Για τα βαθύτερα αίτια της ήττας της αριστεράς στις ευρωεκλογές?

Κώστας Χαϊνάς 09 Ιουν 2019

Πολλοί αναλυτές προσπαθώντας να εντοπίσουν τις αιτίες της ήττας της αριστεράς στις ευρωεκλογές, καταγράφουν μια σειρά πραγματικά προβλήματα που συνδέονται με τις πολιτικές πρακτικές της Κυβέρνησης περισσότερο, παρά με τις βαθύτερες πολιτικές της αριστεράς, με την ουσία δηλαδή της πολιτικής που ηττήθηκε. Αναφέρονται ως αιτίες της ήττας οι παλαιοκομματικές πρακτικές που χρησιμοποιήθηκαν, όπως οι κομματικοί και συγγενικοί διορισμοί κορυφαίων στελεχών, η βροχή των “ντροπολογιών” που ζούμε αυτές τις μέρες στην Βουλή ως ένας νέος τύπος μαζικών ρουσφετιών, στην αλαζονεία και τον κυνισμό που επέδειξαν κορυφαία Κυβερνητικά στελέχη και άλλες καταδικαστέες Κυβερνητικές πρακτικές.  Ασφαλώς έχουν την σημασία τους όλες αυτές οι πολιτικές πρακτικές που χρησιμοποίησε η Κυβέρνηση της πρώτης φοράς αριστεράς. Όμως η πλειοψηφία των πολιτών κυρίως καταψήφισε την αριστερά γιατί ήθελε να καταδικάσει στην ουσία τους, τις λάθος πολιτικές της αριστεράς.  Και εξηγούμαι.

Στον πυρήνα της ιδεολογίας της αριστεράς είναι σύμφωνα με τα κείμενα, “ο αγώνας για μια δίκαιη αναδιανομή του πλούτου”, όπως λέει. Πουθενά δεν θα βρεις πως θα παραχθεί ο πλούτος. Όμως για να φτάσει κάποιος στην αναδιανομή, πρέπει να προηγηθεί το στάδιο και μάλιστα πολύ σημαντικότερο, της παραγωγή του πλούτου. Και εδώ είναι η μεγάλη αδυναμία της αριστερής ιδεολογίας. Η αχίλλειος πτέρνα της. Γιατί η παραγωγή πλούτου γίνεται στις καπιταλιστικές επιχειρήσεις, από τη στάνη του τσοπάνη στα βουνά της Ευρυτανίας μέχρι τις ατομικές, μικρές, μεσαίες, μεγάλες επιχειρήσεις της χώρας, δεν έχει σημασία. Πώς να μιλήσει λοιπόν για ενίσχυση της ιδιωτικής επιχειρηματικότητας, του κύριου μοχλού της παραγωγής του πλούτου ; Ή τουλάχιστον να την αφήσει ήσυχη να δημιουργήσει, χωρίς να βάζει ασφυκτικά γραφειοκρατικά πλαίσια στην αναπτυξιακή λειτουργία. Χωρίς να την γονατίζει με υπέρογκους φόρους και υψηλές ασφαλιστικές εισφορές. Όμως δεν μπορεί να γίνει αυτό, γιατί βρίσκεται σε απόλυτη αντίθεση με την βασική ιδεολογία της αριστεράς. Την ταξική μεροληψία, για την οποία υπερηφανευόταν ο κος Τσκαλώτος. Αφού οι καπιταλιστές σύμφωνα με την αριστερά είναι απέναντι στους “πολλούς”, ένα άλλο δίπολο, αφού η αριστερά τα πάντα θέλει να τα ερμηνεύει με απλουστευτικά σχήματα, “άσπρο – μαύρο”, “φως – σκότος”, “εμείς ή εσείς”, οι “πολλοί απέναντι στην ελίτ” και άλλα διχαστικά διλήμματα. Αφού μόνο έτσι μέσα από τέτοιους κάθετους διαχωρισμούς, όπου πάντα η αριστερά θεωρεί ότι εκφράζει τους “πολλούς” πορεύτηκε στις ευρωεκλογές και όπως δείχνουν τα πράγματα έτσι θα πορευτεί και στις εθνικές εκλογές.

Σ’αυτό το λεπτό σημείο, την “παραγωγή του πλούτου”, βρίσκονται όλες οι διαφορές ανάμεσα στις πολιτικές μιας αριστερής και μια φιλελεύθερης ή σοσιαλδημοκρατικής διακυβέρνησης. Η μεν αριστερά δεν ενδιαφέρεται, μάλλον αδιαφορεί συνειδητά για την παραγωγή πλούτου, αφού ευνοεί τις καπιταλιστικές επιχειρήσεις και την κερδοφορία τους, ενώ η φιλελεύθερη και σοσιαλδημοκρατική προσέγγιση πρωταρχικά ενδιαφέρεται για την παραγωγή του πλούτου και για την αύξηση της κερδοφορίας των επιχειρήσεων. Και ασφαλώς μέσα από την παραγωγή του πλούτου κερδίζουν οι καπιταλιστές, αλλά κερδίζουν και οι χιλιάδες εργαζόμενοι που εργάζονται στις καπιταλιστικές επιχειρήσεις και κυρίως κερδίζει το Κράτος, το οποίο μέσω της φορολογίας των κερδών, έχει έσοδα για να φτιάχνει Σχολεία και Νοσοκομεία και να πληρώνει μισθούς και συντάξεις. Γιατί εάν δεν έχει έσοδα το Κράτος, αναγκάζεται να δανειστεί και να καταχρεώνεται, όπως έχει μάθει χρόνια τώρα το νεοελληνικό Κράτος. Άρα το κέρδος των καπιταλιστικών επιχειρήσεων δεν είναι κακό πράγμα. Είναι ότι καλύτερο για μια σύγχρονη κοινωνία. Η αριστερά όταν λέει ότι ενδιαφέρεται για μια “δίκαιη αναδιανομή του πλούτου”, ουσιαστικά θέλει απλά να βάλλει χέρι στον πλούτο αυτόν και να τον διανέμει, όπως λέει στους “πολλούς” που τον έχουν ανάγκη. Γι αυτό όταν έγινε η αριστερά Κυβέρνηση, φορολόγησε πολύ υψηλά τον παραγόμενο πλούτο και έτσι δημιούργησε πλεονάσματα τα οποία στην συνέχεια διένεμε στους “πολλούς” όπως λέει, υπό την μορφή επιδομάτων. Και αυτό δεν το αμφισβητεί κανένας. Ναι η Κυβέρνηση της αριστεράς μοίρασε επιδόματα σε πολλούς και αυτό όποιος το αρνείται κάνει λάθος.

