Γλώττα λανθάνουσα

Σπύρος Καβουνίδης 02 Δεκ 2024

Άντε πάλι από την αρχή. Αρκετά τα έχω ξαναγράψει αλλά ποιος/α τα διαβάζει και, κυρίως, ποιος/α ενδιαφέρεται? Και έτσι καταστρέφουμε τη γλώσσα μας από τηλεοράσεως, από ραδιοφώνου αλλά και γραπτώς.

Πρώτα πρώτα να θυμηθούμε ότι Δεν παίρνει αύξηση η προστακτική. Κάποιες διαφημίσεις – γραπτές μάλιστα – το αγνοούν.

Επίσης το ανταπεξέρχομαι δεν είναι ενεστώτας αλλά λάθος, γιατί το ρήμα είναι αντί – επί – εξ και έρχομαι. Δηλαδή αντεπεξέρχομαι.

Και βέβαια το «ανεξαρτήτου» (επίθετο) αντί του ανεξαρτήτως (επίρρημα). Δηλαδή π.χ. ανεξαρτήτως αποτελέσματος και όχι ανεξαρτήτου αποτελέσματος.

Κοντά σ’ αυτά είναι και το αμέσως ή άμεσα. Επιρρήματα είναι και τα δύο αλλά το αμέσως είναι χρονικό ενώ το άμεσα προσδιορίζει τον τρόπο, δηλαδή όχι έμμεσα.

Όταν λέμε αρχής γενομένης εννοούμε ότι έχει γίνει η αρχή. Δεν μπορεί να έχει γίνει η αρχή… στο μέλλον. Ή θα πούμε γενησομένης ή θα το πούμε περιφραστικά.

Ο μέλλων του παράγω (όπως αντίστοιχα και του εισάγω, εξάγω, ανάγω κλπ.) είναι θα παραγάγω και όχι παράξω (ούτε εισάξω, εξάξω, ανάξω κλπ.). Το παράξω ακούγεται τελευταία πολύ από πολιτικούς και πολιτικολογούντες.

Το «επίκεντρο» τείνει να επικρατήσει. Όμως επίκεντρο είναι το σημείο προβολής του κέντρου στην επιφάνεια του εδάφους είτε πρόκειται για σεισμό είτε για συζητήσεις. Και για όσους/ες καταλαβαίνουν καλύτερα αγγλικά ομιλούμε για centre of discussions όχι για epicentre.

Και για να πάμε στους καταλόγους των εστιατορίων, τα πιάτα είναι κύρια όχι κυρίως. Άλλωστε, ορθώς, στην αγγλική μετάφραση των καταλόγων γράφουν για main dishes όχι για mainly dishes.

Δέκατο και τελευταίο προς το παρόν. Συνόψιση από το συνοψίζω και όχι σύνοψη. Το τελευταίο χρησιμοποιείται από την εκκλησία και, ασφαλώς, αποκλείεται να αναφέρεται σε συνόψιση επιστημονικών δεδομένων, αλλά αυτό είναι άλλο θέμα…

-----------------------------

* Ο Σ. Καβουνίδης δεν είναι φιλόλογος.