«First we took Manhattan, then we take Berlin» Πολιτικές που αυξάνουν την κοινωνική ανισότητα είναι δηλητήριο για την δημοκρατία

Γιώργος Β. Ριτζούλης 22 Νοε 2024

Όλα δείχνουν ότι ο πιο σημαντικός παράγοντας που συνετέλεσε στην έκβαση των εκλογών στις ΗΠΑ είναι η οικονομική κατάσταση όπως βιώθηκε από την πανδημία Covid και μετά. Όχι όμως αυτό που συνήθως αποκαλούν «η οικονομία» οι συνήθεις οικονομολογούντες, δημοσιολογούντες, επιχειρηματίες και πολιτικοί. Όχι η «ανάπτυξη» (το ΑΕΠ, οι ανοδικοί ή όχι ρυθμοί μεταβολής του), ο τζίρος ή τα κέρδη των επιχειρήσεων, αλλά κάτι αρκετά διαφορετικό: Αλλά το τι συμβαίνει στα απτά οικονομικά των «συνήθων πολιτών».

Και δεν πρόκειται για το χιλιοειπωμένο περί «αριθμών που ευημερούν και ανθρώπων που δυστυχούν». Γιατί, εκτός από τους αριθμούς που συνήθως επικαλούνται οι συνήθεις οικονομολόγοι, επιχειρηματίες, πολιτικοί και τα media, υπάρχουν και πολύ πιο περιεκτικοί και ρεαλιστικοί αριθμοί ή οικονομικοί δείκτες οι οποίοι αποκαλύπτουν πώς πάνε τα οικονομικά των «συνήθων πολιτών». 

«It's the economy stupid» έλεγε ο παλιός Πρόεδρος των ΗΠΑ. Όμως η ατζέντα της πολιτικής συζήτησης των ΗΠΑ (και όχι μόνον αυτής), τότε και τώρα, δύσκολα χωράει τέτοιους ρεαλιστικούς οικονομικούς δείκτες. Και κυρίως δεν χωρά δείκτες της οικονομικής ανισότητας.

Και τι γίνεται με την δεύτερη δαγκάνα της σκληρής πρέσας που σφίγγει τον κόσμο; Καλά, η πνιγμένη στη λάσπη Βαλένθια βρίσκεται στην άγνωστη Μεσόγειο και η ξηρασία πλήττει τα Βαλκάνια, μια terra incognita για τον «κοινό Αμερικανό». Αλλά τί; Οι Mountain Fires στο Λος Άντζελες, η κλιματική κρίση που μαίνεται και στον σωρευτικά μέγιστο ρυπαντή ΗΠΑ, η ενεργειακή μετάβαση στις ΗΠΑ, είναι σοβαρά θέματα για προεκλογικό αγώνα; Είναι καιρός να συζητάμε τώρα τέτοια πράγματα; Προπαντός μη γίνει λόγος για τις πιο δύσοσμες ακαθαρσίες στη λερωμένη φωλιά, για το διπλό αδιέξοδο του αμερικανικού τρόπου ζωής: Κοινωνική ανισότητα τριτοκοσμικού επιπέδου και ορυκτά καύσιμα ως κοσμική θρησκεία. Η «προοδευτική Αμερική» επιχείρησε πάλι να κρυφτεί πίσω από την πολιτική ατζέντα του «πολιτισμικού προοδευτισμού»: Αμβλώσεις, gender politics, μεονοτικές και φυλετικές ταυτότητες και τα λοιπά. Έτσι, το μόνο που κατάφερε πάλι το Δημοκρατικό Κόμμα, είναι να κάνει δώρο ένα ακόμη πολιτικό πλεονέκτημα στους αδίστακτους αντιπάλους του. Γι' αυτό το είδος προοδευτισμού, τα έχει πεί όλα εδώ και καιρό ο Christopher Lash, ο «Φρανκφουρτιανός από την Νεμπράσκα». Την σπάνια διορατικότητα του Λας και την αντοχή του στο χρόνο μάς τη θύμισε ο Γιάννης Βούλγαρης, όπως και την οξεία ματιά της Shoshana Zuboff στις μεταλλάξεις του κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής στην ψηφιακή εποχή (¨The Age of Surveillance Capitalism: The Fight for a Human Future at the New Frontier of Power).

Οι πολιτικές που αυξάνουν την κοινωνική ανισότητα καταστρέφουν τη δημοκρατία, γράφει ο Jason Stanley στο πρώτο άρθρο. Οι σοφοί μας είχαν προειδοποιήσει πολύ πριν τον Λας. Αλλά αυτά που ήδη είχαν καταλάβει ο Ρουσώ, ακόμη και ο Πλάτων, είναι ακατανόητα για την μεταμοντέρνα «πολιτισμική Αριστερά» των αμερικανικών και βρετανικών (ή μήπως και πολλών ηπειρωτικών ευρωπαϊκών;) πανεπιστημίων.

