Γυάλινοι πύργοι και πραγματικότητα!

Νικόλαος Βαρότσης 01 Αυγ 2024

Στο χρονογράφημα του στα ΤΑ ΝΕΑ (30/7) με τίτλο «Συμφιλίωση», ο διακεκριμένος δημοσιογράφος κ. Μητσός επαινεί την αισθητική αλλά και τη σκοπιμότητα αυτού που παρακολουθήσαμε σαν τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων στο Παρίσι και υπεραμύνεται του «γουοκισμού» σαν την σύγχρονη έκφραση της οικουμενικότητας που αποτέλεσε ένα από τα κύρια προτάγματα της γαλλικής επανάστασης.

Σίγουρα είναι απόλυτα σεβαστό το ότι του άρεσε η οπτική και το θέαμα αφού η ελευθερία γνώμης και επιλογής είναι αδιαπραγμάτευτη στον δυτικό πολιτισμό (άραγε το παραπάνω γίνεται δεκτό από τους εναλλακτικούς πολιτισμούς για τους οποίους ο γουοκισμός διαρρηγνύει τα ιμάτιά του πως είναι ισότιμοι με το δικό μας ; ).

Ως προς τα επιχειρήματα του αρθρογράφου όμως υπάρχει αντίλογος!

Ναι, ο γουοκισμός τον οποίο παινεύει όντως έχει τις ρίζες του στο 1789. Όχι όμως στις φωτεινές του πλευρές αλλά στον αυταρχισμό, τον ολοκληρωτισμό και την τρομοκρατία των Ιακωβίνων. Και στο σταλινισμό και το μαοϊσμό που ακολούθησε, που επικαλούμενοι ευγενή ιδανικά, όπως κι ο γουοκισμός, καταπίεσαν, βασάνισαν και αιματοκύλισαν εκατοντάδες εκατομμύρια. Έτσι και τώρα, η σύγχρονη μορφή ολοκληρωτισμού απαγορεύει, αποκλείει, επιβάλλει, τιμωρεί και εξοστρακίζει όποιον αποκλίνει της κεντρικής γραμμής (λογοκρισία, πολιτική της ακύρωσης, κλπ). Η οικουμενικότητα που αναφέρει ο κ. Μητσός επομένως ουδεμία σχέση έχει με αυτό το αντιδραστικό κίνημα. Στις φιλελεύθερες κοινωνίες, ως οικουμενικότητα εκλαμβάνεται το να είμαστε όλοι ισότιμοι πολίτες μιας δημοκρατικής κοινωνίας με ίσα δικαιώματα και ίσες υποχρεώσεις, ελεύθεροι να ζούμε, να δημιουργούμε και να απολαμβάνουμε στο μέτρο που δεν παραβαίνουμε τους νόμους! Είναι δυνατόν να θεωρεί οικουμενικότητα την σαλαμοποίηση της κοινωνίας όπου το άτομο αντί κατά κύριο λόγο να νοιώθει ισότιμος πολίτης μιας κοινωνίας, να ταυτίζεται ανάλογα με το φύλο του, τη θρησκεία του, τις σεξουαλικές του προτιμήσεις, τα χόμπυ του, κλπ με επι μέρους γκρουπ και ομάδες; Παραβλέπει άραγε πως βασικά όποιος ανήκει σε μια ομάδα, αμέσως-αμέσως αντιπαρατίθεται, με ότι αυτό συνεπάγεται, με τους απέναντι που βρίσκονται εκτός ; Είναι αυτό οικουμενικότητα ; Ανταποκρίνεται στο main stream πνεύμα του 1789 ?

Kι έρχομαι τώρα στους εμπνευστές της ύβρης -με την αρχαιοελληνική έννοια της λέξης-, όπως την θεωρώ, που παρακολουθήσαμε. Στους κυρίους αυτούς δόθηκε από την κοινωνία ένα μοναδικό προνόμιο κι ανέλαβαν μια τεράστια ευθύνη. Να απευθύνουν σε δισεκατομμύρια ανθρώπους σε όλη την οικουμένη ένα μήνυμα που να εκφράζει την κοινωνία που τους εμπιστεύτηκε και να αποδίδει τον λαμπρό πολιτισμό που ανέπτυξε ανά τους αιώνες με μηνύματα που ενώνουν κι όχι που διχάζουν. Και καταχρώμενοι αυτό το μοναδικό προνόμιο, δίκην σαλταδόρων, εξέπεμψαν αντ’ αυτού τις δικές τους (και του κύκλου τους) φαντασιώσεις και ιδιαιτερότητές!

Έτερος εγχώριος σχολιαστής (Κ. Γιαννακίδης, protagon), στην ίδια γραμμή, έγραψε πως τάχα "..η κυρίαρχη τάση των καιρών μας είναι η αμφισβήτηση ή και ο χλευασμός στερεοτύπων που στέκουν εδώ και αιώνες..". Πόθεν άραγε του προκύπτει ένας τέτοιος ισχυρισμός ; Eνδεχομένως από τα σαλόνια της avant gard αφού η πραγματικότητα στους δρόμους, τις γειτονιές, στην κοινωνία είναι όλως διαφορετική. Ιδιαίτερα τώρα που ο μέσος πολίτης, σαν αντίδραση στις απειλές που νοιώθει από την παγκοσμιοποίηση, όλο και περισσότερο επιστρέφει στις παραδοσιακές αξίες (πατρίδα, θρησκεία, κοινότητα);

Ούτε η προαλειφόμενη επάνοδος του Τραμπισμού στην εξουσία ούτε το ότι η Λεπέν έχει αναδειχθεί πρώτο κόμμα ούτε το ότι στη χώρα μας η αντισυστημική ψήφος έχει χτυπήσει ταβάνι δεν προβληματίζει; Τόση αλαζονεία; Για όλα τα παραπάνω φταίει και μόνο η αμορφωσιά των παρακατιανών που αδυνατούν να προσεγγίσουν το επίπεδο της avant gard;

Ας αναρωτηθούν λοιπόν όμως μήπως θα έπρεπε σε ορισμένα θέματα να κατεβαίνει κανείς πότε-πότε από τους γυάλινους πύργους  και να προσγειώνεται στην πραγματικότητα απαλλαγμένος από ιδεολογήματα και βολονταρισμούς. Η ανθρώπινη κοινωνία δεν μπορεί να αλλάζει αντιλήψεις και να προχωράει με άλματα γιατί η οιαδήποτε πεφωτισμένη – όπως νομίζει- ελίτ το επιθυμεί. Η κοινωνία προχωράει μπροστά με μικρά-μικρά βήματα, στη βάση ρεαλιστικών συμβιβασμών!