Φόροι, στατιστικές και πραγματικότητα

Σήφης Πολυμίλης 02 Δεκ 2013

Μπορεί να έχει δίκιο ο υπουργός των Οικονομικών όταν υποστηρίζει ότι τα φορολογικά έσοδα στην Ελλάδα, παρά τη σημαντική αύξησή τους, υπολείπονται ακόμη του μέσου ευρωπαϊκού όρου. Είναι αυτονόητη και κατανοητή επίσης η αγωνία του να καταφέρει να πετύχει τους στόχους που έχουμε συμφωνήσει με την τρόικα. Θα προσθέταμε ότι είναι επίσης αξιοσημείωτη η προσπάθειά του να υπερασπίσει την πολιτική του χωρίς να μασάει τα λόγια του και χωρίς να υπολογίζει το πολιτικό κόστος και τις αντιδράσεις φίλων και αντιπάλων.

Ομως ας μας επιτρέψει να έχουμε μερικές αμφιβολίες για το κατά πόσο οι στατιστικές απεικονίζουν πάντα την αλήθεια.

Δεν έχουμε αμφιβολίες ότι τα φορολογικά έσοδα στην Ελλάδα είναι ακόμη χαμηλότερα από αρκετές ευρωπαϊκές χώρες. Με μία διαφορά, ότι στις άλλες χώρες τα έσοδα αυτά καλύπτονται από το σύνολο σχεδόν των πολιτών. Στην Ελλάδα, είτε γιατί ένα μέρος του πληθυσμού αδυνατεί να πληρώσει, είτε γιατί φοροδιαφεύγει ακόμη παρά τα βήματα που έχουν γίνει, ουσιαστικά οδηγεί στο να πληρώνουν τους φόρους τα δύο τρίτα των πολιτών. Με προφανή συνέπεια το βάρος αυτών που πληρώνουν να είναι αισθητά μεγαλύτερο από ό,τι δείχνουν οι στατιστικές… Το άγχος του κ. Στουρνάρα να καλύψει τους συμφωνημένους στόχους, αφού δεν υπάρχουν και πολλές εναλλακτικές πηγές εσόδων, μπορεί να είναι και δικαιολογημένο και κατανοητό. Αλλά δεν μπορεί επίσης να μην αναγνωρίζει ότι για κάποιες έστω κατηγορίες φορολογουμένων η επιβάρυνση που έχουν υποστεί είναι δυσβάστακτη.

Δίκαιος και προοδευτικός ο φόρος των ακινήτων. Αλλά όταν ουσιαστικά απαλλάσσονται για διάφορους λόγους – προφανώς και ψηφοθηρικούς… – κατηγορίες πολιτών, όπως π.χ. οι αγρότες, κάποιοι άλλοι θα πληρώσουν το μάρμαρο. Και αυτοί δεν είναι μόνο οι μεγαλοϊδιοκτήτες. Δεν αγνοεί φαντάζομαι ο κ. Στουρνάρας ότι π.χ. οι αντικειμενικές τιμές, με βάση τις οποίες φορολογούνται σήμερα τα ακίνητα, είναι εξωπραγματικές σε πολλές περιπτώσεις. Εκτός και αν αποδεχθούμε ότι ένα μεγάλο μέρος της ακίνητης περιουσίας έχει γίνει με μαύρο χρήμα, οπότε αφού επί χρόνια δεν μπορούσαμε να τους πιάσουμε, τώρα ήρθε η ώρα.

Πρόβλημα υπερφορολόγησης λοιπόν, τουλάχιστον για ένα μέρος συνεπών φορολογουμένων, υπάρχει. Οπως είναι γεγονός ότι δεν υπάρχουν πολλές εναλλακτικές πηγές εσόδων, αλλά ούτε και περικοπής νέων δαπανών, όπως υποστηρίζουν ορισμένοι, αφού ήδη προβλέπεται στον προϋπολογισμό νέα μείωσή τους κατά 6,4% του ΑΕΠ. Να δεχθούμε ότι το σημερινό καθεστώς φορολογίας είναι μονόδρομος, αλλά δεν μπορούμε να αποδεχθούμε ότι δεν υπάρχουν και άλλοι δρόμοι για αύριο. Ο στόχος για ένα απλό, δίκαιο και αποδοτικό φορολογικό σύστημα, με ορθολογική κατανομή των επιβαρύνσεων είναι επιβεβλημένος. Και παρά τα βήματα που έχουν γίνει, η κυβέρνηση απέχει ακόμα πολύ από την υλοποίησή του… Αυτή θα είναι η μεγάλη επιτυχία σας, κ. Στουρνάρα, αν το καταφέρετε…