Όσοι σνομπάρουν τους πραγματικά σοφούς αντίκρυσαν κατάπληκτοι τον πολιτικό θρίαμβο του Τραμπ, την μεγαλειώδη αποτυχία των Δημοκρατικών, την τραγική κατάληξη του πολιτικού πολιτισμού των ΗΠΑ. Όμως, τί συνέβη την ίδια ημέρα στην πιο οικεία, στην ευρωπαϊκή μας πολιτική; Εδώ, στα ευρωπαϊκά δικά μας, είδαμε πώς ακόμη και αντεστραμμένο, είναι σοφό το ρητό του γηραιού παλιού Σοσιαλδημοκράτη Καγκελλάριου Βίλλυ Μπραντ για την ένωση των δύο Γερμανιών το 1989: «Es wächst zusammen, was zusammen gehört» («Όσα είναι ταιριαστά, ενώνονται και δυναμώνουν»). Τώρα, ένας άλλος Σοσιαλδημοκράτης Καγκελλάριος, ο Όλαφ Σολτς, εξεδίωξε από την τρικομματική κυβέρνηση τον Φιλελεύθερο Υπουργό Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ και μαζί το κόμμα του FDP (πλην του Υπουργού Συγκοινωνιών Wissing, ο οποίος προτίμησε να αποχωρήσει από το κόμμα και να συνεχίσει το κυβερνητικό έργο του μέχρι τις πρόωρες εκλογές).

Το σκληρότατο διάγγελμα του Σολτς δείχνει ανάγλυφα ποιό ήταν το αταίριαστο: Η διαμετρικά αντίθετη στάση απέναντι στην κοινωνική ανισότητα, είχε αποξενώσει το FDP από τους δύο μείζονες κυβερνητικούς συνεταίρους του, Σοσιαλδημοκράτες και Πράσινους. Το FDP είχε μετατρέψει από καιρό τον κυβερνητικό συνασπισμό σε πολιτικό ριγκ, χρησιμοποιώντας ως σιδηρογροθιά κυρίως το περιβόητο φετίχ του «φρένου χρέους». Η γλώσσα του Σολτς έχει μια εξίσου έντονη αλλά εντελώς αντίθετου περιεχομένου και ήθους σκληράδα και αιχμηρότητα, άν συγκριθεί με την αμερικανικής εκδοχής πολιτική σκληρότητα. Μιλά για ανευθυνότητα, για αναξιοπρέπεια, για παραγνώριση των καιρών, για πελατείες. Ουσιαστικά καταλογίζει στους πρώην συνεταίρους του Φιλελεύθερους ότι επιχειρούν, με εκρηκτική ύλη την ιδεολογία τους για την οικονομία και την κοινωνία, να κάνουν σε γερμανικό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο σαμποτάζ στην δημοκρατία. Ή να την δηλητηριάσουν με ιδεολογικές τοξίνες.

Ο Σολτς έκανε ένα λάθο σοβαρό, πολύ δύσκολα επανορθώσιμο. Κατασπατάλησε πολύτιμο πολιτικό χρόνο: Επί 3 χρόνια άφησε τον κυβερνητικό εταίρο FDP να σαμποτάρει εν ψυχρώ εκ τών έσω την τρικομματική κυβέρνηση. Όμως έθεσε τώρα τον δάκτυλον επί τον τύπον των ήλων.

«Αυτά [...] είναι δηλητήριο. Το είτε ασφάλεια, είτε κοινωνική συνοχή. Τα είτε υποστηρίξτε την Ουκρανία, είτε επενδύστε στο μέλλον της Γερμανίας. Το να ανοίγεις αυτές τις αντιθέσεις είναι λάθος και είναι επικίνδυνο. Είναι βούτυρο στο ψωμί των εχθρών της δημοκρατίας μας».

O Elon Musk, το πιο πολύτιμο από τα πολλά δεξιά χέρια του νέου Προέδρου των ΗΠΑ, δεν είναι πολιτικά αργόστροφος όπως είναι πολλοί αντίπαλοι τους. Ξέρει τί είναι σύμμαχος, τί αντίπαλος και για ποιούς λόγους. Έπιασε αμέσως το νόημα και σε μήνυμα στη δική του πλατφόρμα Χ, γραμμένο γερμανιστί, αποκάλεσε τον Σολτς ανόητο και καραγκιόζη. «Olaf ist ein Narr». Μετά από 3 ημέρες, με το ίδιο επίθετο χαρακτήρισε και τον σύμμαχο του Σολτς, τον εκ του κόμματος των Πρασίνων αντικαγκελλάριο και Υπουργό Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ. 

Είναι ήδη αργά; First they took Manhattan. Will they take Berlin?*

Γ.Ρ.

1. Jason Stanley: Το τέλος της δημοκρατίας των ΗΠΑ ήταν απολύτως προβλέψιμο

© Jason Stanley: The End of US Democracy Was All Too Predictable, 7.11. 2024 - © Project Syndicate

Εδώ και 2.300 χρόνια, από την εποχή που ο Πλάτων έγραψε την Πολιτεία, οι φιλόσοφοι κατανοούν πολύ καλά τη διαδικασία με την οποία οι δημαγωγοί έρχονται στην εξουσία με ελεύθερες και δίκαιες εκλογές, απλά και μόνο για να ανατρέψουν τη δημοκρατία και να εγκαθιδρύσουν τυραννική εξουσία. Η διαδικασία είναι απλή και τώρα μόλις την παρακολουθήσαμε για μια φορά ακόμη.

ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ: Όπως συνέβη και σε άλλους, από αργά το βράδυ της Τρίτης 5.11.2024, το τηλέφωνό μου χτυπά συνεχώς. Έρχονται γραπτά μηνύματα και ρωτούν πώς γίνεται και συνέβη αυτό που συνέβη. Και όπως γνωρίζουν ορισμένοι φίλοι, συνάδελφοι και γνωστοί μου, ήμουν απόλυτα πεπεισμένος ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα κέρδιζε αυτές τις εκλογές με άνεση. Αντί να απαντώ λεπτομερώς σε κάθε μήνυμα, θα δώσω την εξήγησή μου εδώ.
Εδώ και 2.300 χρόνια, το αργότερο από την εποχή που ο Πλάτων έγραψε την Πολιτεία,** οι φιλόσοφοι γνώριζαν πώς οι δημαγωγοί και οι επίδοξοι τύραννοι κερδίζουν τις δημοκρατικές εκλογές. Η διαδικασία είναι απλή και τώρα μόλις την παρακολουθήσαμε σε ζωνατνή επανάληψη.

Eκλογές ΗΠΑ 2024, exit poll του NBC - Εκλογική συμπεριφορά ανάλογα με το πόσο επλήγη (ή νομίζει ότι επλήγη) ένας πολίτης από τον πληθωρισμό. Αυτοί που δεν επλήγησαν καθόλου είναι λίγοι (24 %) και ψήφισαν συντριπτικά το Δημοκρατικό Κόμμα. ΟΙ άλλοι είναι οι πολλοί και η διαφορά στην εκλογική συμπεριφορά είναι κραυγαλέα

Σε μια δημοκρατία, όλοι είναι ελεύθεροι να θέτουν υποψηφιότητα για ένα αξίωμα, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων που είναι εντελώς ακατάλληλοι να ηγούνται ή να προεδρεύουν κυβερνητικών θεσμών. Ένα ενδεικτικό σημάδι ακαταλληλότητας είναι η προθυμία να ψεύδεται κάποιος ασύστολα, και ιδίως όταν το κάνει με το να αυτοπαρουσιάζεται ως υπερασπιστής του λαού ενάντια στους υποτιθέμενους εχθρούς του, είτε εξωτερικούς είτε εσωτερικούς. Ο Πλάτων θεωρούσε ότι οι συνήθεις άνθρωποι εύκολα μπορούν να γίνουν χειραγωγήσιμοι εξαιτίας των συναισθημάτων τους και επομένως είναι ευάλωτοι όταν εκτίθενται συστηματικά σε τέτοια μηνύματα. Αυτό το επιχείρημα αποτελεί το αληθινό θεμέλιο της δημοκρατικής πολιτικής φιλοσοφίας (όπως έχω υποστηρίξει σε παλιότερη εργασία μου).

Επίσης, οι φιλόσοφοι γνώριζαν ανέκαθεν ότι αυτού του είδους η πολιτική δεν είναι απαραίτητο να πετυχαίνει πάντα. Όπως υποστήριξε ο Jean-Jacques Rousseau, η δημοκρατία είναι στην πιο ευάλωτη κατάσταση της όταν η ανισότητα σε μια κοινωνία παγιώνεται, αποκτά βαθιές ρίζες και γίνεται κραυγαλέα. Οι βαθιές κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες δημιουργούν τις πρόσφορες συνθήκες ώστε οι δημαγωγοί να εκμεταλλεύονται τις δυσαρέσκειες, πικρίες και μνησικακίες των ανθρώπων, και τελικά η δημοκρατία να πέφτει με τον τρόπο που περιέγραψε ο Πλάτων. Ο Rousseau κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η δημοκρατία απαιτεί ευρεία ισότητα. Μόνον τότε δεν μπορούν να εκμεταλλευτούν εύκολα τις δυσαρέσκειες των ανθρώπων.

Eκλογές ΗΠΑ 2024, exit poll του NBC - Μεσαία εισοδήματα Κόκκινοι (Reps), υψηλά και τα πιο χαμηλά Μπλέ

Στη δική μου δουλειά, προσπάθησα να περιγράψω επακριβώς, γιατί και πώς οι άνθρωποι που αισθάνονται περιφρονημένοι (υλικά ή κοινωνικά) καταλήγουν να ενστερνίζονται τοξικότητες – ρατσισμό, ομοφοβία, μισογυνισμό, εθνικισμό που στρέφεται εναντίον όλων των άλλων και θρησκευτική μισαλλοδοξία – πράγματα που θα απέρριπταν υπό συνθήκες μεγαλύτερης ισότητας.
Και είναι αυτές ακριβώς οι υλικές προϋποθέσεις για μια υγιή, σταθερή δημοκρατία, τα πράγματα που λείπουν σήμερα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αν μη τι άλλο, η Αμερική έχει καταλήξει να χαρακτηρίζεται πολύ σαφώς από την τεράστια ανισότητα πλούτου της, ένα φαινόμενο που δεν μπορεί παρά να υπονομεύει την κοινωνική συνοχή και να γεννά δυσαρέσκεια. Εδώ και 2.300 χρόνια, η πολιτική φιλοσοφία για τη δημοκρατία δηλώνει ότι η δημοκρατία δεν είναι βιώσιμη υπό τέτοιες συνθήκες· κανείς δεν πρέπει να εκπλήσσεται λοιπόν, από το αποτέλεσμα των εκλογών του 2024 στις ΗΠΑ.

