Henri Cartier-Bresson, 1908-2004

22 Αυγ 2016

—Η ίδια η φωτογραφία δεν με ενδιαφέρει. Το μόνο που θέλω είναι να συλλάβω ένα στιγμιαίο απόσπασμα της πραγματικότητας—

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ, στις 22 Αυγούστου του 1908, γεννήθηκε ο Henri Cartier-Bresson (1908-2004).

Το 1930 ανακάλυψε τη φωτογραφία, «αυτό το καινούργιο οπτικό και μηχανικό μπλοκ σχεδίων». Το 1931 άρχισε να κάνει φωτογραφικό ρεπορτάζ, πάντα συντροφιά με μια Leica. Φωτογραφίζοντας ταξιδεύει στην Αφρική (1931), στο Μεξικό το 1934 ως φωτογράφος εθνογραφικής αποστολής, στις ΗΠΑ όπου μαθητεύει στο σινεμά δίπλα στον Πολ Στραντ (1935-36). Είναι ο πρώτος ευρωπαίος φωτογράφος που επισκέπτεται τη Ρωσία μετά τον θάνατο του Στάλιν. Από το 1936 ως το 1939 εργάζεται σαν βοηθός του σκηνοθέτη Ζαν Ρενουάρ. Κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο πιάστηκε αιχμάλωτος αλλά κατάφερε να δραπετεύσει. Από την εμπειρία του αυτή δημιουργήθηκε στο τέλος του πολέμου ένα ντοκυμαντέρ για τους αιχμαλώτους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης με τίτλο, Η Επιστροφή. Από την ίδια εμπειρία παρουσιάστηκε το 1946 στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης μια έκθεση με φωτογραφίες εκείνης της εποχής. Το 1947 μαζί με τους Ρόμπερτ Κάπα, Ντέιβιντ «Τσιμ» Σέιμουρ και Τζορτζ Ρότζερ ιδρύουν το φημισμένο και πολύ αυστηρό στην επιλογή των συνεργατών του πρακτορείο Magnum. Εχοντας σίγουρη αντίληψη για τη σύνθεση και την προοπτική χρησιμοποιούσε πάντοτε φακό 50mm (νορμάλ). Ο Μπρεσόν λέει: «Η φωτογραφία είναι για μένα η αυθόρμητη παρόρμηση μιας αέναης οπτικής εγρήγορσης που συλλαμβάνει τη στιγμή, την αιωνιότητά της… Είναι μια άμεση πράξη. Το σχέδιο είναι στοχασμός».

Οι εκθέσεις που έγιναν για τον Μπρεσόν και τα φωτογραφικά άλμπουμ που εκδόθηκαν είναι πολλά και αποτελούν μαρτυρία της ματιάς του για τον κόσμο. Στις φωτογραφίες του αποτυπώνει τις ιδιαιτερότητες διαφορετικών ανθρώπων και χωρών με ευαισθησία, χωρίς ποτέ να ξεχνάει την καλλιτεχνική αναζήτηση στην επιλογή των κάδρων και τη φροντίδα των κοντράστ. Τα τελευταία χρόνια, χωρίς να εγκαταλείψει ποτέ ολοκληρωτικά τη φωτογραφία, αφιερώθηκε στο σχέδιο.

Του Βαγγέλη Χανιωτάκη από Το Βήμα (14/7/2002)

Συνέχεια στο DimArt