Όμως είναι η επιδοματική πολιτική, λύση για μια κοινωνία και μια οικονομία ; Δηλαδή όταν αυξάνονται τα επιδόματα ενοικίου, τα επιδόματα γενικά, πρέπει να χαιρόμαστε και να δίνουμε εύσημα στις Κυβερνήσεις που τα δίνουν ; Όχι βέβαια. Γιατί όταν αυξάνονται τα νοικοκυριά που χρειάζονται επίδομα αλληλεγγύης, όταν αυξάνονται οι άνεργοι που ζητούν επίδομα ανεργίας, όταν αυξάνονται τα νέα ζευγάρια που ζητούν επίδομα ενοικίου, πρέπει να ανησυχούμε. Γιατί αυτό σημαίνει ότι μειώνονται τα πραγματικά εισοδήματα των νοικοκυριών, μειώνονται οι πραγματικές και πλήρους απασχόλησης θέσεις εργασίας, δηλαδή αυξάνονται οι φτωχοί. Και καμία Κυβέρνηση δεν μπορεί να επαίρεται, γιατί αύξησε τα επιδόματα, γιατί στην πραγματικότητα όταν διαφημίζει τα επιδόματα που έδωσε αναγνωρίζει την ήττα της. Και αυτή η Κυβέρνηση το μόνο που κάνει είναι να διαφημίζει τα επιδόματα της και να απειλεί τους πολίτες ότι θα τα χάσουν εάν η αριστερά χάσει την διακυβέρνηση. Και αυτοί οι “αχάριστοι πολίτες” δεν καταλαβαίνουν και καταψηφίζουν την αριστερά που τους μοίρασε επιδόματα.

Ακόμη και η τελευταία προσπάθεια της Κυβέρνησης της αριστεράς να αλλάξει την πολιτική της και να ανακοινώσει εσπευσμένα φοροελαφρύνσεις δεν γίνεται πιστευτή. Γιατί πρώτον γίνεται την τελευταία στιγμή, όταν τέσσερα τόσα χρόνια ακολουθούσε μια άλλη επίμονη ταξική, όπως την έλεγε, φορομπηχτική πολιτική για την μεσαία τάξη και τους πλούσιους. Δεύτερον γιατί αντιγράφει πολιτικές φοροελαφρύνσεων που έχουν εξαγγείλει οι αντίπαλοι της αριστεράς και έτσι όταν οι πολίτες βλέπουν μια τέτοια μεταστροφή καταλαβαίνουν έμπρακτα και καθαρά τις λανθασμένες πολιτικές της αριστερής διακυβέρνησης. Στην ουσία όμως και οι τελευταίες εσπευσμένες διακηρύξεις της αριστερής διακυβέρνησης και του Πρωθυπουργού για φοροελαφρύνσεις, είναι ανοικτή ομολογία της αριστεράς, ότι ηττήθηκαν οι πολιτικές της και προσχωρεί σε φιλελεύθερες πολιτικές. Τι άλλο εκτός από Στρατηγική Ιδεολογική Ήττα της αριστεράς είναι αυτό, ότι απέτυχαν οι κρατικίστικες, αντιεπιχειρηματικές, αντιεπενδυτικές αριστερές πολιτικές.  

Ναι αυτή είναι η βαθύτερη αιτία της ήττας της αριστεράς. Γιατί η κοινωνία κατάλαβε, οι πολλοί κατάλαβαν ότι χωρίς επενδύσεις, χωρίς επιχειρήσεις, χωρίς κέρδος, δεν υπάρχει μέλλον, όχι μόνο για τους καπιταλιστές, αλλά κυρίως για τους ίδιους. Ναι, τα συμφέροντα τους οδήγησαν τους “πολλούς” να καταψηφίσουν την αριστερά. Όσο συνεχίζουν να ρίχνουν τις ευθύνες στους πολίτες, γιατί το ακούσαμε και αυτό, δεν πρόκειται να εμβαθύνουν στις αιτίες της ήττας. Όταν οι “αχάριστοι πολίτες” απορρίπτουν τις πολιτικές σου που θέλουν να τους σώσουν και αυτοί επιμένουν να σε καταψηφίζουν, κάτι τρέχει με τις πολιτικές σου.