Αλλά μπορεί να αναρωτηθεί κανείς:
Γιατί αυτό δεν είχε ήδη συμβεί στις ΗΠΑ; Ο κύριος λόγος είναι ότι υπήρχε μια ανομολόγητη συμφωνία μεταξύ των πολιτικών να μην εμπλέκονται σε μια τέτοια ασυνήθιστα διχαστική και βίαιη μορφή πολιτικής. Θυμηθείτε τις εκλογές του 2008. Ο Τζον ΜακΚέιν, ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος Πρόεδρος, θα μπορούσε και αυτός να επικαλεστεί ρατσιστικά στερεότυπα ή θεωρίες συνωμοσίας σχετικά με το πού είχε γεννηθεί ο Μπαράκ Ομπάμα. Όμως αρνήθηκε να ακολουθήσει αυτό το μονοπάτι. Διόρθωσε με εξαιρετικό τρόπο μια από τις υποστηρίκτριες του, όταν εκείνη ισχυρίστηκε ότι ο υποψήφιος των Δημοκρατικών ήταν «ένας Άραβας γεννημένος στο εξωτερικό». Ο Μακέιν έχασε στις εκλογές, αλλά έμεινε στη μνήμη μας ως Αμερικανός πολιτικός αδιαμφισβήτητης ακεραιότητας.

Η εξωτερική πολιτική δεν επηρέασε σχεδόν καθόλου την εκλογική συμπεριφορά. Το μεταναστευτικό και οι αμβλώσεις την επηρέασαν πολύ λίγο. «Η οικονομία» και η κατάσταση της δημοκρατίας έδωσαν τα βασικά ερεθίσματα για την απόφαση ψήφου, με αντίστροφες κατευθύνσεις και με «την οικονομία» να νικά

Φυσικά, Αμερικανοί πολιτικοί συχνά επικαλούνται με πιο διακριτικούς τρόπους τον ρατσισμό ή την ομοφοβία για να κερδίσουν εκλογές. Αν μη τι άλλο, είναι μια επιτυχημένη στρατηγική. Αλλά η σιωπηρή συμφωνία να μην ασκείται μια τέτοια πολιτική ρητορική με τρόπο 
απερίφραστο – πράγμα που ο πολιτικός θεωρητικός Τάλι Μέντελμπεργκ (Tali Mendelberg) αποκαλεί κανόνα της ισότητας – απέκλειε το ενδεχόμενο μιας εντελώς ανοιχτής επίκλησης του ρατσισμού. Αντίθετα, έπρεπε να γίνεται μέσω κρυφών μηνυμάτων, κωδικοποιημένης ή αμφίσημης πολιτικής ρητορικής (dog whistle) και στερεοτύπων (όπως π.χ. το να μιλούν για «τεμπέληδες και εγκληματίες στα κέντρα των πόλεων»).

Αλλά υπό συνθήκες βαθιάς ανισότητας, αυτή η κωδικοποιημένη εκδοχή πολιτικής ρητορικής  καταντά τελικά λιγότερο αποτελεσματική από την ρητή και απερίφραστη εκδοχή. Ήδη από το 2016, ο Τραμπ έχει πετάξει στο καλάθι των αχρήστων την παλιά σιωπηρή συμφωνία. Χαρακτηρίζει τους μετανάστες ως παράσιτα και τους πολιτικούς του αντιπάλους ως «εσωτερικούς εχθρούς». Και όπως γνώριζαν ανέκαθεν οι φιλόσοφοι, μια τέτοια πολιτική με το απερίφραστο «εμείς εναντίον αυτών», μπορεί να γίνει εξαιρετικά αποτελεσματική.

Η αυτοϋπονόμευση με την gender agenda: Το ποσοστό που απαντά yes είναι 8 %, αλλά το αποτέλεσμα κρίνεται σαφώς από το 92 %. Αν μη τι άλλο, αποτυχία των Δημοκρατικών ακόμη και στα εκλογικά μαθηματικά

Η πολιτική φιλοσοφία για τη δημοκρατία ήταν λοιπόν σωστή στην ανάλυσή της για το φαινόμενο Τραμπ. Το τραγικό είναι, ότι μας προσφέρει και μια σαφή πρόβλεψη για το τι θα ακολουθήσει. Σύμφωνα με τον Πλάτωνα, το είδος του ανθρώπου που κάνει πολιτικό αγώνα με αυτόν τον τρόπο, θα κυβερνήσει ως τύραννος. 

Από όλα όσα είπε και έκανε ο Τραμπ κατά τη διάρκεια αυτής της προεκλογικής εκστρατείας αλλά και στην πρώτη του θητεία στη θέση του εκλεγμένου Προέδρου, μπορούμε να περιμένουμε ότι ο Πλάτων θα επιβεβαιωθεί για άλλη μια φορά. Η κυριαρχία του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος σε όλους τους κλάδους της κυβέρνησης θα καταστήσει τις ΗΠΑ ένα μονοκομματικό κράτος. Το μέλλον μπορεί να προσφέρει κατά καιρούς ευκαιρίες σε άλλους πολιτικούς να διεκδικήσουν την εξουσία. Αλλά το πιο πιθανό είναι, ότι οι πολιτικές αναμετρήσεις του αύριο δεν θα έχουν χαρακτηριστικά ελεύθερων και δίκαιων εκλογών. 

