Η δημόσια συζήτηση για τη συγκρότηση ενός νέου πολιτικού φορέα που θα καλύψει τον κεντροαριστερό χώρο, από ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ-ΔΡΑΣΗ και γιατί όχι και ένα μέρος του ΣΥΡΙΖΑ, έχει περάσει διάφορες διακυμάνσεις τους τελευταίους μήνες. Αρχικά είχαμε τη φάση των παράλληλων τοποθετήσεων στελεχών, παραγόντων και ενδιαφερομένων μέσω αρθρογραφίας και εκδηλώσεων. Τότε υπήρχε η ελπίδα ότι η ζύμωση ιδεών θα προκαλούσε διεργασίες σύγκλισης ανάμεσα τουλάχιστον στο ΠΑΣΟΚ και τη ΔΗΜΑΡ. Ακολούθησε μια περίοδος που το ΠΑΣΟΚ πήρε από μόνο του την πρωτοβουλία. Αρχικά, εν όψει του συνεδρίου του, απευθύνθηκε στον πρόεδρο της ΔΗΜΑΡ με επιστολή του δικού του προέδρου. Στη συνέχεια προέβη και σε άλλες αντίστοιχες χειρονομίες για να εισπράξει τη συγκαταβατική επιφυλακτικότητα του εταίρου του στην συγκυβέρνηση. Τελευταία έχουμε περάσει σε μια φάση όπου η σχετική συζήτηση επανέρχεται στην επικαιρότητα για δύο λόγους. Οι κακές δημοσκοπικές επιδόσεις των δυο κεντροαριστερών κομμάτων της συγκυβέρνησης που έχουν θορυβήσει τις ηγεσίες τους είναι ο ένας. Ο άλλος, είναι οι ευρύτερες ανησυχίες που αυτή η δυστοκία προκαλεί ακόμα και στους κόλπους του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού κόμματος. Σε μια κρίσιμη περίοδο για τη μελλοντική πορεία της Ένωσης, η ηγεσία του ΕΣΚ διαβλέπει ότι αν συνεχίσουν έτσι τα πράγματα η ελληνική συνεισφορά στον αριθμό των εδρών του θα είναι πενιχρή συγκρινόμενη με το 2009.

.

Από τη μια μεριά ολοι, λίγο πολύ, γνωρίζουν τη γεμάτη ηγεμονισμούς, τακτικισμούς, συμβολισμούς και προσχήματα ιστορία της κεντροαριστεράς τα τελευταία 30 χρόνια. Από την άλλη όμως, είναι τόσο σκληρή η προοπτική εκλογικής συντριβής και περαιτέρω πολιτικής περιθωριοποίησης που κάνει πολλούς να αισθάνονται πως η συγκρότηση του χώρου, πλέον, έχει καταστεί όρος επιβίωσής του. Αν τον Ιούνιο του 2013 το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΜΑΡ τείνουν δημοσκοπικά να χάσουν το 50% της δύναμης που είχαν στις εκλογές του 2012, τότε τι θα γίνει στην παραδοσιακά χαλαρή κάλπη των ευρωεκλογών με δεδομένη και την πόλωση που θα επιδιώξουν ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ; Μόνο και μόνο αυτός ο συλλογισμός θα έπρεπε να αρκεί για να ενεργοποιήσει τη βούληση των ηγεσιών. Η τελευταία είναι η αναγκαία συνθήκη για τη συγκρότηση του ενιαίου χώρου, όχι όμως και η ικανή. Οι διαδικασίες που θα επιλεγούν για τη δημιουργία του νέου φορέα, αν θεωρήσουμε δεδομένη ως υπόθεση εργασίας τη βούληση των αρχηγών, έχουν την ίδια σημασία με το προγραμματικό πολιτικό περιεχόμενο της συμφωνίας.

.

Τα πολιτικά κόμματα δεν είναι εταιρίες που μια απλή συγχώνευση οδηγεί στην αύξηση του μεριδίου αγοράς. Με άλλα λόγια αν αύριο το ΠΑΣΟΚ, η ΔΗΜΑΡ και η ΔΡΑΣΗ τα βρουν σε όλα και αποφασίσουν να συγχωνευθούν σε ενιαίο σχήμα αυτό δεν σημαίνει με τίποτα ότι στις ευρωεκλογές το 5 + 4 + 2 (σχηματικά τα νούμερα) θα κάνουν 11. Μπορεί να κάνει και 7 ή και 17 ανάλογα με τον πολιτικό και κοινωνικό αλγόριθμο των διαδικασιών συγκρότησης – όχι συγχώνευσης – του χώρου. Επειδή τα σημάδια για τη βούληση συγκρότησης του χώρου δεν είναι ενθαρρυντικά δίνεται κακώς η εντύπωση ότι αρκεί μια συμφωνία κορυφής σε επίπεδο ηγετών και επιτροπών διαλόγου, περίπου  στο μοντέλο δημιουργίας του ενιαίου ΣΥΝ το 1989. Ό,τι χρειάζεται είναι να συμφωνήσουν στα βασικά οι ηγεσίες. Μετά να γίνει και ένα πανηγυρικό συνέδριο όπου θα βγει ο/η αρχηγός, θα  φιγουράρει το όνομα με γυαλιστερό λογότυπο και θα ενωθούν στην κοινή πορεία οι έως τότε μοναχικοί καβαλάρηδες. Μεγαλύτερη ψευδαίσθηση από αυτή δεν νομίζω να κυκλοφορεί.

