Ξεκινώντας αυτήν εδώ την διερεύνηση, πρέπει ν’αναφερθούν ενδεικτικά τέσσερις χαρακτηριστικές περιπτώσεις μεγάλων (όχι αναγκαστικά στο μέγεθος) συνασπισμών στην Ελληνική Πολιτική Ιστορία.

.

.
• Στην δεκαετία του 1920 τα αντιβενιζελικά κόμματα κατέβηκαν στις εκλογές ως «Ηνωμένη Αντιπολίτευσις». Αποτελούνταν από όλα τα συντηρητικά βασιλόφρονα κόμματα συν το ΚΚΕ και κάποιο μικρό βεζινελογενές κόμμα, νομίζω του Α.Μιχαλακόπουλου. Ο μόνος συνεκτικός τους ιστός του ήταν ο εξοβελισμός του Βενιζέλου, οπότε δεν χρειάζεται κανείς να ξέρει ιστορία, για να δει τι απέγινε μετά τις εκλογές, αυτή η ευκαιριακή σύμπραξη.

.

• Λίγο πριν την αυγή του 1960 κομμουνιστικά, μικρά σοσιαλιστικά, αγροτικά και ιδιότυπα κεντροαριστερά κόμματα δημιούργησαν το σχηματισμό-έκπληξη, που έγινε μάλιστα στις εκλογές της εποχής Αξιωματική Αντιπολίτευση. Η συνέχεια δεν ήταν ανάλογη, κυρίως λόγω των επεμβάσεων του ΚΚΕ από το εξωτερικό και παρά τις πρώτες ουσιαστικές εμφανίσεις μεταρρυθμιστών αριστερών Πολιτικών όπως ο Γ.Πασαλίδης ή ο Η.Ηλιού δεν άντεξε να έχει μιαν ανάλογη μεγάλη συνέχεια.

.

• Η Ε.Α του 1974 ήταν μόνον στα χαρτιά, αυτό που έλεγε ο τίτλος της. Μετά τις εκλογές του 1974, τα συναποτελούντα αυτή, κόμματα αυτονομήθηκαν με τελείως διαφορετικές αντιλήψεις τα μεν από τα δε? ΕΔΑ συν ΚΚΕεσ από τη μια, ΚΚΕ από την άλλη.

.

• Κατά την άποψή μου, η κίνηση του 1989 περί συστάσεως του Συνασπισμού και η εσωτερική κομματική συμφιλίωση των δύο πόλων της ιστορικής Αριστεράς μαζί με τις αφίξεις παλαιότερων ή νεότερων ΠΑΣΟΚογενών, όπως και η συμμετοχή στο –ιστορικά αμφιλεγόμενο- πείραμα κυβ. Τζανετάκη δίνει την πρώτη στέρεη μαγιά ύπαρξης, μακροημέρευσης και μετασχηματισμού σε κόμμα, αν και σε άλλη κατεύθυνση από αυτή μιας Σοσιαλδημοκρατικής Ανανεωτικής Αριστεράς. Η μετεξέλιξη προς άλλο δρόμο, έδωσε πρόσφατα 27%. Βέβαια, κι εκεί , τότε, όταν πέρασε η ιστορία με το ΠΑΣΟΚ και τις δίκες, γίναν αμέσως ορατές οι βασικές ιδεολογικές διαφωνίες μιας άλλης αντίληψης σοσιαλδημοκρατικής για την κοινωνία από τη μια και του σοβιετικού φορμαλισμού, από την άλλη.

.

.

Έτσι φτάνουμε στο σήμερα, με τις γνωστές σ’όλους μας κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες. Πιθανολογείται, εμμέσως και αμέσως, η διερεύνηση ενός σχηματισμού τύπου ιταλικής «ΕΛΙΑΣ», στα καθ’ημάς. Για να δούμε μία-μία τις δυνητικές συμμετοχές στην ΕΛΙΑ (για λόγους οικονομίας αποκαλώ έτσι και το ελληνικό μόρφωμα):

.

.
• ΠΑΣΟΚ: Προφανής και αυταπόδεικτη η δυνατότητα συμμετοχής. Έτσι κι αλλιώς οι διακηρύξεις του Προέδρου κινούνται σε ένα πλαίσιο σοσιαλδημοκρατικής και μεταρρυθμιστικής στόχευσης, παρότι νεφελώδεις, αποσπασματικές και αρχηγικής μονοπρόσωπης λογικής.

.

.

Πρόβλημα; Η γενικότερη ψυχολογική ισχύς του ΠΑΣΟΚ το οποίο, από το διαχρονικό ελάχιστο 37% κρημνίστηκε στο 12,25%. Κι ακόμα η -ασύνειδη- συμβολή του στην καχεξία της κοινωνίας των ιδιωτών? αυτή η καχεξία από μόνη της κι αν είναι πρόβλημα!

.

.
• ΔΗΜΑΡ: Η μικρή έκπληξη κατά τη γνώμη μου, που ακόμα κι αν δεν το εξέφρασε ρητώς, αποτέλεσε ένα σταθερό πλοιάριο προς την –ποθούμενη από πολλούς- εκσυγχρονιστική λογική και μεθοδολογία.

.

.

Εδώ κανονικά η ψυχολογία πρέπει να είναι σε άνοδο αν σκεφτούμε ότι μια μικρή ομάδα ξεκινούσε προ διετίας με περίπου 1% για να το εξαπλασιάσει στις 17/06/2012. Στα καινούρια συν, η στέρεη πορεία του Φ.Κουβέλη, παρά τους αρχικούς προγραμματικούς κλυδωνισμούς, που σίγουρα μπορεί μελλοντικά να τον κατατάξει σε μία, άλλου τύπου, συστημική πολιτική σταθερά.

.

Ο κίνδυνος του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ, είναι ο έκπτωτος καισαροπαπισμός αφενός και ο αλαζονικός μικρομεσαιομεγαλισμός αφετέρου (πάντως ευτυχώς δεν τον έχουμε δει).Γι’αυτό σπεύδω να προτρέξω? τα πάντα πρέπει να γίνουν με εξασφαλισμένη ισοτιμία? άλλωστε πρέπει να μελετηθούν και οι προσεγγίσεις των σύγχρονων ζητημάτων, όπως και ο βαθμός εσωκομματικής δημοκρατίας.

.

.
• ΔΡΑΣΗ: Η ολότητα των στελεχών της, έχει πούρες μεταρρυθμιστικές προσεγγίσεις, μεγάλο μέρος της προέρχεται εν γένει από την μεταρρυθμιστική κεντροαριστερά, ενώ ο απελθών Σ.Μάνος ξεκίνησε από δύστροπος συντηρητικός και για να γίνει ένας sui generis φιλελεύθερος και φανατικός οπαδός του θεωρήματος της επεξεργασμένης κοινής λογικής. Τα ποσοστά της (μετά και την ήδη ξεχασμένη συνεργασία της με τον Τζήμερο) είναι δυσανάλογα με την απήχησή της στον κόσμο της ιδιωτικής εργασίας. Μου θυμίζει αντίστροφα τη θελκτικότητα του Λ.Κύρκου και του ΚΚΕεσ και τις ισχνές εκλογικές επιδόσεις του. Προσωπικά θεωρώ εκ των ων ουκ άνευ την συμμετοχή, εφόσον το επιθυμεί.

.

• ΑΝΕΝΤΑΧΤΟΙ του ευρύτερου χώρου της ΣΟΣΙΑΛΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ: Εδώ υπάρχει πραγματικός πλούτος ιδεών κι ανθρώπων και αναφέρομαι σε περιπτώσεις τύπου Γιαννίτση, Χριστοδουλάκη, Φλωρίδη κ.α. όσον και πολλώναγνώστων. Είναι η μετεξέλιξη, η ιδεολογική, εννοώ, του παλιού ρεύματος, του εκσυγχρονισμού, που έχει κι έναν επιφανή εκπρόσωπο στην κυβέρνηση, τον Γ.Στουρνάρα.

.

.

Εκτιμώ ότι, είτε θα συγκροτηθεί ανεξάρτητος πόλος που θα συμπεριλάβει και τις διάφορες κινήσεις του χώρου, οπότε θα προσέλθει έτσι κι αλλιώς, είτε θα υπάρξει αρχικά συνεργασία με την ΔΗΜΑΡ (μιας και το ΠΑΣΟΚ, δηλώνουν, δεν τους πάει), είτε θα ενταχθούν ως προσωπικότητες (πράγμα που το θεωρώ οργανωτικά προβληματικό).

.

.
• Κι όποιος άλλος, ίσαμε τότε, εμφανιστεί σ’αυτήν την μεταρρυθμιστική κατεύθυνση.

.

.

Ίσως είναι λίγο πρόωρο, αλλά η οργάνωση της εγχώριας ΕΛΙΑΣ πρέπει να διαθέτει οσμωτικές βαλβίδες αντεπιστροφής ώστε να μετεξελιχθεί εθελούσια σε κόμμα. Ζητούμενο είναι  το πώς θα αποφύγει τους οργανωτκούς μηχανισμούς τύπου ΣΥΝ της πρώτης περιόδου και του μοντέλου «τόσοι από το ΚΚΕ, τόσοι από την ΕΑΡ, τόσοι ανένταχτοι». Κάτι σκέφτομαι, αλλά αργότερα όταν υπάρξουν τα πρώτα δείγματα και δεδομένα.

.

Άλλο θέμα είναι η ηγεσία? όλα συζητούνται κι όλα επιτρέπονται στην αναζήτηση του Ηγέτη-Προέδρου του Συνασπισμού τύπου «ΕΛΙΑ» και τίποτε δεν είναι αυτονόητο. Θα είναι ένα ¨εσωτερικό κυβερνητικό σχήμα συνεργασίας». Αφού βρέθηκε προγραμματική άκρη στην κυβέρνηση της 17/06/12 γιατί δεν μπορεί να συμβεί ευκολότερα κι ανάμεσα στους μελλοντικούς εταίρους, ενός σχετικά ομοιογενούς σχήματος;

.

Απλώς να θυμίσω ότι, μετά την καταιγίδα της δεκαετίας του ’90 στην Ιταλία, όταν φτιάχτηκε η εκεί ΕΛΙΑ, ηγέτης έγινε ένας καθολικός κεντρώος και κατά περίπτωση λίγο αριστερότερα, ο καθηγητής Πρόντι. Ο αυτονόητος ηγέτης ντ’Αλέμα περίμενε γι’αργότερα, ενώ η μόνη εξέχουσα προσωπικότητα των Σοσιαλιστών που επέζησε των επιχειρήσεων Ντι Πιέτρο, ο Τζ.Αμάτο, αρκέστηκε σε καθήκοντα κορυφαίου υπουργού. Τα επιτεύγματα Πρόντι, ήταν σημαντικά αλλά δυστυχώς η χιονοστοιβάδα των «φίλων» Ιταλών λαϊκιστών δεξιών κι ακροδεξιών, υπό τον Μπερλουσκόνι για ένα διάστημα μεγάλο, σάρωσε τα πάντα. Τώρα καλείται ένας άλλος Πρόντι, ο Μόντι να βγάλει τα κάστανα (και μερικές φορές το κάνει με επιτυχία). Σημειώστε κα την μεταδογματική ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΕΠΑΝΙΔΡΥΣΗ και την φθορά και υπονόμευση στον Πρόντι, παίζοντας ουσιαστικά το παίγνιον FORCA ITALIA. Κέρδος του πολιτικού καιρού μας οι επιτυχημένες απόπειρες συνεννόησης και συναίνεσης που πρέπει κι άλλο να αρδευτούν με ανθρώπους και ιδέες. Άλλωστε όπως έλεγε ο Φ.Μιττεράν «…μεταξύ προεκλογικής και μετεκλογικής ρητορείας, μεσολαβεί ένα διόλου ασήμαντο επεισόδιο? οι εκλογές».

.

Με βάση τις γενικότερες ενδείξεις καταλαγιασμού της οργής, μπορούμε να ελπίζουμε για την γέννηση φορέων μεταρρύθμισης, συναίνεσης και εκσυγχρονισμού.

.

Το ότι «η ελπίδα γεννάει φόβο κι αντίστροφα», όπως γράφει ο Σπινόζα, δεν θα καθηλώσει, ίσα-ίσα θα μας κάνει πιο προσεκτικούς.

.

ΥΓ

.

Σκέφτομαι ένα απλό γεωμετρικό σκηνικό. Φανταζόμαστε 4 κύκλους, διαφορετικού μεγέθους (είναι οι 4 συμμετοχές που ανάφερα), οι οποίοι τέμνονται μεταξύ τους δηλ. υπάρχει ένα μέρος του καθενός που είναι ταυτόχρονα και τμήμα των άλλων τριών. Μπογιατίζουμε την κοινή επιφάνεια (συγκλίσεις, κοινές θέσεις), βρίσκουμε το κέντρο βάρους της (δύσκολη δουλειά, διότι είναι ασύμμετρη δηλ. όχι τετράγωνο, τρίγωνο, κλπ) και με κέντρο το ευρεθέν κέντρο βάρους, χαράσουμε κύκλο εμπεριέχοντα τους τέσσερις τεμνόμενους μικρότερους δηλ.την ΕΛΙΑ, ενώ η μπογιατισμένη ασύμμετρη επιφάνεια συμμετροποιείται και μεγαλώνει εώς ότου καλύψει όλον τον κύκλο (μετασχηματισμός της ΕΛΙΑΣ σε ενιαίο κόμμα, σταδιακά εννοείται).

.

Ο Νίκος Γκιώνης είναι Πολιτικός Μηχανικός