Ο Jason Stanley είναι καθηγητής της φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Yale University και συγγραφέας του βιβλίου Erasing History: How Fascists Rewrite the Past to Control the Future, Atria/One Signal Publishers, 2024. 

   

Κρίστιαν Λίντνερ, Ανναλένα Μπέρμποκ, Ρόμπερτ Χάμπεκ, Όλαφ Σολτς

2. Olaf Scholz: «Αυτά είναι βούτυρο στο ψωμί των εχθρών της δημοκρατίας μας»

Entlassung von Christian Lindner - Die Rede von Olaf Scholz im Wortlaut (Απόλυση του Κρίστιαν Λίντνερ από την κυβέρνηση - όλη η ομιλία του Όλαφ Σολτς), 7.11.2024 - © Der Spiegel

Κυρίες και κύριοι,
Μόλις ζήτησα από τον Ομοσπονδιακό Πρόεδρο να απολύσει τον Ομοσπονδιακό Υπουργό Οικονομικών. Αισθάνομαι υποχρεωμένος να κάνω αυτό το βήμα για να αποτρέψω ζημίες εις βάρος της χώρας μας. Χρειαζόμαστε μιαν αποτελεσματική κυβέρνηση η οποία να έχει τη δύναμη να παίρνει τις απαραίτητες αποφάσεις για τη χώρα μας.
Αυτό είναι που με απασχολεί τα τελευταία τρία χρόνια. Αυτό είναι που με απασχολεί τώρα. Σήμερα το απόγευμα παρουσίασα για άλλη μια φορά στο FDP, εταίρο του τρικομματικού κυβερνητικού συνασπισμού, μια ολοκληρωμένη προσφορά με την οποία μπορούμε να καλύψουμε το κενό στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό χωρίς να βυθίσουμε τη χώρα μας στο χάος. Μια προσφορά για ενίσχυση της Γερμανίας στα δύσκολα. Μια προσφορά, η οποία λαμβάνει υπόψη και προτάσεις από το κόμμα FDP, αλλά ταυτόχρονα καθιστά σαφές: Δεδομένων των προκλήσεων που έχουμε μπροστά μας για να αντιμετωπίσουμε από κοινού, χρειαζόμαστε μεγαλύτερο οικονομικό περιθώριο.
Η προσφορά μου περιελάμβανε τέσσερα βασικά σημεία:
●  Εξασφαλίζουμε προσιτό κόστος ενέργειας και ανώτατες χρεώσεις δικτύου για τις εταιρείες μας. Αυτό ενισχύει την Γερμανία ως επιχειρηματικό κέντρο.
● Συγκροτούμε ένα πακέτο που εξασφαλίζει τις θέσεις εργασίας στην αυτοκινητοβιομηχανία και στις πολλές σχετικές εταιρείες προμηθευτών.
● Εισάγουμε ένα επενδυτικό μπόνους και βελτιώνουμε περαιτέρω τις επιλογές φορολογικής απόσβεσης, ώστε οι εταιρείες να μπορούν πλέον να επενδύουν στη Γερμανία.
● Αυξάνουμε την υποστήριξή μας στην Ουκρανία, η οποία έχει να αντιμετωπίσει έναν δύσκολο χειμώνα. Μετά τις εκλογές στις ΗΠΑ, αυτό στέλνει ένα πολύ σημαντικό μήνυμα: Μπορείτε να βασιστείτε σ’ εμάς.
Ωστόσο, πρέπει να δηλώσω ότι για άλλη μια φορά, ο Ομοσπονδιακός Υπουργός Οικονομικών δεν δείχνει καμία διάθεση να εφαρμόσει αυτήν την προσφορά στην Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση προς όφελος της χώρας μας. Δεν θέλω πλέον να εκθέτω τη χώρα μας σε τέτοιου είδους συμπεριφορά.

Politbarometer 8.11.2024 - Δημοσκόπηση της για λογαρισμό του καναλιού ZDF - 57 % του στατιστικού δείγματος θεωρει καλό ότι ο Καγκελλάριος Σολτς απέλυσε τον Κρίστιαν Λίντνερ

