Για να «Μένουμε Ευρώπη»

Δήμος Αθανασόπουλος 28 Ιουλ 2023

Η Πολυπολιτισμικότητα (Multicultural) αναφέρεται σε μια κοινωνία που περιέχει πολλές πολιτιστικές ή εθνοτικές ομάδες. Οι άνθρωποι ζουν ο ένας δίπλα στον άλλον, αλλά δεν υπάρχουν απαραιτήτως ελκυστικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ τους. Για παράδειγμα, σεμια πολυπολιτισμική γειτονιά οι άνθρωποι μπορεί να συχνάζουν σε εθνικά παντοπωλεία και εστιατόρια χωρίς να αλληλεπιδρούν πραγματικά με τους γείτονές τους από άλλες χώρες.

Η Συν-Πολιτισμικότητα (Cross-Cultural) ασχολείται με τη σύγκριση διαφορετικών πολιτισμών. Στη συν-πολιτισμική επικοινωνία, οι διαφορές γίνονται κατανοητές και αναγνωρίζονται και μπορούν να επιφέρουν ατομικές αλλαγές, αλλά όχι συλλογικούς μετασχηματισμούς. Στιςσυν-πολιτισμικέςκοινωνίες, ένας πολιτισμός θεωρείται συχνά «κυρίαρχος» και όλοι οι άλλοι πολιτισμοί συγκρίνονται ή αντιπαραβάλλονται με τον αυτόν.

H Διαπολιτισμικότητα  (Intercultural) περιγράφει κοινότητες στις οποίες υπάρχει βαθιά κατανόηση και σεβασμός για όλους τους πολιτισμούς. Ηδιαπολιτισμική επικοινωνία επικεντρώνεται στην αμοιβαία ανταλλαγή ιδεώνκαι πολιτισμικώνκανόνωνκαι στην ανάπτυξηβαθιώνσχέσεων. Σεμια διαπολιτισμική κοινωνία, κανείςδενμένει αμετάβλητοςγιατί όλοι μαθαίνουνο ένας από τον άλλονκαι μεγαλώνουνμαζί.

ΗΠολυπολιτισμικότητα εμπεριέχει μια συγκρουσιακή σχέσηκάποιωνπολιτισμώνμετουςθεσμούςτωνΕθνικώνΚρατώνπου διαμορφώθηκαν ιστορικά εντη απουσία τους. Ούτωςλοιπόνείναι μια χίμαιρα. Η Συν-Πολιτισμικότητα επομένως είναι η μόνη ρεαλιστική αφετηρία μιας διαδικασίας ολοκλήρωσης στην κατεύθυνση της ευκταίας Διαπολιτισμικότητας, η οποία ίσως προκύψει με διαθρωτικές αλλαγές εξισορρόπησης των διαφόρων δοξασιών με τις θεμελιώδεις αρχές του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού.

Πως όμως επιτυγχάνετε αυτό; Μια μεθοδολογία οφείλει να θέτει σαφείςστόχουςκαι κριτήρια επίτευξηςτους. Σαντέτοια κριτήρια προτείνω:

1. Την κυριαρχία των Θεσμών που πηγάζουν από τον Διαφωτισμό αλλά και την απαιτούμενη Αριστοτελική επιείκεια στηνεφαρμογή τους.

2. Τον διαρκή κοινωνικό διάλογο, περιφρούρημενο από φανατικές θρησκευτικές παρεμβάσεις ένθεν κακείθεν.

3. Την απαγκίστρωση του ζητήματος από προεκλογικές εκμεταλλεύσεις σε όλους τους πολιτικούς σχηματισμούς που έχουν  ευρωπαϊκό προσανατολισμό και την περιθωριοποίηση ρητορικών του μίσους.

4. Την επαναβεβαίωση της διαπαιδαγωγικής αποστολής των κομμάτων.

Δύσκολα μεν, αλλά αναλογισθείτε τις συνέπειες της απουσίας τους. Παν τι άλλο αποτελεί πρόφαση για αναποφασιστικότητα και αποποίηση ευθυνών για μελλοντικές τραγωδίες.