• Σε ανύποπτο χρόνο υποστήριζα την άποψη ότι η ολική επαναφορά του ΠΑΣΟΚ δεν είναι καρπός ρομαντικής αναπόλησης του παρελθόντος αλλά αδήριτη ανάγκη της πολιτικής ζωής.

Το δίπολο μιας πανίσχυρης, ηγεμονεύουσας Νέας Δημοκρατίας, που ασκεί μονοπωλιακά την εξουσία και μιας αδύναμης αντιφατικής και πολιτικά απροσδιόριστης Αριστεράς, είναι παθολογική κατάσταση για την Δημοκρατία. Βλάπτει ακόμα και τους πρωταγωνιστές του πολιτικού παιγνίου, που δείχνουν να βολεύονται στους ρόλους αυτούς. Όταν έγραφα τα παραπάνω, δεχόμουν μια γκάμα σχολίων που ξεκινούσε από το συγκαταβατικό χαμόγελο και έφτανε μέχρι την διερώτηση για το πώς είναι δυνατόν, να κάνω μία τόσο άτοπη εκτίμηση για ένα «τελειωμένο», παρωχημένο και θνήσκον κόμμα. Ήταν όμως θέμα χρόνου να συνειδητοποιηθεί το μεγάλο κενό από την «κρίσιμη» μάζα των πολιτών, που μπορούν να αποτελέσουν την κινητήρια δύναμη μιας επανεκκίνησης. Αποτολμώ και τώρα την πρόβλεψη, εξαιτίας της αδήριτης ανάγκης όπως ανέφερα παραπάνω, ότι το ΠΑΣΟΚ θα εκτιναχθεί εκλογικά πέρα και από τις ίδιες του τις προσδοκίες. Με μία μόνο προϋπόθεση. Να μην εμφανίσει την τραγελαφική εικόνα που έχει σήμερα η πολύπλοκη εσωτερικότητα του ΣΥΡΙΖΑ. Μια εσωτερικότητα που αδυνατώ να την παρακολουθήσω στις λεπτομέρειες της.

• Νίκος ή Γιώργος λοιπόν;

Ο Γιώργος Παπανδρέου με την συμμετοχή του στην εκλογική διαδικασία πρόσφερε μια ανεκτίμητη υπηρεσία.        

Η υπηρεσία αυτή, γίνεται ακόμα μεγαλύτερη με την συμμετοχή του στον δεύτερο γύρο, όταν το αποτέλεσμα δείχνει να είναι προδιαγεγραμμένο εις βάρος του και να απειλείται ακόμα και με εκλογική συντριβή.

Προκάλεσε το ενδιαφέρον του πανελληνίου. Έστρεψε τα φώτα της δημοσιότητας σε ένα ΠΑΣΟΚ που προκαλούσε ανία και αδιαφορία. Έφερε πολλούς ψηφοφόρους στην κάλπη, άλλους για να τον ψηφίσουν και άλλους για να τον καταψηφίσουν. Οι 270.000 πολίτες που προσήλθαν οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στην δική του συμμετοχή. Ισχυροποίησε την μεγαλύτερη θεσμική μεταρρύθμιση, κατά την ταπεινή μου άποψη, στο ελληνικό πολιτικό σύστημα, που ο ίδιος  είχε πριν από αρκετά χρόνια εισαγάγει, την εκλογή αρχηγού από την βάση. Η Νέα Δημοκρατία ακολούθησε. Ο ΣΥΡΙΖΑ ακόμα περιπλανιέται στους δαιδάλους των εσωκομματικών μηχανισμών και φατριών. Στην εκλογή όμως για τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, μιλάνε οι πολίτες με την ψήφο τους. Και ένας πρώην πρωθυπουργός, σεβόμενος την δική του επανάσταση, πετάει στον κάλαθο των αχρήστων το φωτοστέφανο και αναμετράται  επί ίσοις όροις, με τον εκκολαπτόμενο νέο αρχηγό. Αυτή την προσφορά αξίζει να την αναγνωρίσουμε όλοι. Και όταν χάσει, να χάσει «εν δόξη και τιμή» και όχι ως παρατρεχάμενος της ιστορίας. Γιατί η συμμετοχή του αλλά και η προσωπική του ιστορία τιμάει μία διαδικασία που άλλαξε την μορφή του κομματικού πελατειακού συστήματος. Κάποιοι από εμάς, και μόνο γι’αυτό τον λόγο του οφείλουμε μια ψήφο εκτίμησης. 