Πολιτική σε καιρούς αυξανόμενης αβεβαιότητας
Αγαπητοί συμπολίτες, θα ήθελα πολύ να σας είχα απαλλάξει από αυτή τη δύσκολη απόφαση. Ειδικά σε καιρούς σαν κι αυτούς εδώ, τώρα που η αβεβαιότητα αυξάνεται. Στις ΗΠΑ, ο Ντόναλντ Τραμπ κέρδισε ξεκάθαρα τις προεδρικές εκλογές. Ήδη σήμερα του έδωσα συγχαρητήρια για την εκλογή του. Ως Γερμανός Καγκελάριος είναι αυτονόητο ότι θα συνεργαστώ καλά με τον μελλοντικό Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών. Ειδικά σε αβέβαιες περιόδους, μια στενή διατλαντική σχέση είναι σημαντική.
Ένα πράγμα είναι σαφές: Η Γερμανία πρέπει να ανταποκριθεί στις ευθύνες της· και στην Ευρώπη πρέπει να όλοι να αλληλοϋποστηριχθούμε περισσότερο από κάθε άλλη φορά και να συνεχίσουμε να επενδύουμε μαζί στη δική μας ασφάλεια και στη δική μας δύναμη. Γιατί η κατάσταση είναι σοβαρή. Υπάρχει πόλεμος στην Ευρώπη, η ένταση αυξάνεται στη Μέση Ανατολή. Ταυτόχρονα, η οικονομία μας καθυστερεί, το αδύναμο παγκόσμιο εμπόριο προκαλεί προβλήματα στις εταιρείες, έχουμε τις τιμές της ενέργειας ως αποτέλεσμα του ρωσικού επιθετικού πολέμου, έχουμε το κόστος του εκσυγχρονισμού της οικονομίας μας. Σεις οι πολίτες πρέπει να βάλετε πλάτη απέναντι σε όλα αυτά μαζί. Οι συζητήσεις μου με τις επιχειρήσεις δείχνουν ότι οι εταιρείες μας χρειάζονται υποστήριξη. Και τη χρειάζονται τώρα. Όποιος, σε μια τέτοια κατάσταση, αρνείται μια λύση ή μια πρόταση συμβιβασμού ενεργεί ανεύθυνα. Ως Καγκελάριος δεν μπορώ να το ανεχτώ αυτό.
Τα τελευταία τρία χρόνια, έχω κάνει επανειλημμένα προτάσεις για το πώς ένας συνασπισμός τριών διαφορετικών κομμάτων μπορεί να καταλήξει σε καλούς συμβιβασμούς. Αυτό συχνά ήταν δύσκολο, μερικές φορές με ωθούσε σκληρά έως τα όρια που μπορούν να αντέξουν οι πολιτικές πεποιθήσεις μου. Αλλά είναι καθήκον μου ως Καγκελάριος να πιέζω για ρεαλιστικές λύσεις προς όφελος ολόκληρης της χώρας. Πολύ συχνά, οι απαραίτητοι συμβιβασμοί καταπνίχθηκαν από σκηνοθετημένες διαμάχες που παίχθηκαν στο φως της δημοσιότητας και κραυγαλέες ιδεολογικές απαιτήσεις. Πολύ συχνά, ο Ομοσπονδιακός Υπουργός Λίντνερ μπλοκάρισε νόμους, επικαλούμενος λόγους άσχετους με το περιεχόμενο αυτών των νόμων. Πολύ συχνά χρησιμοποίησε μικροπρεπείς κομματικές πολιτικές τακτικές. Πάρα πολλές φορές έκανε κατάχρηση της εμπιστοσύνης μου σ΄ αυτόν. Ακόμη και την συμφωνία μας για τον προϋπολογισμό, για την οποία [τα τρία συγκυβερνώντα κόμματα] είχαμε ήδη συμφωνήσει μετά από μακρές διαπραγματεύσεις, την ακύρωσε μονομερώς. Δεν υπάρχει βάση εμπιστοσύνης για περαιτέρω συνεργασία. Σοβαρό κυβερνητικό έργο είναι αδύνατο να γίνει έτσι. 

Politbarometer 8.11.2024 - 31 % του στατιστικού δείγματος επιρρίπτει την ευθύνη για την ρήξη στο FDP, 15 % στους Πράσινους, 10 % στο SPD, 39 % σε όλους εξίσου

Όποιος θέτει σε αντιπαράθεση την εσωτερική, την εξωτερική και την κοινωνική ασφάλεια, θέτει σε κίνδυνο την κοινωνική συνοχή, πράγμα που θέτει σε κίνδυνο την δημοκρατία

