Γιούρο ή Γιούργια;

Μιχάλης Πολυδώρου 11 Ιουν 2012

Ξεκίνησε καλά η προσπάθεια της Εθνικής Ελλάδας στο Euro 2012 και σκέφτομαι τι θα γίνει εάν φτάσουμε στον τελικό με αντίπαλο τη Γερμανία. Βλέπω τον Καραγκούνη να κατεβαίνει να παίζει με …φουστανέλα adidas, ενώ στην εξέδρα των επισήμων, δίπλα στη Μέρκελ, προτείνω να στείλουμε τον Κασιδιάρη, ο οποίος «ειδικεύεται» στις γυναίκες.

Με αφορμή την αποστολή της Εθνικής ποδοσφαίρου, πολλοί κάνουν παραλληλισμό με το πολιτικό παιγνίδι, προτείνοντας μια Εθνική Ελλάδος. Δυο παρατηρήσεις, η πρώτη σημειολογική: Η Εθνική Ποδοσφαίρου χρειάστηκε το Γερμανό της για να ξεφύγει από τη μιζέρια. Η δεύτερη παρατήρηση έχει να κάνει με τη σύνθεση της Εθνικής. Από την ομάδα της Πορτογαλίας έχουν μείνει μόνο τρεις ποδοσφαιριστές, οι Καραγκούνης, Κατσουράνης και Χαλκιάς. Η ομάδα έχει ενισχυθεί με πολλά νέα πρόσωπα, με κορυφαίους κατά γενική ομολογία τους Νίνη, Φετφατζίδη, Μήτρογλου,Τοροσίδη, Φορτούνη.

Στην πολιτική, τώρα, οι φάτσες παραμένουν ίδιες από το 2004, με αλλαγές μόνο στη θέση μέσα στο πολιτικό γήπεδο. Βενιζέλος αντί Παπανδρέου, Σαμαράς αντί Καραμανλή, Τσίπρας αντί Αλαβάνου, ενώ «σταθερή αξία» παραμένει η Αλέκα Παπαρήγα. Συνεχίζουν να παίζουν την ίδια μπάλα, κλωτσοσκούφι. Το δυστύχημα είναι ότι ακόμη και η μεγαλύτερη κρίση στη μεταπολιτευτική ιστορία μας, δεν έφερε στην επιφάνεια νέους ανθρώπους, δεν ανέδειξε νέους παίχτες από τον φιλελεύθερο και κεντροαριστερό χώρο, που θα μπορούσαν να «αλλάξουν» παιχνίδι.

Έτσι, βρήκαν την ευκαιρία να κατέβουν στο γήπεδο για να παίξουν «ράγκμπι» τα παλικάρια της Χρυσής Αυγής. Μην κρυβόμαστε, όλοι γνωρίζουμε τουλάχιστον έναν ψηφοφόρο από τους 440.000 που ψήφισαν τα «Ρομποκόπ». Οι περισσότεροι από αυτούς είναι άνθρωποι της διπλανής πόρτας και αν τους ρωτήσετε γιατί ψήφισαν έτσι, μία από τις απαντήσεις είναι, επί λέξει: «Αφού βγαίνουν οι ίδιοι και οι ίδιοι, ας βάλουμε στη Βουλή ένα στρατονόμο.»

Εδώ, είναι απαραίτητη μια επισήμανση: Η ψήφος στους τραμπούκους χρυσαυγίτες δεν νομιμοποιεί σε καμία περίπτωση τη στάση τους. Δεν είναι η ψήφος πλυντήριο. Με την ίδια λογική, για να «κλέψω» τον Ουμπέρτο Έκο, δεν πρέπει να πηγαίνουμε στο γιατρό για τις αμυγδαλές μας, διότι μπορεί να έχει βγάλει πανεπιστήμιο, αλλά δεν έχει τη «νομιμοποίηση» της λαϊκής ψήφου.

Γιατί όμως η κρίση δεν ανέδειξε νέες δημιουργικές δυνάμεις; Νέους ηγήτορες, όπως μας έλεγαν στο στρατό. Το φαινόμενο είναι σύνθετο, οι παράγοντες πολλοί, με κοινό παρονομαστή ότι τα κόμματα -και ευρύτερα οι μηχανισμοί εξουσίας- ελέγχουν τους πολιτικούς τοκετούς μέσω των πελατειακών τους δικτύων, μέσω του νεποτισμού και μέσω της συναλλαγής με τα μέσα ενημέρωσης στο μιντιοκρατικό καθεστώς. Παρατηρείστε ότι από την «άνοιξη» της ιδιωτικής τηλεόρασης, δηλαδή πάνω μια εικοσαετία, οι τηλεαστέρες της πολιτικής και της δημοσιογραφίας παραμένουν ακλόνητοι στη συντριπτική τους πλειονότητα, μέσω της μεθόδου της ανακύκλωσης.

Ενδεχομένως, η ανάπτυξη του διαδικτύου να διευκολύνει την ανάδειξη νέων φορέων, στο βαθμό που το internet λόγω της ιδιοσυστασίας του δεν είναι απολύτως ή δυνητικά ελέγξιμο από τους παραδοσιακούς μηχανισμούς εξουσίας. Διατηρώ ορισμένες επιφυλάξεις. Όπως εύστοχα παρατηρεί ο Paul Cartledge στο βιβλίο του «Η αρχαία ελληνική πολιτική σκέψη στην πράξη», μια εμπλουτισμένη συμμετοχική δημοκρατία έχει μία προϋπόθεση: Να επιτραπεί στον «περιφρονημένο» δήμο να απολαύσει τους καρπούς της ευρύτερης δυνατής «κριτικής» παιδείας. Ακούσατε τίποτα για την παιδεία στην προεκλογική αντιπαράθεση;

Και όσοι νέοι εμφανίζονται, τρανό παράδειγμα ο Τσίπρας, δεν προέρχονται από την «κριτική» παιδεία, αλλά από τις «ακαδημίες» των κομμάτων, από τις κομματικές νεολαίες που λειτουργούν ως εκκολαπτήρια της κομματικής σκέψης και πράξης. Αυτή τη μπάλα έχουν μάθει, αυτή παίζουν.

Υπάρχει όμως ευκαιρία. Σχηματισμοί φιλελεύθεροι, αλλά κυρίως από το χώρο της κεντροαριστεράς, που έχουν τώρα στριμωχθεί στη γωνία, πρέπει να αναζητήσουν νέους ανθρώπους (όχι αναγκαστικά ηλικιακά), νέα μυαλά από όλους τους χώρους της επαγγελματικής και κοινωνικής ζωής. Για να το κάνουν αυτό, πρέπει πρώτα να διαλύσουν τις νεολαίες και τις φοιτητικές τους παρατάξεις -τα πραγματικά βαρίδια- και να μην τις επανασυστήσουν ποτέ. Ας κάνει την αρχή το ΠΑΣΟΚ, αν θέλει κάποια στιγμή να ανέβει πάλι στη Superleague. Διαφορετικά, οι λεγόμενοι «Προοδευτικοί» θα γίνουν… Προοδευτική, κατά το γνωστό σύνθημα «Εκεί, εκεί, στη Β΄ Εθνική, μαζί με το Αιγάλεω και την Προοδευτική». Το δίλημμα είναι, Γιούρο ή …Γιούργια;

Ο Μιχάλης Πολυδώρου είναι δημοσιογράφος