Μια ψήφο, πολιτικού αποχαιρετισμού.

• Ο Νίκος Ανδρουλάκης, επικράτησε με άνεση. Δεν τον υποστήριξα προσωπικά χωρίς αυτό να σημαίνει κάτι ιδιαίτερο. Είχα μεγάλη δυσπιστία στην θεωρία της ανανέωσης με προέχον στοιχείο τα ηλικιακά κριτήρια. Άλλωστε η νεανικότερη κυβέρνηση στην ιστορία της χώρας, ήταν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, με τα γνωστά αποτελέσματα.

Είχα μεγάλη δυσπιστία γενικότερα για τον στρογγυλό και ασαφή λόγο. Ένας λόγος που τον θεωρούσα πολύ «ξύλινο» για τα γούστα μου. Όμως ο στρογγυλός λόγος και η ασάφεια χαρακτήρισαν έντονα και την προεκλογική παρουσία του Γιώργου Παπανδρέου.

Το «εγώ είμί η αλήθεια» και η προοδευτική αοριστολογία είναι εκτός εποχής. Γι’αυτό προτίμησα την σαφήνεια και τον ευθύ λόγο του Ανδρέα Λοβέρδου με τον οποίο συμφωνώ στα περισσότερα αλλά υπάρχουν σημεία με τα οποία διαφωνώ, όπως οι Πρέσπες, και μάλιστα έντονα. Γιατί πάντα προτιμώ την ευθύτητα από την ασάφεια. Αυτό όμως έχει τελειώσει με το εκλογικό αποτέλεσμα.

• Όσο περνούν οι μέρες και παρακολουθώ τις τοποθετήσεις του Νίκου Ανδρουλάκη αλλάζω γνώμη γι’αυτόν. Οι θέσεις του, όσο φεύγει το άγχος της εκλογής, συγκεκριμενοποιούνται και είναι όλο και πιο πολύ ενδιαφέρουσες και καινοτόμες. Μιλάει για την πανδημία και την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού. Μιλάει για την θέση της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή ενοποίηση. Μιλάει για  την κοινωνική συνοχή και το κράτος που στηρίζει τους μη προνομιούχους. Προσδιορίζει γενικά αλλά εξαιρετικά την ταυτότητα της σοσιαλδημοκρατικής πρότασης. Το κυριότερο δε όλων, δηλώνει ότι θέλει να δημιουργήσει από το μηδέν ένα κόμμα σοσιαλδημοκρατικό με κινηματικά χαρακτηριστικά στην θέση της σημερινής πλαδαρής αμορφίας. Κερδίζει επομένως το στοίχημα της συνειδητής στήριξης από όλους, είτε τον ψήφισαν είτε δεν τον ψήφισαν.

• Πάντα πίστευα ότι μια ψηφοφορία ενέχει μια συλλογική σοφία. Ακόμα και όταν διαφωνείς με την πλειοψηφούσα άποψη οφείλεις να προσπαθήσεις να την κατανοήσεις. Είναι μια μεθοδολογία η οποία είναι σωστή. Η ψήφος στον Νίκο Ανδρουλάκη, ιδίως των νεότερων ηλικιών, ήταν μία ψήφος νέας σελίδας. Μια επιλογή που θεωρεί ότι για να επιστρέψει το ΠΑΣΟΚ, πρέπει να ξεκινήσει απ’ την αρχή. Αν αυτό σημαίνει ότι κάποιοι πρέπει να παραμερίσουμε, δεν χάλασε δα και ο κόσμος…

«Τα πάντα ρεί».

• Εύχομαι από καρδίας να έχουμε μία καλή ψηφοφορία, μια ειρηνική νίκη και μια ειρηνική ήττα. Και να δικαιωθεί η ψήφος όσων ψηφίζουν για την αλλαγή σελίδας.