Γιατί Πρέπει

Μαριλένα Κοππά 25 Ιαν 2013

Η τρόικα ερωτήθηκε εάν σέβεται το κοινωνικό κεκτημένο, μετά από απαίτηση της ομάδας Σοσιαλιστών και Δημοκρατών. Η απάντησή της, εάν την κατάλαβα σωστά, είναι ότι όλα είναι θέμα προτεραιοτήτων. Η προτεραιότητα τώρα είναι σε γενικές γραμμές προδιαγεγραμμένη.

.

Σε άρθρο της στο South in Talk η κ. Ποδηματά αναρωτιέται εάν τηρείται το περιβαλλοντικό κεκτημένο. Η απάντηση θα μπορούσε να είναι ανάλογη, αφού επιθυμούμε επενδύσεις. Σε άρθρο του, ο κ. Μελιγγιόνης περιγράφει αυτές τις προτεραιότητες με το γνωστό σε όλους μας σύνδρομο TINA: “there is no alternative” ή δεν υπάρχει εναλλακτική λύση. Έχουμε δημογραφικό πρόβλημα, μειώνουμε τις συντάξεις, έχουμε πρόβλημα ανταγωνιστικότητας, μειώνουμε τους μισθούς.

.

Φυσικά το πρόβλημα είναι μάλλον λίγο περισσότερο σύνθετο. Εξαφανίζουμε τη μεσαία τάξη και θέτουμε τη δημοκρατία σε κίνδυνο, όπως υποστηρίζει ο Φίλιππος Σαββίδης. Και με αυτή τη σκέψη ξεκινούν πολλά πρέπει. Πρέπει η Ευρώπη να κάνει περισσότερα πράγματα, όπως υποστηρίζει ο Leonardo Domenici. Πρέπει να ξεφύγουμε από την εμμονή μας στη λιτότητα. Πρέπει να προχωρήσουμε στη θεσμοθέτηση φόρου επί των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, όπως υποστηρίζει ο κ. Τσίκας. Το South in Talk έχει πολλά πρέπει. Γιατί «πρέπει»;  Και γιατί εμείς – ως σοσιαλδημοκράτες – «πρέπει»;

.

Επειδή, η Ευρώπη σήμερα έχει έναν πυρήνα και δύο περιφέρειες, στις οποίες η σοσιαλδημοκρατία κάτι χρωστάει.

.

Έχουμε μια περιφέρεια που δημιουργήθηκε σταδιακά από το 1989. Η σοσιαλδημοκρατία έδωσε στα πρώην κουμμουνιστικά κόμματα της Ανατολικής Ευρώπης μια νέα ταυτότητα, λέγοντας ότι μπορεί κανείς να αποτάξει το παρελθόν του ολοκληρωτισμού και να επικεντρωθεί στην παράδοση των κοινωνικών δικαιωμάτων. Σταδιακά, αυτή η σοσιαλδημοκρατία κάτι έδωσε και κάτι άφησε πίσω της. Τι μένει στο Ρουμάνο σήμερα από την ουσία αυτής της παράδοσης;

.

Έχουμε μια περιφέρεια στο νότο, με σοσιαλδημοκρατικά κόμματα που ουσιαστικά κυριάρχησαν τη δεκαετία του 1980 και δημιούργησαν σχεδόν από το μηδέν μια μεσαία τάξη, στη βάση σοσιαλδημοκρατικών παραδόσεων. Η ειρωνεία της τύχης μας έφερε να είμαστε στο προσκήνιο όταν καλούμασταν να επιτηρήσουμε την αρχή του τέλους της μικρομεσαίας κοινωνίας μας. Τι μένει από αυτή τη λαμπρή παράδοση του πρώτου Εθνικού Συστήματος Υγείας, των πρώτων συνεταιρισμών, των πρώτων δομών που επέτρεψαν στη γυναίκα να ενταχθεί στην αγορά εργασίας; Είμαστε η σκιά μας, νομίζω.

.

Έχουμε ένα ιστορικό πυρήνα. Έως πρόσφατα μιλούσαμε για το σύνδρομο Μερκοζί. Σήμερα ο Economist καλεί, σχεδόν υστερικά, τον Ολάντ να κάνει πίσω σε όλες του τις προεκλογικές δεσμεύσεις και να συμμορφωθεί, περίπου στον ίδιο τόνο και με το ίδιο μήνυμα: “There is No Alternative.” Και ενώ η Γαλλία καλείται να γίνει μια συνηθισμένη χώρα του νότου, η Γερμανία μειώνει την εσωτερική της κατανάλωση και αρχίζει να βλέπει το κόστος της κρίσης. Ας θυμηθούμε: ως άθροισμα, η αγορά Ισπανίας και Ιταλίας ήταν σημαντικότερες για τη Γερμανία από τις ΗΠΑ. Αλλά, ο Ολάντ δείχνει να φοβάται.

.

Αυτό που «πρέπει» λοιπόν είναι να δούμε κατάματα το πρόβλημά μας. Η σοσιαλδημοκρατία έχει ως στόχο την επίτευξη κοινωνικής δικαιοσύνης στα πλαίσια μιας μικτής οικονομίας, με σαφή προσανατολισμό την εξίσωση ευκαιριών. Χωρίς κράτος δεν έχουμε πρόγραμμα, εκτός εάν η Ευρώπη αποκτήσει κάποιου είδους ομόσπονδη διάθρωση. Και για να αναπτύξουμε μια ομόσπονδη διάθρωση, «πρέπει» να αποκτήσουμε ένα ευρωπαϊκό εκλογικό σώμα.

.

Εντός της Ε.Ε., όπως διαφαίνεται από την κρίση, διαχειριστήκαμε την ανοχή των πολιτών, αναβάλλοντας ένα καίριο ερώτημα: «Πώς μπορείς να δημιουργείς ίσες ευκαιρίες με απορρύθμιση και ανταγωνισμό για χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές, χαμηλότερο πρόσθετο κόστος εργασίας, χαμηλότερη τιμή ενέργειας, μικρότερη δυνατότητα παρέμβασης στις χρηματαγορές;» Πώς θα ανταγωνιστεί η μέση ιταλική ή ελληνική επιχείρηση τη γερμανική, δεδομένου του κόστους δανεισμού; Πώς, δεδομένου του κόστους της ενέργειας; Πώς, δεδομένης της διαφοράς στους φορολογικούς συντελεστές; Εμείς, που πιστεύουμε ότι η κοινωνική συνοχή είναι προϋπόθεση ανάπτυξης, βρισκόμαστε σήμερα προ τετελεσμένου, αποδεχόμενοι μια ρητορική τύπου Tea Party, με την ελπίδα ο πλούτος των λίγων να βρέξει τελικά και τα κεφάλια των φτωχών. Και το λέμε, ενώ έχουμε ήδη την εμπειρία του 1930. Και το λέμε, ενώ οι ΗΠΑ απαιτούν την αύξηση της φορολογίας των πλουσίων.

.

Βιώνουμε το θάνατο του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Κράτους και η σοσιαλδημοκρατία καλείται με ανοιχτά τα μάτια να θέσει το προφανές ερώτημα: «Ποιον εκπροσωπούμε»; Και για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα, «πρέπει» να απευθυνθούμε σε όσους θέλουν να μας ακούσουν.

.

*Η Μαριλένα Κοππά είναι ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