρνηση και αποδέχθηκε με το ζόρι – και τις απαραίτητες τρικλοποδιές – ο κ. Σόιμπλε αφήνει ανοικτά μια σειρά κρίσιμα θέματα από τα οποία θα εξαρτηθεί η ζωτική για την ελληνική οικονομία εκταμίευση των δόσεων που εκκρεμούν. Πριν από οποιαδήποτε αποδέσμευση χρημάτων υπάρχει η περιβόητη αξιολόγηση, από τους ίδιους θεσμούς όπως και πριν, χωρίς την παρουσία της επάρατης τρόικας. Και αξιολόγηση σημαίνει νούμερα, συγκεκριμένοι στόχοι και πάει λέγοντας.
Στο πεδίο αυτό, όσες αλλαγές κι αν γίνουν, θα κριθούν η ικανότητα και η αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης, όπως άλλωστε και αυτών που προηγήθηκαν. Μπορεί οι τεχνοκράτες να μη βρίσκονται κάθε λίγο και λιγάκι στα πόδια των υπουργών, αλλά η πίεση θα παραμένει. Το δυσκολότερο ίσως από όλα είναι ότι οι υπουργοί θα πρέπει να αφήσουν στην άκρη τις βαρύγδουπες εξαγγελίες, να μετρούν με το σταγονόμετρο τις αποφάσεις τους και να συγκρουστούν με τα προβλήματα αλλά και το παρελθόν τους.
Η συμφωνία επί της ουσίας προσφέρει στην κυβέρνηση μια πολιτική ανάσα, αλλά κρύβει παράλληλα μια σειρά από καθημερινές παγίδες που χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια και τεράστια προσοχή για να τις αποφύγει. Ο Δούρειος Ιππος, που κατά τον Σόιμπλε κρυβόταν στο ελληνικό αίτημα, βρίσκεται τώρα στη συμφωνία του Εurogroup. Και δεν είναι άλλος από τους όρους που επιβλήθηκαν για την παροχή της αναγκαίας ρευστότητας. Με τα δημόσια έσοδα να έχουν εκτροχιαστεί, με δόσεις και έντοκα να λήγουν, οι ανάγκες χρηματοδότησης θα παραμείνουν ασφυκτικές. Εδώ θα κριθούν η ικανότητα και η αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης.