Για την παραμονή Πολάκη στα ψηφοδέλτια

Σίμος Ανδρονίδης 24 Μαρ 2023

Η Πολιτική Γραμματεία του Συνασπισμού της Ριζοσπαστικής Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ), τάχθηκε τελικά υπέρ και της παραμονής του βουλευτή Χανίων του ΣΥΡΙΖΑ Παύλου Πολάκη στο κόμμα, και υπέρ της παραμονής του στο ψηφοδέλτιο του νομού Χανίων.

Το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα στην Κοιλάδα των Τεμπών, λειτούργησε ως εκείνο το σημείο τομής που ώθησε τα μέλη της Πολιτικής Γραμματείας του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, να ταχθούν υπέρ της παραμονής του Κρητικού πολιτικού στα ψηφοδέλτια του του κόμματος.

Με αυτόν τον τρόπο, επιχείρησαν να εξωθήσουν από την μνήμη τους και να εισαγάγουν σε ένα ιδιότυπο ‘καθεστώς’ λήθης την ανάρτηση Πολάκη[1] λίγες ημέρες πριν από το σιδηροδρομικό δυστύχημα, εντάσσοντας το στην περίοδο (ας μην πούμε σε έναν μακρύ ιστορικό χρόνο), ‘προ Τεμπών.’

Έκτοτε, όλα άλλαξαν δραστικά: Οι κοινωνικές-πολιτικές συνθήκες και μαζί το περιβάλλον στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Εν είδει υποθέσεως εργασίας, θα τονίσουμε πως για ένα διόλου ευκαταφρόνητο τμήμα του ΣΥΡΙΖΑ, η τρέχουσα χρονική περίοδος χωρίζεται σε ‘πριν από τα Τέμπη’ και σε ‘μετά από τα Τέμπη’, κάτι που διευκόλυνε όχι την επανένταξη Πολάκη στο κόμμα (δεν είχε ποτέ διαγραφεί και αποχωρήσει από αυτό), αλλά, να μην τεθεί καν το ζήτημα της μη συμμετοχής του στο ψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ στο νομό Χανίων. Υπό αυτό το πρίσμα και κινούμενοι σε ένα θεωρητικό επίπεδο, εντοπίζουμε άλλους δύο παράγοντες που συνέβαλλαν στην παραμονή στο ψηφοδέλτιο του κόμματος στην Κρήτη.

Ο πρώτος παράγοντας άπτεται του ό,τι ο Church προσδιορίζει ως «δεσπόζουσα προσωπικότητα».[2]

Και τι σημαίνει κάτι τέτοιο;  Σημαίνει πως ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Υγείας αντιμετωπίζεται ως ισχυρός πολιτικός ‘παίκτης’ ή παράγοντας εντός του κόμματος, άτομο που μπορεί να διαδραματίσει ρόλο στη διαμόρφωση των προεκλογικών, πολιτικών του θέσεων ιδίως στον τομέα της υγείας (ο ‘επιστήμονας Πολάκης που διεκδικεί ρόλο του ‘γιατρού του λαού’), και ακόμη, να επηρεάσει τη διαμόρφωση εκλογικής συμπεριφοράς υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ, όχι μόνο στο νομό Χανίων, αλλά σε ολόκληρη την Κρήτη.

 Έτσι λοιπόν, αυτή η «δεσπόζουσα προσωπικότητα» με το ιδιαίτερο πολιτικό ‘βάρος’, με τον πολύ υψηλό βαθμό συναισθηματικής και πολιτικής ταύτισης με τον ΣΥΡΙΖΑ,[3] πράγμα που ‘απέδειξε’ και εν καιρώ ‘πρώτης φοράς Αριστεράς’, δεν πρέπει να αφεθεί να χαθεί επειδή στο κάτω κάτω ‘είπε την αλήθεια με λάθος τρόπο.’ Να πως προκύπτει ένα επιπλέον σημείο προς μελέτη.

Ο Πολάκης παραμένει στα ψηφοδέλτια επειδή με τις απόψεις που εξέφρασε στη συγκεκριμένη ανάρτηση συμφωνεί και ένα τμήμα της οργανωμένης βάσης του κόμματος. Και ο δεύτερος παράγοντας που διακρίνουμε, έχει σχέση με το γεγονός πως αρκετοί, μεταξύ αυτών ίσως και ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, εκτίμησαν πως πιθανή απομάκρυνση Πολάκη, θα καθιστούσε τον ΣΥΡΙΖΑ ένα κόμμα «χωρίς ιδιότητες»,[4] σύμφωνα με τη διατύπωση των Falter & Schumann.

Πράγμα που επ’ ουδενί δεν επιθυμούν εντός ΣΥΡΙΖΑ εν όψει μάλιστα προεκλογικής περιόδου. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, η απώλεια Πολάκη εκτιμήθηκε πως θα στερήσει από το κόμμα την απαραίτητη πολιτική δυναμική, τις φωνασκίες τύπου ‘φωνάζω γιατί ξέρω πως έχω δίκιο,’ την ένταση που πρέπει να έχουν οι παρεμβάσεις των υποψήφιων βουλευτών σε μία περίοδο ιδιαίτερου πολιτικού ανταγωνισμού με το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας.

Ο βουλευτής δίνει τον λεκτικό τόνο και το έναυσμα για την ‘αντεπίθεση’, ακόμη και αν δεν εμφανίζεται συχνά σε τηλεοπτικά πάνελ, λόγω της καχυποψίας που τον διακατέχει απέναντι σε ό,τι θεωρεί απλοϊκά, μονοσήμαντα και εσφαλμένα, ως ‘συστημικά ΜΜΕ.’

Είναι δυνατόν ‘ο ΣΥΡΙΖΑ να χάσει τη φωνή του, καθιστάμενο έτσι ένα ‘άνευρο’ κόμμα όπως το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής;’ Tέτοιες αποφάσεις τον ενθαρρύνουν να συνεχίσει να πολιτεύεται με τον τρόπο που γνωρίζει.

 

[1] Το περιεχόμενο αυτής της ανάρτησης όμως που εν προκειμένω περιλαμβάνει σαφείς αντι-δημοσιογραφικές αναφορές, καθίσταται αρκούντως αμφίσημο ή αλλιώς υπαινικτικό καθότι φλερτάρει με την άσκηση σωματικής βίας κατά δημοσιογράφων, δικαστικών και τραπεζικών (του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα), και φέρει εντός του εκείνο το είδος του λαϊκισμού ή του εθνικο-λαϊκισμού που απευθύνει ένα στιγμιαίο αλλά καθ’ όλα σημαντικό ‘κάλεσμα προς τον λαό’ τύπου ‘ερχόμαστε για μία δεύτερη φορά για να σας απαλλάξουμε από τα ‘παράσιτα’ της ελίτ και να σας δώσουμε την εξουσία ή μία ‘γεύση’ από την εξουσία’ (ο Πολακικός λαϊκισμός εδώ και αρκετά χρόνια, μπορεί και αλληλεπιδρά με εκείνους που και  ‘επιρρίπτουν όλη την ευθύνη για τα δεινά τους σε κάποιες υποτιθέμενες πολιτικές-δημοσιογραφικές ελίτ, κοιτώντας από απόσταση και με ευδιάκριτη τη ζήλεια, και ευχαρίστως θα ‘έπαιρναν την θέση τους, πετώντας τους από τα παράθυρα’/Για κάποιους εκ των ακολούθων Πολάκη, η Μεταπολιτευτική δημοκρατία, απλοϊκά και προδήλως εσφαλμένα, δεν είναι παρά η ‘δημοκρατία των αλητών’) δεν πρέπει να ξεχαστεί. Δεν πρέπει να μείνει ασχολίαστο και εκτός κριτικής από όλους όσοι όπως ο γράφων, υπερασπίζονται την φιλελεύθερη, αντιπροσωπευτική δημοκρατία και τις αρχές της.  Ο αποκαλούμενος ‘Πολακισμός’ δεν περιορίζεται ή δεν εξαντλείται σε μία ανάρτηση, καθότι συνιστά ένα ευρύτερο σύστημα ιδεών (για κάποιους εκ των ακολούθων του, η τελευταία του ανάρτηση δεν ήσαν ‘παρά αυθεντικός Κρητίκαρος Πολάκης’/’Τι άλλο παρά Πολάκης!!’), το οποίο αφήνει διαρκώς «μετέωρα σημαίνοντα», για να παραπέμψουμε στον Thomassen. Δηλαδή μία σειρά από απλές λέξεις και λέξεις-κλειδιά, αποσπασματικές φράσεις που αποδεικνύουν πως ο ‘αργά ή γρήγορα ο αρχηγός θα επιστρέψει και θα βάλει τα πράγματα στη θέση του.’ Όπως έκανε και με την επίμαχη ανάρτηση. Μέχρι τότε, ‘περιοριστείτε σε αυτές τις λέξεις’ όπως ένας τηλεθεατής περιορίζεται στις διαφημίσεις έως ότου ξεκινήσει η προβολή της ταινίας που επιθυμεί να δει. περιβάλλον μέσα στο οποίο κινείται, ευνοεί την μετεξέλιξη του Βλαντίμιρ Πούτιν σε μετα-σοβιετικό δικτάτορα. Βλέπε σχετικά, Thomassen, L., ‘Antagonism, Hegemony and the ideology of heterogeneity,’  Journal of Political Ideologies, Τόμος 10, Τεύχος 3, 2005, σελ. 289-309.

[2] Βλέπε σχετικά, Church, C.H., ‘The Swiss elections of October 2003: Two steps to system change?,’ West European Politics, Τόμος 27, 3, 2004, σελ. 215-230. Σε αυτή την απόφαση προσμέτρησε και το ό,τι για στελέχη που συμμετέχουν στην Πολιτική Γραμματεία του κόμματος, καθώς και για αρκετά απλά μέλη, ο Πολάκης (ο ‘Παύλος ή ‘Παυλάρας’ στη δική τους ιδιόλεκτο), είναι ‘τίμιος,’ ‘αγνός’, ‘ρομαντικός’, ‘καθαρός’ και ‘αυθεντικός’, όχι απέναντι στον οποιονδήποτε, αλλά, απέναντι στον πρώην υπουργό Μεταφορών και Υποδομών Κώστα Καραμανλή, ο οποίος (ας προσέξουμε το πως λειτουργεί υπέρ του Πολάκη η σύγκριση, στο σκεπτικό μελών του κόμματος), δεν καθίσταται παρά ένας ‘ανεύθυνος’, ένας ‘δειλός’, ένας ‘εκπρόσωπος του συστήματος’, ένας ‘πιονέρος του Μητσοτακισμού’: Τι σχέση μπορεί να έχει αυτός ο ‘loser’ με τον πάντα νικητή στις ‘μάχες της ζωής’ (απαραίτητο το μελοδραματικό ύφος), Παύλο; Έχουμε να κάνουμε με μία μορφή αριστερού εθνικο-λαϊκισμού που στηρίζεται όχι στην επίκληση του ‘λαού’ και του ‘λαϊκού,’ όσο στη ‘γνώση του λαού’. ‘Ο λαός ξέρει και για αυτό γουστάρει τον Παυλάρα και τον θέλει.’

[3] Ένας από τους λόγους για τους οποίους ο ίδιος δεν έθεσε επί τάπητος ζήτημα αποχώρησης του από το κόμμα, μετά τις εντάσεις που προκάλεσε η ανάρτηση του, ήσαν ακριβώς ο πολύ υψηλός βαθμός συναισθηματικής και πολιτικοϊδεολογικής του ταύτισης με τον Συνασπισμό της Ριζοσπαστικής Αριστεράς. Ο Κρητικός βουλευτής δεν μπορεί να φανταστεί τον εαυτό του σε κάποιο άλλο Αριστερό (εξω-κοινοβουλευτικό; ) κόμμα στο οποίο μάλιστα να κάνει ‘τα ίδια’ και να συμπεριφέρεται με τον ίδιο τρόπο, θεωρώντας τον ΣΥΡΙΖΑ ως το ‘μόνο πολιτικό του σπίτι’ και τον Αλέξη Τσίπρα τον ‘μόνο φίλο και πολιτικό αρχηγό’ που αναγνωρίζει. Από την άλλη βέβαια, την περίοδο προ των Τεμπών, δεν εκτιμούμε πως ενδεχόμενη μη συμμετοχή του στα ψηφοδέλτια (και γιατί το ζήτημα αυτό δεν τέθηκε το προηγούμενο χρονικό διάστημα όταν οι αφορμές που έδινε ο Πολάκης δεν ήσαν και λίγες; ) πολλώ δε μάλλον μία διαγραφή του, θα λάμβανε χώρα προκειμένου ο ΣΥΡΙΖΑ να καταφέρει να προσελκύσει Κεντρώους και μετριοπαθείς ψηφοφόρους, τους οποίους απωθούσε και απωθεί πολιτικά, αξιακά και αισθητικά το λαϊκιστικό ύφος και η λαϊκιστική ρητορική Πολάκη. Και αυτό διότι, ο Παύλος Πολάκης, θεωρείται από σημαντικό τμήμα των μελών και των βουλευτών του κόμματος ως ένας εκ των πλέον ικανών ψηφοσυλλεκτών, ως ένας πολιτικός που μπορεί να προσελκύσει στις τάξεις του κόμματος εκλογείς που ανήκουν στις κατηγορίες των απαγοητευμένων, των εξοργισμένων, των κυνικών (‘βρε μια χαρά τα λέει ο Πολάκης: ‘Όλοι τα παίρνουν’) και των αδιάφορων, δημιουργώντας ένα πλεονέκτημα για τον ΣΥΡΙΖΑ εκεί όπου αυτό πρώτα δεν υπήρχε. Μία ενδεχόμενη μη συμμετοχή του θα αποσκοπούσε περισσότερο στην ενίσχυση του ηγετικού προφίλ του Αλέξη Τσίπρα, στην ενίσχυση του κύρους που απολαμβάνει εντός κόμματος εν όψει εκλογών.

[4] Βλέπε σχετικά, Falter, J.W., & Schumann, S., ‘Die Republikaner,’ στο: Eisenmann, P., & Hirscher, G., (επιμ.), ‘Die Entwicklungs der Volksparteien im Vereinten Deutschland,’ Βόννη, Aktuell, 1992. Η μη συμμετοχή του Μιχάλη Χαιρετάκη στο ψηφοδέλτιο του κόμματος στο νομό Χανίων, διευκολύνει το έργο του Παύλου Πολάκη, καθότι, αυτομάτως ο υποψήφιος ανταγωνιστής του για μία θέση στο Κοινοβούλιο εκπίπτει αυτής της μη θεσμικής ιδιότητας και μετατρέπεται σε συνοδοιπόρο, συναγωνιστή και υποστηρικτή της υποψηφιότητας Πολάκη. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι το κόμμα εκείνο που δυσκολεύεται πολύ περισσότερο από τα υπόλοιπα κοινοβουλευτικά, να λάβει πειθαρχικά μέτρα εναντίον μελών και βουλευτών του.