Το 1931, γύριζε την πρώτη του ομιλούσα ταινία, το αριστουργηματικό «Μ» («Μ- Μια Πόλη Κυνηγάει το Δολοφόνο», « Ο Δολοφόνος του Ντύσελντορφ»). Είχε δώσει, τον προσωρινό τίτλο «Οι Δολοφόνοι κυκλοφορούν ανάμεσα μας». Ο ίδιος αφηγείται: «Εμφανίστηκε μια μέρα στο πλατό ένας τύπος με μαύρη, δερμάτινη καμπαρντίνα και με απείλησε λέγοντας πως η ταινία αναφερόταν στους ίδιους. -Ποιους «ίδιους», τον ρώτησα και τον έσπρωξα προς την έξοδο. Στο σπρώξιμο σηκώθηκε το πέτο του: από κάτω ήταν καρφιτσωμένη η σβάστικα. Άρχισα να καταλαβαίνω τι επρόκειτο να επακολουθήσει».

Δυό χρόνια μετά, με τη λαϊκή ψήφο, ο Χίτλερ είναι πια καγκελάριος και η σβάστικα δεν κρύβεται: είναι πλέον το επίσημο έμβλημα του Γ’ Ράιχ. Την ίδια χρονιά, το 1933, γυρίζει το « Η Διαθήκη του Δρ Μαμπούζε». Η ταινία απαγορεύεται από το νέο καθεστώς αλλά ο υπουργός προπαγάνδας Γκέμπελς τον καλεί και του προσφέρει τη θέση του επικεφαλής της UFA –της γερμανικής κινηματογραφίας –γιατί «είναι ιδιαίτερα ικανός κινηματογραφιστής, όπως έχει αποδείξει με το «Metropolis», του λέει. Αρνείται τη θέση: κατανοεί τι ακριβώς σημαίνει η συμμετοχή του ή έστω ή σύμπραξη του με το ναζιστικό καθεστώς. Από την επομένη ετοιμάζει τις βαλίτσες του. Χωρίς τη σύζυγο του –και συσεναριογράφο του- Τέα φον Χάρμπου, που είναι ήδη μέλος του ναζιστικού κόμματος. ( Ο ίδιος έχει μια μακρινή εβραϊκή ρίζα). Και δύο χρόνια μετά –ύστερα από μια μικρή στάση στο Παρίσι- βρίσκεται στις ΗΠΑ. Κι εκεί ξεδιπλώνεται όλο το ταλέντο του: όλη η συσσώρευση του ευρωπαϊκού «βλέμματος» που συναντάει και διαχέεται στον κλασικό αμερικάνικο κινηματογράφο και την «αφήγηση» του. Που από τότε δεν θα είναι πια ίδιος: Χάρη στον Φριτζ Λανγκ, τον Μπίλυ Γουάιλντερ, τον Γιόζεφ φον Στέρμπεργκ, τον Ότο Πρέμινγκερ, τον Έριχ φον Στροχάιμ –για να αναφέρουμε μόνο μερικούς από τους πιο γνωστούς σκηνοθέτες, παραλείποντας πολλούς άλλους –και κυρίως τους πάμπολλους ηθοποιούς, διευθυντές φωτογραφίας, σκηνογράφους, που τους ακολούθησαν διαφεύγοντας από τη λαίλαπα του ναζισμού –και, ταυτοχρόνως, εμπλουτίζοντας τον παγκόσμιο πολιτισμό. με αριστουργήματα όπως το «Scarlet Street», το «Rancho Notorious», το «Clash by Night», το «Big Heat», το «While the City sleeps», (χωρίς να ξεχνάμε τις δύο ταινίες που γύρισε μετά την επιστροφή του στη Γερμανία, αναφορές στη γερμανική εξωτικο-ρομαντική παράδοση: το «Η Τίγρης της Εσναπούρ και «Ο Τάφος του Ινδού»), για να μιλήσουμε μόνο για ταινίες του ίδιου.

Και για να κλείνουμε αυτή την ατελή εισαγωγή σ’ ένα μεγάλο σκηνοθέτη, ας του αποδώσουμε αυτά που του απέδωσε ο Ζαν Λυκ Γκοντάρ στην «Περιφρόνηση» του:

Παραγωγός ( Jack Palance): -Κάθε φορά που ακούω για κουλτούρα ανοίγω το τσεκ των επιταγών μου.

Σκηνοθέτης: -Πριν χρόνια, όχι και πολλά, είχε πει κάποιος άλλος κάτι αντίστοιχο: «Κάθε φορά που ακούω τη λέξη «κουλτούρα» τραβάω το πιστόλι μου, Γκέμπελς τον λέγανε».

Και:

-Είδαμε τις προάλλες το «Νοτόριους» και μας άρεσε πολύ. (Μπριζίτ Μπαρντό).

-Εγώ προτιμώ το «Μ».

(Κι εμείς το ίδιο…)

Ο Friedrich Christian Anton "Fritz" Lang γεννήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου του 1890.