Η αλήθεια για την «κατάληψη» στον Έβρο

Γιάννης Λασκαράκης 24 Μαϊ 2020

Η Ελληνοτουρκική μεθοριακή γραμμή του Έβρου καθορίσθηκε με την Συνθήκη της Λωζάνης  όπου περιγράφεται με συντεταγμένες η οριοθέτηση στα σχετικά πρωτόκολλα της επιτροπής Διαχάραξης Ελληνοτουρκικών συνόρων  τα οποία  υπογράφηκαν από Έλληνα, Τούρκο και Ολλανδό εκπρόσωπο.   

Το 1955  έγινε η ευθυγράμμιση του ποταμού στο νότιο τμήμα του,  από την περιοχή των Φερών  μέχρι το Δέλτα του ποταμού. Δημιουργήθηκε έτσι  μια ευθύγραμμη κοίτη και καταργήθηκαν οι «μαίανδροι» της παλιάς κοίτης. Τα σύνορα όμως δεν άλλαξαν.  Έτσι δημιουργήθηκαν εδάφη   που βρίσκονταν εκατέρωθεν της νέας κοίτης και αποκόπηκαν από το έδαφος της χώρας προέλευσης. 

Στο Πέταλο του Πέπλου   8.000 στρέμματα  περίπου, στο  Μελισσοκομείο στις Φέρες 220 στρέμματα   και στο κτήμα Μόραλη 150 στρέμματα,  βρίσκονται ανατολικά της νέας κοίτης  (προς την τουρκική πλευρά) , ενώ  πιο κάτω ένα κομμάτι Τουρκικής γης στην Μαυράκανθο με  360 στρέμματα βρίσκεται δυτικά της νέας κοίτης (προς την ελληνική πλευρά) .Όλες αυτές οι εκτάσεις καλλιεργούνται από τους ιδιοκτήτες τους  και μεταφέρουν ακόμη και τρακτέρ και άλλα μηχανήματα απρόσκοπτα με πρόχειρα γεφύρια , με πλωτά μέσα ή με τη βοήθεια του στρατού.  Το πρόβλημα δημιουργήθηκε όταν ο τοπικός ΤΟΕΒ (τοπικός οργανισμός εγγείων βελτιώσεων) κατασκεύασε  παλαιότερα ένα κανάλι κοντά στην έμφραξη της παλιάς κοίτης ώστε να αρδεύσουν μια περιοχή των  Φερών. Οι Τούρκοι θεωρουν σημερα ότι αυτό το κανάλι ταυτίζεται με την παλια κοίτη και αμφισβητούν  το τμήμα 16 στρεμμάτων που βρισκεται ανατολικά αυτού του καναλιού. Δεν υπήρξε πάντως ούτε ανάρτηση σημαίας ούτε εγκαταστάθηκε  στρατός στην αμφισβητουμενη περιοχή. Ένα αντίσκηνο έστησαν στο δικό τους έδαφος.

Σε κάθε περίπτωση είναι πολύ εύκολο να αποκατασταθεί η πραγματική οριογραμμή με την εφαρμογή των γεωγραφικών συντεταγμένων .Είναι χαρακτηριστικό αυτό που δήλωσε ο πλέον γνώστης της περιοχής, ο πρώην αντιδήμαρχος Φερών Νίκος Γκότσης: “Και σήμερα γίνονται αναλύσεις  επί  αναλύσεων  για την περιοχή μας, υπάρχουν δημοσιεύματα και φωτογραφίες άλλης εποχής που δεν περιγράφουν ακριβώς την πραγματικότητα  με ανακατεμένες γνώσεις και λανθασμένες πληροφορίες που πλάθουν ιστορίες , σε άλλους τόπους και άλλους χρόνους. Είναι κακό πάντως να θέλεις να το παίξεις ειδήμων, όταν δεν ξέρεις την τοπογραφία μιας περιοχής». 

Το 1970 έγινε η ευθυγράμμιση του Έβρου στην Ελληνοβουλγαρική μεθόριο. Τότε υπηρετούσα ως μηχανικός στην Ειδική Υπηρεσία Υδραυλικών Έργων  και μετείχα στην κοινή επιτροπή για την χάραξη της νέας κοίτης και τον συμψηφισμό των εδαφών ανάμεσα στην Βουλγαρία και στην Ελλάδα. Δυστυχώς αυτός ο συμψηφισμός δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ στην ελληνοτουρκική μεθόριο , αλλά ούτε άλλα προβλήματα , όπως  η ρύπανση του ποταμού, η  αντιπλημμυρική προστασία των εδαφών  και η αξιοποίηση των υδάτων του λύθηκαν από τις δύο χώρες.  Βλέπετε στην Ελλάδα, η συνεργασία και η συνεννόηση για αμοιβαίο συμφέρον θεωρείται «κατευνασμός» και «εθνική μειοδοσία» .