 Όποιος αποφασίζει να συμμετάσχει σε μια κυβέρνηση, πρέπει να ενεργεί σοβαρά και υπεύθυνα. Δεν μπορεί να τρέχει να κρυφτεί σαν δειλός όταν τα πράγματα δυσκολεύουν. Πρέπει να είναι έτοιμος να κάνει ακόμη και συμβιβασμούς, προς το συμφέρον όλων των πολιτών. Αλλά για τέτοια πράγματα, ο Κρίστιαν Λίντνερ δεν ενδιαφέρεται τούτη την ώρα. Αυτός νοιάζεται για τη δική του πολιτική πελατεία. Αυτόν τον απασχολεί η βραχυπρόθεσμη επιβίωση του δικού του κόμματος. Ειδικά σήμερα, μια μέρα μετά από ένα τόσο σημαντικό γεγονός σαν τις αμερικανικές εκλογές, ένας τέτοιος εγωισμός είναι εντελώς ακατανόητος. Εδώ και πάρα πολύ καιρό οι δημόσιες αντιπαραθέσεις αμαυρώνουν αυτά που έχει επιτύχει τούτη η κυβέρνηση από κοινού.
Κάναμε πρόοδο στο θέμα της παράτυπης μετανάστευσης. Πρόσφατα μπορέσαμε να την μειώσουμε κατά περισσότερο από 50 % σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Κάναμε μεγάλη πρόοδο για την ασφαλή τροφοδοσία με ενέργεια και για την προστασία του κλίματος, σύμφωνα με τη δέσμευση μας όταν αναλάβαμε την κυβέρνηση της χώρας. Για πρώτη φορά βρισκόμαστε σε καλό δρόμο για να επιτύχουμε πραγματικά τους στόχους μας για την επέκταση της παραγωγής αιολικής και ηλιακής ενέργειας. Ο πληθωρισμός έχει πέσει στο 2 %. Οι πραγματικοί, αποπληθωρισμένοι μισθοί και οι συντάξεις αυξάνονται και πάλι. Διασφαλίσαμε τον ενεργειακό εφοδιασμό της Γερμανίας και σταθεροποιήσαμε τις τιμές της ενέργειας. Μόλις πριν από λίγα χρόνια, σχεδόν ένας στους τέσσερις ανθρώπους εξαναγκάζονταν να εργάζεται στον χαμηλόμισθο τομέα απασχόλησης. Σήμερα είναι μόνο ένας στους επτά.
Όλα αυτά είναι καλά νέα. Η κυβέρνηση που αποτελείται από το SPD, τους Πράσινους και το FDP, τα πέτυχε όλα αυτά ταυτοχρόνως. Για να αναλάβω υπηρεσία ως Καγκελάριος, έδωσα όρκο. Αυτός ο όρκος έχει μεγάλο νόημα για μένα. Έχω πάντα στο νου μου την ευημερία ολόκληρης της χώρας μας. Η ακράδαντη πεποίθησή μου είναι: Ποτέ, μα ποτέ, δεν πρέπει να θέτουμε σε αντιπαράθεση την εσωτερική, την εξωτερική και την κοινωνική ασφάλεια. Αυτό θα έθετε σε κίνδυνο την κοινωνική συνοχή μας. Τελικά, αυτό θα έθετε σε κίνδυνο ακόμη και την δημοκρατία μας.

Politbarometer 8.11.2024 - Ποιός βγαίνει ενισχυμένος και ποιός όχι από το γεγονός; Ο Σολτς ή το FDP;

Φορολογικές ελαφρύνσεις για λίγους, μισθολογικές περικοπές για πολλούς, εγκατάλειψη των επενδύσεων για παραγωγικό εκσυγχρονισμό και προστασία του κλίματος; 

 Γιατί το λέω αυτό; Ο Ομοσπονδιακός Υπουργός Λίντνερ απαίτησε δημόσια και με τρόπο τελεσιγραφικό, μια ριζικά διαφορετική πολιτική. Απαίτησε φορολογικές ελαφρύνσεις δισεκατομμυρίων για τους λίγους της κορυφαίας εισοδηματικής βαθμίδας και ταυτόχρονα περικοπές συντάξεων για όλους τους συνταξιούχους. Αυτό δεν είναι αξιοπρεπές, δεν είναι δίκαιο. Να ανοίξουμε τις κάνουλες για να τρέξουν φορολογικά δώρα και να βάλουμε χέρι στις τσέπες των δήμων και των κοινοτήτων μας για να τα χρηματοδοτήσουμε; Να εγκαταλείψουμε τις επενδύσεις στον φιλικό προς το κλίμα εκσυγχρονισμό της χώρας μας; Ακόμη και τούτο ζητά ο Κρίστιαν Λίντνερ. Αυτό τροφοδοτεί την αβεβαιότητα στην οικονομία μας. Και έτσι θα χάσουμε την δική μας ευκαιρία να είμαστε στην πρώτη γραμμή των τεχνολογιών του μέλλοντος. Οι ΗΠΑ, η Κίνα, και πολλοί άλλοι, δεν κοιμούνται.
Ο Κρίστιαν Λίντνερ μιλάει με κρυπτικούς όρους για αύξηση των αποθεματικών που προορίζονται για αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών στα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης μας. Αλλά πίσω από αυτό κρύβονται σκληρές περικοπές στην υγεία και την περίθαλψη και λιγότερες καλύψεις από το σύστημα κοινωνικής ασφάλειας για όσους θα τις έχουν αύριο ανάγκη. Αυτό είναι ασέβεια προς όλους όσοι έχουν εργαστεί σκληρά για να κερδίσουν αυτά τα ασφαλιστικά αγαθά, προς όλους όσους πληρώνουν φόρους και εισφορές κοινωνικής ασφάλισης.