.

.

Μια διαδικασία κορυφής με συμφωνίες ανάμεσα σε ηγέτες, επιτροπές, φόρουμ διαλόγου και παράγοντες του χώρου με την ευρεία έννοια είναι βέβαιη συνταγή αποτυχίας. Κάτι τέτοιο ισοδυναμεί με ένα πρόχειρο γκρέμισμα της μεσοτοιχίας που υποτίθεται ότι μαζί με ενα ασπρισματάκι στους διαδρόμους και ένα γυαλισματάκι στα έπιπλα θα μετατρέψουν το μίζερο δυομισάρι της κεντροαριστράς σε πολυτελές οροφοδιαμέρισμα με όλα τα κομφόρ. Να το πω με άλλα λόγια. Δεν αρκεί απλά να δούμε να γίνεται στη μεγαλύτερη δυνατή κλίμακα ό,τι έχουμε παρακολουθήσει να συμβαίνει σε τόσα και τόσα άλλα μικρής απήχησης εγχειρήματα τα τελευταία δύο χρόνια. Μια κεντροαριστερά που θα συγκροτηθεί ως προϊόν διαπραγματεύσεων κορυφής ανάμεσα σε φθίνοντες πολιτικούς οργανισμούς που παρακμάζουν ανάμεσα στην κενή μεταρρυθμιστικά παρουσία τους στην κυβέρνηση και στην προβληματική σχέση τους με την κοινωνία είναι εκ προϊμίου καταδικασμένη. Μια κεντροαριστερά που θα συγκροτηθεί σε κλειστές συσκέψεις ως προϊόν συμβιβασμού υπό το φόβο του πολιτικού αφανισμού των εταίρων της θα κραυγάζει από μακριά την καταστασιακή της αγωνία. Μια κεντροαριστερά με φτιασίδια κορυφής θα κουβαλάει στις αποσκευές της όλα τα σημάδια των τακτικισμών της αναξιοποίητα χαμένης νιότης της. Μια τέτοια κεντροαριστερά μοιραία θα μοιάζει στα μάτια του κόσμου με μεγαλοκοπέλα που ήρθε το πλήρωμα του χρόνου για παντρειά. Αυτή η κεντροαριστερά θα μείνει γεροντοκόρη στο ράφι.

.

Υπάρχει άλλη προοπτική για τη συγκρότηση του κεντροαριστερού χώρου; Η χρήση της λέξης συγκρότηση – αντί για το σύνηθες ανασυγκρότηση – υπαινίσεται την απάντηση στο ερώτημα. Ναι λοιπόν, θεωρητικά τουλάχιστον, είναι δυνατή η επιτυχία αν υπάρξει βούληση για κατάλληλες διαδικασίες που θα απαλάξουν το εγχείρημα από την ανακύκλωση στη συσκευασία του ενός προσώπων, νοοτροπιών και ιδεολογημάτων. Διαδικασίες ανοικτές, διαφανείς, συμμετοχικές και συνεργατικές που στην πορεία για τη συγκρότηση του φορέα θα δίνουν συγκεκριμένους ρόλους όχι μόνο στα στελέχη κορυφής αλλά επίσης στα μεσαία στελέχη και φυσικά στη διασκορπισμένη σήμερα στους πέντε ανέμους βάση. Προσοχή, δεν αναφέρομαι στην παρωχημένη έννοια της συμμετοχικότητας του να δώσουμε παντού φωνή τάζοντας γενικά κι αόριστα πως θα τη λάβουμε στα υπόψην. Μιλώ για ένα νέο μοντέλο πολιτικής επικοινωνίας που βάσει δεδομενοκεντρικής στρατηγικής, και όχι της διαίσθησης κάποιων σοφών, θα θέσει πολιτική ατζέντα, θα προδιαγράψει διαδικασίες και θα μοιράσει με κριτήρια ευθύνες και ρόλους (όχι θέσεις και αξιώματα) σε όσους θέλουν και μπορούν να αναλάβουν. Ατζέντα, διαδικασίες και ρόλους όχι για ένα ακόμα κόμμα μαζικής συμμετοχής μελών αλλά για ένα ευέλικτο οργανισμό άξιο να συλλέγει, να αξιολογεί και να συνθέτει μεταρρυθμιστικές προτάσεις. Έναν οργανισμό ικανό να πλοηγείται σε αμφίσημες συνθήκες εξατομίκευσης και σε αβέβαιες καταστάσεις γιατί θα είναι οργανωμένος οριζόντια και θα αποτελείται από πολλά ενεργά και δραστήρια κύτταρα. Η συζήτηση για την ίδια τη διαδικασία συγκρότησης ενός τέτοιου φορέα δεν είναι ένα τεχνικό πάρεργο. Είναι μια βαθιά πολιτική συζήτηση και στα δικά μου τουλάχιστον μάτια είναι η μόνη προοπτική που μπορεί να ενδιαφέρει και να κινητοποιήσει τον κόσμο που προσβλέπει σε αυτή. Γιατί ναι, η κεντροαριστερά μπορεί να είναι και μια σέξι κυρία.

.

.

http://almelidis.wordpress.com