Δεν ξέρω αν ήταν αναπάντεχο ή αναμενόμενο ότι πήγε τόσος κόσμος το Σάββατο στο κλειστό Δημοτικό Γυμναστήριο «Σπύρος Λούης» στο Μαρούσι, για να παρακολουθήσει το πρώτο Τουρνουά Μπάσκετ ληπτών υπηρεσιών ψυχικής υγείας, με πρωτοβουλία του Κέντρου Ημέρας «Franco Basaglia» της Εταιρείας Περιφερειακής Ανάπτυξης Ψυχικής Υγείας (ΕΠΑΨΥ).
Οι διοργανωτές χρησιμοποιούν τον αποφορτισμένο όρο “λήπτες υπηρεσιών ψυχικής υγείας”, μάλλον για να υποστηρίξουν και με αυτό τον τρόπο την άποψή τους για την αυθαιρεσία της διάκρισης ανάμεσα στο κανονικό και το μη κανονικό που αποτελεί τη βάση του στιγματισμού.
Το παιδί που θα ρωτούσε έναν ενήλικα μπορεί να έπαιρνε την απάντηση ότι είναι αυτοί που “κάτι έχουν” ή μπορεί να άκουγε ότι πρόκειται για τρελούς. Αυτό που ίσως δεν θα μάθαινε είναι ότι πρόκειται για πολλούς.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα επιδημιολογικά δεδομένα, 1 στους 6 Έλληνες ηλικίας 18-70 έχει αναπτύξει κλινικά σημαντική ψυχοπαθολογία και 1 στους 12 (600.000) σοβαρή ψυχοπαθολογία. Επιβεβαιώθηκαν και τα διεθνή δεδομένα που δείχνουν ότι στην Ελλάδα, 75% του πληθυσμού που εμφανίζουν κάποιου είδους ψυχοπαθολογία δεν λαμβάνουν κάποιου είδους θεραπεία για το πρόβλημα τους. Μόλις 32% των ατόμων που έχουν κάποιο πρόβλημα βλέπουν κάποιον ειδικό. Δηλαδή 7 στους 10 δεν έχουν φροντίδα για το πρόβλημα ψυχικής υγείας που αντιμετωπίζουν.
Η ουσία είναι ότι 1 στους 4 συνανθρώπους μας βιώνει κάποιο ψυχικό πρόβλημα κατά τη διάρκεια της ζωής του. Με τη συχνότητα που εμφανίζονται και το μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού που αφορούν, τα προβλήματα ψυχικής υγείας και ο λόγος γι αυτά θα πρέπει να αποτελούν κομμάτι της καθημερινότητας κι όχι ταμπέλα στιγματισμού.
Ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπιστεί ο αποκλεισμός και να βελτιωθούν οι συνθήκες ζωής όσων βρίσκονται σε μια συνθήκη οδύνης είναι η δυνατότητα ένταξής τους σε κοινοτικές δομές μέσα από μια ολιστική και εξατομικευμένη προσέγγιση. Το πρόγραμμα “πολίτες ενάντια στην κατάθλιψη” της ΕΠΑΨΥ που λειτουργεί με ομάδες αυτοβοήθειας και ολοκληρώθηκε πρόσφατα αντιμετωπίζεται ως νέα καλή πρακτική από χώρες του ευρωπαϊκού βορρά, αλλά δεν έχει συγκινήσει την ελληνική πολιτεία για να το εντάξει σε μια εθνική στρατηγική.
Θα περίμενε κανείς από μια κυβέρνηση που θέλει να λέγεται κυβέρνηση της αριστεράς να ενδιαφερόταν για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση που καρκινοβατεί, να προσπαθούσε στα σοβαρά για την πρόληψη των αυτοκτονιών στις οποίες είχε εστιάσει η αντιπολιτευτική της ατζέντα τον καιρό του αντιμνημονίου, κάτι να της έλεγε ο Φράνκο Μπαζάλια για τον οποίο ξέρουν πολλά οι λήπτες υπηρεσιών ψυχικής υγείας που έβαλαν ωραία καλάθια το Σάββατο απέναντι σε πανύψηλους παλαίμαχους παίκτες.