Και ξαφνικά …όλοι σώπασαν για τις ευθύνες του πολιτικού συστήματος στη χρονίζουσα και αναπαραγόμενη κρίση. Και ξαφνικά… δεν ακούγεται λέξη για τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν στο σύστημα οργάνωσης της δημοκρατίας μας… Ακόμα και τα περί σταυρού προτίμησης και λίστας, τα περί μικρών ή μεγάλων εκλογικών περιφερειών, έχουν περάσει στη σφαίρα της πολιτικής ιστορίας. Οι κυβερνώντες αγνοούν το τεράστιο θέμα του πολιτικού συστήματος, για να μη θίξουν τους ήδη εξαγριωμένους βουλευτές και χάσουν από σπόντα καμιά ψηφοφορία, ενώ ψελλίζουν ενίοτε (και πάντα μετά από ερώτηση) την ανάγκη για αλλαγές. Οι αντιπολιτευόμενοι (η κατά ΣΥΡΙΖΑ εκδοχή του παλαιού ΠΑΣΟΚ, αριστεροί, αριστερίζοντες και μη), γοητευμένοι από την προοπτική της εξουσίας, κωφεύουν. Και ξαφνικά, η δημοκρατία των κομμάτων και των επαγγελματιών της πολιτικής, ησυχάζει…

.

Και όμως, είναι πασιφανή τα αδιέξοδα που σωρεύει το πολιτικό σύστημα στην προοπτική του ίδιου του δημοκρατικού πολιτεύματος στην Ελλάδα. Το σημερινό σύστημα των κοινοβουλευτικών πλειοψηφιών δίχως δημοκρατικά αντερείσματα και θεσμικές αντισταθμίσεις, μπορεί από «συγκυριακές» και «τυχαίες» καταστάσεις να ακυρώσει το ίδιο το πολίτευμα -κατά τα πρότυπα της δημοκρατίας της Βαϊμάρης. Ποιος πολιτειακός θεσμός θα αντισταθεί σε μια «τυχαία» κοινοβουλευτική πλειοψηφία ακραίων κομμάτων, που θα εκφράζουν τη συγκυριακή οργή του λαού; Ποιος διασφαλίζει τους πολίτες που οδηγούνται στην κάλπη των κοινοβουλευτικών εκλογών, ότι η επόμενη μέρα δεν διακυβεύει το ίδιο το πολίτευμα και την ευρωπαϊκή προοπτική, εξαιτίας μιας περιστασιακής αντίδρασης αγανακτισμένων που βρίσκονται σε οικονομικό αδιέξοδο; Μήπως δεν έχει συμβεί στο παρελθόν; Μήπως δεν έχει συμβεί και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες; Μήπως δεν γνωρίζουμε ιστορία;

.

Με βάση τα νέα δεδομένα της ευρείας εκπροσώπησης του πολιτικού φάσματος σε πολυκομματικές Βουλές, η ευσταθής και αδιάλειπτη πορεία της δημοκρατίας επιβάλει να υπάρξουν ισχυροί θεσμοί, όπως του Προέδρου της Δημοκρατίας ή/και της Γερουσίας, που να εκλέγονται με θητεία μεγαλύτερη της κοινοβουλευτικής, εκφράζοντας τις στρατηγικές επιλογές του λαού για το μέλλον του τόπου. Ακόμα, οι γερουσιαστές που θα μετέχουν στην ολιγομελή Γερουσία (έως 30), μπορούν να εκλέγονται από άλλη διαδικασία (π.χ. ανά γεωγραφική περιφέρεια με ενιαίο ψηφοδέλτιο), ώστε να υποστηρίζεται περαιτέρω η αντιπροσώπευση των μακρόπνοων επιλογών των πολιτών. Επιλογές που υπερβαίνουν τις βραχυχρόνιες ή μεσοπρόθεσμες λαϊκές επιταγές, που εκφράζονται στις εκλογές για τα μέλη της Βουλής κάθε τέσσερα χρόνια.  Οι αρμοδιότητες των νέων πολιτειακών θεσμών, θα καλύψουν θέματα εποπτείας των κατευθύνσεων της νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας, λειτουργίας και υψηλής στελέχωσης του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα, αλλά και την επιλογή της ηγεσίας της δικαιοσύνης. Έτσι κάθε νομοθέτημα θα πρέπει να έχει την υποστήριξη και των δύο σωμάτων, ενώ η Γερουσία θα έχει ισχυρό ρόλο στην πολιτική αυτονομία και την ποιότητα των στελεχών του κράτους και της δικαιοσύνης, ή ακόμα και σε θέματα παιδείας και περιβάλλοντος που χρήζουν ευρύτερης πολιτικής αποδοχής.

