—του Διονύση Καψάλη—

Μετά την ευγενική παραχώρηση του υλικού από τις εκπομπές του Διονύση Καψάλη (Τρίτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2014), αναδημοσιεύουμε εδώ τα κείμενα της ενότητας «Κυριακή του ανθρώπου», συνοδευμένα από το αντίστοιχο ηχητικό αρχείο. Ευχαριστούμε τον Διονύση Καψάλη για την πρόθυμη συνεργασία με το dim/art. Καλή ανάγνωση και καλή ακρόαση!  

Σήμερα, το πρώτο μέρος της τρίτης εκπομπής, Κυριακ? 7 Δεκεμβρίου 2014.

* * *

Καλησπέρα, ?γαπητ?ς φίλες κα? ?γαπητο? φίλοι. «Κυριακ? το? ?νθρώπου» πάλι ?δ?, στ? Τρίτο Πρόγραμμα το? δημόσιου ραδιοφώνου. Δεκέμβρης, ? μήνας μ? τ?ς μικρότερες μέρες, κα? ?με?ς θέλουμε πάντα φ?ς, περισσότερο φ?ς. ?λλ? τ? φ?ς, τ? φ?ς το? ?λιου, ε?ναι ?φήμερο: ?νήκει στ? μέρα κα? στ? ζωή. Δ?ν ?ποθηκεύεται, δ?ν φυλάσσεται, δ?ν συσσωρεύεται, δ?ν τοκίζεται γι? ν? τ? ?κταμιεύσουμε τ?ς μακρ?ς νύχτες το? χειμώνα.

Πρ?ν προχωρήσω στ? δεύτερο μέρος το? ?φιερώματος στ?ν ?ργουελ, ?πως ε?χα ?ποσχεθε? τ?ν προηγούμενη ?βδομάδα, μι? διόρθωση κα? μι? ?πολογία. ?νέφερα στ?ν προηγούμενη ?κπομπ? μι? παρατήρηση το? ?ργουελ, ?πως τ? θυμόμουν ?π? κάποιο διάβασμά μου, ?τι ? ?μερικ? το? 19ου α?ώνα ?ταν ?σως ? μόνος τόπος στ?ν κόσμο ?που ?νας ?νθρωπος ε?χε τ?ν ε?καιρία ν? νιώσει ?λεύθερος κα? ν? πιστέψει ?τι ?λες ο? δυνατότητες τ?ς ζω?ς ε?ναι ?νοιχτ?ς μπροστά του. Πράγματι. Φτάνει ν? διαβάσει κανε?ς το?ς διαπρύσιους –τόσο ε?γλωττους, τόσο συγκινητικο?ς– κήρυκες τ?ς ?μερικανικ?ς ?λευθερίας, πρωτίστως τ?ν ?μερσον κα? τ?ν Ο??λτ Ο?ίτμαν, γι? ν? νιώσει πόσο πραγματικ? ?ταν α?τ? ? α?σθηση κα? πόσο ?σχυρ?ς ? μύθος της μέσα στ? ζω? τ?ν ?νθρώπων κα? μέσα στ? ?νειρα τ?ν μεταναστ?ν πο? διέσχιζαν ?πείρους κα? ?κεανο?ς γι? ν? τ?ν πραγματώσουν. Πρόσθεσα ?μως, «?π? τ?ν προϋπόθεση ?τι δ?ν θ? ε?χες γεννηθε? μα?ρος». Μι? φίλη ε?χε τ?ν καλοσύνη ν? μο? ?ποδείξει τ?ν ο?κτρ? παράλειψή μου: ?κτ?ς ?ν ε?χες γεννηθε? μα?ρος ? ?νδιάνος, ?φειλα ν? ?χω προσθέσει. Τί ν? π?. ? ?ποσιώπηση τ?ν ?νδιάνων, ? ?πώθησή τους στ? ?συνείδητο το? «?μερικανικο? ?νείρου», ε?ναι μι? μορφ? ?συνειδησίας στ?ν ?ποία ε?κολα, πολ? ε?κολα ?ποπίπτει κανείς, ?πως περίτρανα ?πέδειξα κι ?γ? ?π? α?τ? τ? μικρόφωνο.

