Η Ελλάδα το 2014 θα χρειαστεί 10 περίπου δισ. ευρώ για την κάλυψη των αναγκών της για τη διετία 2014-2015. Το θέμα αυτό παραδόξως απασχολεί τη δημόσια συζήτηση στη Γερμανία αλλά πολύ λίγο στην Ελλάδα. Η άρνηση των κομμάτων -ιδιαίτερα αυτών της αντιπολίτευσης- να πάρουν θέση ως προς το ζήτημα αυτό δεν είναι τυχαία. Διότι με τα αποτελέσματα από την εφαρμογή των δύο προγραμμάτων οικονομικής πολιτικής η χώρα έχει πλέον για πρώτη φορά στη διάθεσή της δύο επιλογές για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού.

.

– Η πρώτη είναι να ζητήσει από τους εταίρους ένα τρίτο πρόγραμμα, το οποίο θα συνοδεύεται από νέα μέτρα κυρίως διαρθρωτικά, αλλά θα προσφέρεται με ένα επιτόκιο κοντά στο 2,5%.

.

– Η δεύτερη επιλογή είναι η χώρα να βγει στις αγορές το 2014 και να καλύψει τις ανάγκες από κεφάλαια που θα αντλήσει από αυτές με επιτόκια 6,5-7%. Αυτό σημαίνει μεν σημαντική αύξηση του κόστους δανεισμού έναντι όμως της αποδέσμευσης από τα συμβατικά προγράμματα οικονομικής πολιτικής.

.

Ο οδικός χάρτης

.

Για να καταστεί όμως δυνατή η έξοδος, η κυβέρνηση πρέπει να προετοιμαστεί από τώρα επαρκώς. Ο οδικός χάρτης περιλαμβάνει τα ακόλουθα βήματα.

.

1. Προετοιμασία στρατηγικού σχεδίου για την έξοδο στις αγορές.

.

2. Παρουσίαση και συζήτηση επί του σχεδίου με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, κυβερνήσεις χωρών της Ευρωζώνης και το ΔΝΤ.

.

3. Μετά την επίτευξη σχετικής συμφωνίας, προετοιμασία για την εφαρμογή του σε συνεργασία με το κλιμάκιο της τρόικας, που θα επισκεφτεί σύντομα τη χώρα.

.

4. Οταν ωριμάσουν οι συνθήκες, το 2014, η Ελλάδα κάνει έξοδο στις αγορές.

.

Οι προϋποθέσεις εξόδου

.

Μια επιτυχής έξοδος στις αγορές εδράζεται σε ορισμένες αυστηρές και πολύ δύσκολες προϋποθέσεις.

.

1. Η χώρα πετυχαίνει το 2013 τον στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα και σχεδόν ισοσκελίζει το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.

.

2. Καταρτίζεται και ψηφίζεται ο προϋπολογισμός του 2014 και το Μεσοπρόθεσμο Σχέδιο 2015-2017, με το οποίο αντιμετωπίζεται -στο μέτρο που υπάρχει- το δημοσιονομικό κενό της διετίας 2015-2016.

.

3. Εξασφαλίζεται η θετική απόφαση των εταίρων για την επιμήκυνση του χρέους και την περαιτέρω μείωση των επιτοκίων.

.

4. Γίνονται τεχνικές προετοιμασίες στον ΟΔΔΗΧ και στο ΓΛΚ, ώστε η χώρα να αποκτήσει μια ολοκληρωμένη καμπύλη επιτοκίων. Η προετοιμασία αυτή θα βοηθήσει να μειωθούν τα επιτόκια των ελληνικών ομολόγων σε ανεκτά επίπεδα, ώστε να μπορεί να γίνει άντληση κεφαλαίων.

.

5. Επειτα από συμφωνία με την ΕΚΤ και αφού γίνουν αποδεκτοί οι όροι (συνέχιση διαρθρωτικών αλλαγών και δημοσιονομικής προσαρμογής) που θα τη συνοδεύουν, η Ελλάδα θα ενταχθεί σε προγράμματά της για τη στήριξη των ελληνικών ομολόγων.

.

6. Διασφάλιση πολιτικής σταθερότητας και κλίματος εμπιστοσύνης.

.

Υπό αυτές τις πολύ αυστηρές προϋποθέσεις η Ελλάδα για πρώτη φορά μετά το 2010 θα επιδιώξει να επανέλθει στις αγορές.

.

Τα πλεονεκτήματα

.

Τα πλεονεκτήματα για τη χώρα από αυτήν την επιλογή είναι σημαντικά.

.

α. Η χώρα θα μπορεί πλέον να στηρίζεται στις δικές της δυνάμεις και να μην εξαρτάται από την άμεση χρηματοδοτική στήριξη των εταίρων.

.

β. Η συμφωνία αυτή θα περιλαμβάνει μόνο τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

.

γ. Οι πολιτικές εξελίξεις στη χώρα θα μπουν σε ένα νέο πλαίσιο, αφού η δημόσια συζήτηση θα επικεντρωθεί υποχρεωτικά πλέον στις αναγκαίες διαρθρωτικές και δημοσιονομικές πολιτικές που θα πρέπει να ακολουθήσει η Ελλάδα με δική της επιλογή πια για να διασφαλίσει επιτυχή ένταξη στον παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας.

.

Δηλαδή τι πρέπει να γίνει για να έχουμε: μια οικονομία με σταθερούς ρυθμούς ανάπτυξης, που θα δημιουργεί θέσεις εργασίας σε ανταγωνιστικούς τομείς και θα αυξάνει τα εισοδήματα των εργαζομένων αλλά και ποιο επίπεδο κοινωνικών παροχών θέλουμε και βέβαια πώς θα αποτραπεί το ενδεχόμενο να βρεθεί η χώρα ξανά σε ένα νέο 2009.

.

Στο βαθμό που οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας θα συμφωνήσουν ότι πλέον πρέπει να στηριζόμαστε στις δικές μας δυνάμεις, αυτό θα οδηγήσει σε ευρύτερες πολιτικές συναινέσεις ως προς τις αναγκαίες προϋποθέσεις, ώστε να μην υπονομευτεί η προσπάθεια αυτή.

.

Η έξοδος στις αγορές δεν συμβαδίζει με απειλές για μονομερή στάση πληρωμών ή διαγραφή του χρέους ούτε με υποσχέσεις για δημιουργία νέων ελλειμμάτων.

.

Σημαντικό όφελος για τη χώρα θα είναι η εξάλειψη της «τεχνητής» διαίρεσης στην πολιτική ζωή. Ετσι, η πολιτική παρουσία των κομμάτων θα κρίνεται πλέον από τις θέσεις που θα παρουσιάζουν για το μέλλον και τις προοπτικές της χώρας. Αυτό θα συμβάλει στη διαμόρφωση μιας νέας αρχιτεκτονικής στο πολιτικό σύστημα της χώρας, προϋπόθεση για πολιτική σταθερότητα και σταθερή ανάπτυξη.

.

δ. Το μείζον: η έξοδος της Ελλάδας στις αγορές θα σηματοδοτήσει την αρχή του τέλους της κρίσης στην Ευρωζώνη. Η Ελλάδα θα πάψει να βρίσκεται στο επίκεντρο των πολιτικών αντιπαραθέσεων στην Ευρώπη και θα διασφαλιστεί οριστικά η συμμετοχή της. Η επιστροφή στην ομαλότητα θα διευκολύνει την προσέλκυση επενδύσεων, αναγκαία προϋπόθεση για επιστροφή στην ανάπτυξη και μείωση της ανεργίας.

.