.

Παράλληλα, ας υλοποιηθεί επιτέλους και εκείνος ο περιορισμός του αριθμού των βουλευτών, όσο και του εύρους των εκλογικών περιφερειών, που στηρίζει την πρόσβαση όλων στην πολιτική, με ίσες ευκαιρίες εκλογής στη βάση της κοινωνικής αναγνώρισης και προσφοράς, ανεξαρτήτως διασυνδέσεων χρηματοδότησης από τα γνωστά ειδικά συμφέροντα.

.

Επιπλέον, η διαπλοκή που ενδημεί στην υπουργοποίηση βουλευτών και η συνεπαγόμενη σύγκρουση των ελεγκτικών αρμοδιοτήτων των βουλευτών επί της εκτελεστικής εξουσίας συναδέλφων τους, έχει από καιρό ενεργοποιήσει σκέψεις για την μερική και θεσμικά κατοχυρωμένη, ανεξαρτητοποίηση της στελέχωσης της κυβέρνησης από πολιτικά πρόσωπα. Στο πλαίσιο αυτό, η πολιτεία θα υποχρεώνει το πολιτικό σύστημα να χρησιμοποιεί στελέχη με τεχνοκρατική γνώση τουλάχιστον ως έναν ελάχιστο αριθμό υπουργών και υφυπουργών σε δομικές θέσεις της κυβέρνησης, ώστε να υπάρχει ισορροπία πολιτικής και τεχνοκρατικής συμμετοχής στην ηγεσία κάθε υπουργείου. Στο θέμα αυτό, βαρύτητα μπορεί να έχει η ισχυροποίηση του ρόλου των Γενικών Γραμματέων και η απεμπλοκή της θητείας τους από τον πολιτικό κύκλο, με ισχυρό εποπτικό ρόλο της Γερουσίας.

.

Τέλος, πρέπει να υπερβούμε τον επαγγελματισμό της πολιτικής και το βιοπορισμό από αυτήν. Η μόνη διέξοδος από αυτήν την πληγή της δημοκρατίας, που αναπαράγεται με τις πελατειακές πολιτικές σχέσεις, το σταυρό προτίμησης και τους μηχανισμούς των κομμάτων, είναι η θέσπιση αυστηρά δύο θητειών για κάθε εκλόγιμη θέση στην πολιτική, στην τοπική αυτοδιοίκηση και το συνδικαλισμό – χωρίς ειδικά μισθοδοτικά ή ασφαλιστικά προνόμια. Μόνο με αυτόν τον τρόπο θα θεσμοθετηθεί η ανανεώσιμη δημοκρατία και η δυναμική εκπροσώπηση της κοινωνίας των πολιτών στην ίδια την πολιτική, υποκαθιστώντας το σύστημα των πελατειακών πολιτικών και κομματικών σχέσεων και της επαγγελματοποίησης της πολιτικής που ζούμε σήμερα. Μόνον έτσι θα εδραιωθεί η ανανέωση των προσώπων, αλλά και η απεξάρτηση της λειτουργίας των θεσμών από τα πρόσωπα και εν τέλει, η ίδια η ενίσχυση των θεσμών και η θεσμική θωράκιση της δημοκρατίας.

.

Οι παραπάνω προτάσεις αλλαγών, συνιστούν μια αρχική προσέγγιση για τον αναγκαίο ανασχεδιασμό της δημοκρατίας. Ένα νέο σύστημα εκπροσώπησης των πολιτών και λειτουργίας μιας σύγχρονης, ανοικτής, σταθερής και ανανεώσιμης δημοκρατίας. Ένα σύστημα στο οποίο θα  προσέρχονται οι πολίτες στις κάλπες αποφασίζοντας με ελευθερία, χωρίς εκβιαστικά και φοβικά διλλήματα, που αναπαράγουν πολισμούς στρεβλώνοντας τη λαϊκή βούληση. Ένα σύστημα με θεσμικές προβλέψεις για τη δημοκρατία της ευρείας και ισότιμης διαβούλευσης, απέναντι στη σημερινή δημοκρατία της «ανοχής», όπου οι πολίτες κατανέμουν ψήφους στην προοπτική να αποκόψουν κάποιους από την προοπτική της εξουσίας. Ένα σύστημα αριστείας, απέναντι στη σημερινή δημοκρατία της «μετριοκρατείας», που προκύπτει από την ανεκτικότητα των πολιτών σε μη βέλτιστες επιλογές φίλιων πολιτικά χώρων. Ένα σύστημα διαφανούς συνεννόησης και συγκλίσεων, απέναντι στη δημοκρατία της «απόκρυψης» συμφωνιών με πολιτικούς, κοινωνικούς και οικονομικούς φορείς, στο όνομα της διαμόρφωσης «ισχυρών» μπλοκ εξουσίας.

