Υπάρχει μια απορία σχετικά με τον κατώτατο μισθό, τα δώρα και όλη τη συζήτηση που γίνεται εσχάτως για τη μείωση του κόστους εργασίας και την αύξηση της παραγωγικότητας. Από τη στιγμή που θέλει η νύφη κι ο γαμπρός, γιατί δεν έχει τύφλα ο πεθερός; Δηλαδή, από τη στιγμή που οι εργοδότες θέλουν να δώσουν αυτά που οι εργαζόμενοι θέλουν να πάρουν, γιατί υπάρχει ο φόβος της κυβέρνησης, της τρόικας, διαβόλων και τριβλόλων σε μια σχέση συναινούντων ενηλίκων; Κι αν οι εργοδότες θέλουν να δώσουν τα λεφτά, ποιος θα τους εμποδίσει;

.

Η μία εξήγηση είναι ότι αν δεν βάλει κάπου το κράτος τη σφραγίδα του τίποτε δεν ισχύει. Το κράτος, σ’ αυτή τη χώρα, είναι ο υπέρτατος εγγυητής όλων των οικονομικών σχέσεων των ανθρώπων. Αισιόδοξη αντίληψη, διότι εσχάτως κι εκεί που βάζει το κράτος τη σφραγίδα του πάλι τίποτε δεν εφαρμόζεται. Υπάρχουν χιλιάδες νόμοι που καταστρατηγούνται καθημερινά και ουδείς ενοχλείται. Μεταξύ αυτών των νόμων είναι και οι συλλογικές συμβάσεις για τις οποίες τόσο σάλιο και τόση μελάνη χύνονται αυτές τις μέρες. Να θυμίσουμε ότι σήμερα υπάρχουν και ισχύουν οι νομοθετημένες συλλογικές συμβάσεις. Το πόσο εφαρμόζονται είναι αλλουνού παπά ευαγγέλιο.

.

Η δεύτερη άποψη είναι συνακόλουθη της πρώτης. Αυτοί που σήμερα διαπραγματεύονται και βγαίνουν στα κανάλια προτάσσοντας τα στήθη τους για τις συλλογικές συμβάσεις στην ουσία αποτελούν μια εικονική εκδοχή εκπροσώπησης, είτε των εργοδοτών είτε των εργαζομένων. Πιθανώς όλοι πιστεύουν ότι ο ΣΕΒ, η ΓΣΕΕ, η ΓΣΕΒΕΕ, η ΕΣΕΕ δεν είναι τίποτε άλλο παρά αρκτικόλεξα συλλογικότητας. Οι αποφάσεις που λαμβάνουν τα συλλογικά όργανα δεν δεσμεύουν τα μέλη τους και χρειάζεται ειδική νομοθετική ρύθμιση για να τηρούνται τα συμφωνηθέντα.

.

Κανονικά, μια συλλογική σύμβαση πρέπει να διέπεται από το δίκαιο των συμβάσεων, που έτσι κι αλλιώς υπάρχει στην ελληνική νομοθεσία. Το γεγονός ότι απαιτείται ειδική νομοθετική ρύθμιση για να τηρούνται όσα συμφωνήθηκαν μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών δεν δείχνει μόνο τα ελλείμματα στην Κοινωνία των Πολιτών, η οποία δείχνει ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς τη σφραγίδα του κράτους. Ανοίγει και κερκόπορτες ώστε το κράτος να ρυθμίζει τις σχέσεις συναινούντων ενηλίκων, παρά τη θέλησή τους. Δηλαδή, από τη στιγμή που δεν έχουμε συμπαγείς -και συνεπώς ισχυρές- εργοδοτικές και εργατικές ενώσεις και η μόνη πηγή ισχύος είναι το κράτος, τότε αυτή η ισχύς μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ενάντια στη θέληση των κοινωνικών φορέων. Δώσε θάρρος στον χωριάτη, δηλαδή…

.

Το βασικό πρόβλημα της χώρας είναι ότι έχουμε μια κρατικοκεντρική κοινωνία. Φυσικά, το κράτος παντού έχει κεντρικό ρόλο, αλλά στην Ελλάδα είναι το μόνο που έχει ρόλο. Τίποτε δεν ισχύει και τίποτε δεν μπορεί να γίνει χωρίς τον πατερούλη και τις σφραγίδες του από πάνω. Ούτε καν μια σύμβαση μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων.

.

Αυτή η κρατικοκεντρική δομή της ελληνικής κοινωνίας έχει ως αποτέλεσμα την υπερρύθμιση, τη γραφειοκρατία, τη διαφθορά και τελικά την αναποτελεσματικότητα. Οταν ένας γραφειοκρατικός φορέας καλείται να διευθετήσει τα πάντα σε μια κοινωνία, καταλήγει να μη διευθετεί τίποτε. Οπως ακριβώς γίνεται σήμερα σε κάθε τομέα του συλλογικού μας βίου.