Ε?χαριστ? τ? φίλη Μαρία Στεφανοπούλου γι? τ? δίκαιη ?πόδειξή της κα? προχωρ? στ? ?πεσχημένο δεύτερο μέρος το? ?φιερώματος: φόρος τιμ?ς στ?ν Τζ?ρτζ ?ργουελ, στ?ν Λεωνίδα Λουλούδη, πο? μ?ς ?φησε χρόνους τ?ν περασμένο ?ούλιο, ?λλ? κα? στ?ν Ζήσιμο Λορεντζάτο στ? δέκα χρόνια ?π? τ? θάνατό του. Κοιν? στοιχε?ο τ?ν δύο α?τ?ν τόσο διαφορετικ?ν ?νθρώπων ? ?γάπη τους γι? τ?ν ?ργουελ, πο? το?ς ?κανε πραγματικ? ν? ξεχωρίζουν μέσα στ?ν κόσμο ?που ?ζησε κα? δημιούργησε ? καθένας. ? ?ργουελ ε?ναι βέβαιο ?τι δ?ν ?νήκει στ?ς α?τονόητες ?γάπες τ?ν ?ριστερ?ν τ?ς γενι?ς το? Λεωνίδα, κα? ?σφαλ?ς δ?ν ε?χε θέση στ? πνευματικ? ε?κονοστάσι τ?ν ?νθρώπων τ?ς γενι?ς το? Λορεντζάτου. Γενικ?ς, ? ?ργουελ μ?λλον ?τύχησε στ? χώρα μας. ? ?ριστερ? δ?ν τ?ν ?μπιστεύτηκε ποτέ, γι? ε?νόητους λόγους, γι? το?ς ?ποίους διατύπωσα κάποιες σκέψεις ?π? ?δ? τ?ν προηγούμενη ?βδομάδα. ? δ? κυβερνώσα τάξη τ?ς χώρας μας δ?ν ?π?ρξε ποτ? τόσο ε?φυ?ς ?στε ν? υ?οθετήσει τ?ν ?ργουελ. Κάπου ?νάμεσα στ?ν δογματισμ? κα? τ? βλακεία παρέπεσε ? πραγματικ?ς ?ργουελ, ? ?πο?ος, ο?τως ? ?λλως, δ?ν ε?ναι ε?κολη λεία γι? καμία προπαγάνδα. Στάθηκε πάντα ? κατεξοχ?ν ?νεξάρτητος στοχαστής, ? ?νθρωπος πο? ?φάρμοσε τ? σύνθημα το? διαφωτισμο? ?πως ?κριβ?ς τ? διατύπωσε ? Κάντ, ?ταν κλήθηκε ν? ?παντήσει στ? ?ρώτημα «τί ε?ναι διαφωτισμός»: «Διαφωτισμ?ς ε?ναι ? ?ξοδος το? ?νθρώπου ?π? μι? κατάσταση ?νωριμότητας γι? τ?ν ?ποία ε?θύνεται ? ?διος. ?νωριμότητα ε?ναι ? ?δυναμία ν? χρησιμοποιο?με τ?ν νο? μας χωρ?ς τ?ν καθοδήγηση ?ν?ς ?λλου [ . . . ] Sapere aude! Τόλμα ν? χρησιμοποιε?ς τ?ν ?διο σου τ?ν νο?! – ?δο? τ? σύνθημα το? Διαφωτισμο?».

Σ? τί λοιπ?ν συνίσταται ? ?ξία το? ?ργουελ; Γιατί, γι? ποιο?ς λόγους, ε?ναι σημαντικ?ς ? ?ργουελ;

Διαβάστε τη συνέχεια στο dim/art