.

Μόνον έτσι, κόμματα και πολιτικοί θα έρχονται αντιμέτωποι με τη λαϊκή βούληση και θα πολιτεύονται σκεπτόμενοι τις προοπτικές και το μέλλον της χώρας, δίχως να καπηλεύονται την ψήφο ανοχής για να αναπαράγουν εν τέλει τις πελατειακές εξυπηρετήσεις και το βόλεμα εαυτών όσο και των ημετέρων ψηφοσυλλεκτών. Μόνο έτσι, κόμματα και πολιτικοί θα μάθουν να πολιτεύονται με μέτρο, σύνεση, διαφάνεια, λογοδοσία, σεβασμό και ανοικτούς ορίζοντες, αλλά και με πραγματική μέριμνα για τις τρέχουσες, όσο και τις μελλοντικές γενιές.

.

Το πολιτικό σύστημα βρίσκεται ενόψει τεράστιων προκλήσεων. Επιτέλους, ας αποδείξει ότι δεν φοβάται τη δημοκρατία των πολιτών.  Το πολιτικό σύστημα και οι κυβερνώσες και αντιπολιτευόμενες, δεξιές και αριστερές κομματικές ηγεσίες, πρέπει να απεμπλακούν από την παραγωγή σωρείας στελεχών που στοιχίζονται να κατακτήσουν τις θέσεις διαχείρισης της δημοκρατίας, όπως οι υπάλληλοι τις θέσεις προαγωγής τους στις επιχειρήσεις… από επαγγελματική συνείδηση και όχι από αίσθηση προσφοράς… από τη δίψα της εξουσίας και των προνομίων της και όχι με την ευθύνη του υπηρέτη της δημοκρατίας και των πολιτών.   Επιτέλους, τα οργανωμένα οικονομικά συμφέροντα που έχουν μάθει να πορεύονται κρατικοδίαιτα, συνομιλώντας με το συγκροτημένο μπλοκ των κομματικών ηγεσιών, ας εκπαιδευθούν στην προοπτική να έχουν απέναντί τους «μη οικείους» συνομιλητές και θεσμικές και κανονιστικά προσδιορισμένες διαδικασίες οικονομικής δραστηριοποίησης. Αν η κρίση δεν οδηγήσει στον ανασχεδιασμό της δημοκρατίας, η περιδίνηση της οικονομίας απλώς χαμηλώνει ταχύτητα για να μην ζαλιζόμαστε. Αν η κρίση δεν ακυρώσει τον επαγγελματισμό της πολιτικής και δεν καταργήσει το πελατειακό πολιτικό σύστημα, οι θυσίες θα έχουν πάει στο βρόντο της εκκωφαντικής προσγείωσης του ένοχου συστήματος, που γέννησε την κρίση στους διαδρόμους των σκοτεινών προοπτικών της χώρας. Ας ξεκινήσει επιτέλους ο διάλογος και η πορεία συμφωνίας για μια άλλη οργάνωση της 4^ης ελληνικής δημοκρατίας.

.

Οι προτάσεις εν συντομία….

.

.
• 2 θητείες σε όλες τις εκλόγιμες θέσεις (πολιτική, τοπική αυτοδιοίκηση, συνδικαλισμός).

.

• Άμεση εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από τους πολίτες με 6ετή θητεία.

.

• Γερουσία με 6ετή θητεία, με εκπροσώπηση ανά γεωγραφική περιφέρεια και εκλογή από κοινό ψηφοδέλτιο.

.

.

–         Η θητεία  των νέων πολιτειακών θεσμών να είναι 6ετής, ενώ οι αρμοδιότητες θα καλύψουν θέματα εποπτείας των κατευθύνσεων της νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας,  λειτουργίας και στελέχωσης του κράτους, αλλά και την επιλογή της ηγεσίας της δικαιοσύνης.

.

.
• Μείωση του αριθμού των βουλευτών και μικρές εκλογικές περιφέρειες

.

• Θεσμική κατοχύρωση της παρουσίας μη πολιτικών στελεχών στην κυβέρνηση.

.