Politbarometer 8.11.2024 - Το 77 % του στατιστικού δείγματος Γερμανών πολιτών θεωρεί τον Ντόναλντ Τραμπ επικίνδυνο για τη δημοκρατία στις ΗΠΑ

Και στήριξη της Ουκρανίας, και ενίσχυση της αμυντικής ικανότητας της χώρας, και κοινωνική συνοχή. Τα «είτε το ένα είτε το άλλο» είναι  δηλητήριο. Βούτυρο στο ψωμί των εχθρών της δημοκρατίας 

 Η πολιτική αρχίζει από την αναγνώριση και κατανόηση της πραγματικότητας. Και η πραγματικότητα για τη Γερμανία είναι σαφής: Ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας έχει αλλάξει βαθιά τις συνθήκες ασφάλειας για τα επόμενα χρόνια. Πρέπει να επενδύσουμε πολύ περισσότερο στην άμυνά μας και στον Ομοσπονδιακό Στρατό. Και μάλιστα ειδικά τώρα, μετά τα εκλογικά αποτελέσματα στις ΗΠΑ.
1,2 εκατομμύρια Ουκρανοί βρήκαν στη χώρα μας προστασία από τους ρωσικούς βομβαρδισμούς. Αυτό ήταν και παραμένει πράξη ορθή. Με σχεδόν 30 δισεκατομμύρια ευρώ υποστηρίζουμε την Ουκρανία στον αμυντικό της αγώνα. Το κάνουμε, εκτός των άλλων, επειδή αυτό εξυπηρετεί και τα δικά μας συμφέροντα για ασφάλεια.
Μια νίκη της Ρωσίας στον πόλεμο αυτόν θα μας κόστιζε πολλαπλάσια. Η υποστήριξη προς την Ουκρανία είναι και παραμένει σημαντική. Και θα πω και τούτο, εντελώς ξεκάθαρα: Δεν είμαι διατεθειμένος να χρηματοδοτήσω την στήριξή μας στην Ουκρανία και τις επενδύσεις στην άμυνα μας εις βάρος της κοινωνικής συνοχής, εις βάρος των συντάξεων, της υγείας ή της περίθαλψης. Και τα δύο πρέπει να ισχύουν. Και αμυντική ασφάλεια, και κοινωνική συνοχή.
Γι' αυτό δεν πρόκειται να θέσω τους πολίτες ενώπιον διλλημμάτων: Είτε θα επενδύσουμε αρκετά στην ασφάλειά μας, είτε θα επενδύσουμε σε καλές θέσεις εργασίας, σε μια σύγχρονη οικονομία και σε λειτουργικές υποδομές. Αυτά τα «είτε το ένα είτε το άλλο» είναι τοξικά, είναι δηλητήριο. Το «είτε ασφάλεια, είτε κοινωνική συνοχή». Το «είτε υποστηρίξτε την Ουκρανία, είτε επενδύστε στο μέλλον της Γερμανίας». Το να ανοίγεις αυτές τις αντιθέσεις είναι λάθος και επικίνδυνο. Είναι βούτυρο στο ψωμί των εχθρών της δημοκρατίας μας. Και προπαντός, αυτό το «είτε το ένα είτε το άλλο» είναι εντελώς περιττό. Γιατί η Γερμανία είναι ισχυρή χώρα. Από όλες τις μεγάλες, τις οικονομικά ισχυρές δημοκρατίες, έχουμε μακράν το πιο χαμηλό χρέος.

Κρίση στην Volkswagen; To 64 % απορρίπτει απολύσεις εργαζομένων και μειώσεις μισθών

Είναι κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, ωστόσο λύσεις υπάρχουν. Κατάλληλες πολιτικές χρειάζονται. Και συμβιβασμοί

Υπάρχουν λύσεις για το πώς μπορούμε να χρηματοδοτήσουμε αξιόπιστα τα δημόσια οικονομικά μας και τα καθήκοντα που οφείλουν να εκπληρώσουν. Υπάρχουν λύσεις για να συντάξουμε έναν προϋπολογισμό που να ενισχύει ταυτόχρονα την εσωτερική, εξωτερική και κοινωνική ασφάλεια. Πρότεινα μια τέτοια λύση. Στον Θεμελιώδη Νόμο [η Γερμανική Ομοσπονδία δεν έχει Σύνταγμα αλλά Θεμελιώδη Νόμο - Grundgesetz, Συντάγματα - Verfassungen έχουν οι Ομόσπονδες Χώρες που την αποτελούν], όπως ορίζεται ρητά στο Άρθρο 115, προβλέπεται για περιπτώσεις καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης η λήψη απόφασης για υπέρβαση του ορίου του προϋπολογισμού, όπως άλλωστε είχε συμφωνήσει ο κυβερνητικός συνασπισμός στα τέλη του περασμένου έτους για αυτήν ακριβώς την περίπτωση. Ο ρωσικός επιθετικός πόλεμος, που μαίνεται τώρα για τρίτο χρόνο, μαζί και όλες τις συνέπειές του, είναι μια τέτοια κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Όταν προκύπτει μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν έχει απλά και μόνον δικαίωμα να ενεργήσει. Τότε η δράση είναι υποχρέωσή της. Πώς λοιπόν θα συνεχίσουμε τώρα; Ο Ομοσπονδιακός Υπουργός Οικονομικών Λίντνερ θα απολυθεί από τον Ομοσπονδιακό Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Είμαι σύμφωνος με τον αντικαγκελάριο Ρόμπερτ Χάμπεκ. Η Γερμανία χρειάζεται γρήγορα σαφήνεια σχετικά με τη μελλοντική πολιτική πορεία.
Η κανονική ημερομηνία για τις ομοσπονδιακές εκλογές, το φθινόπωρο του επόμενου έτους, είναι ακόμη πολύ μακριά. Τις υπόλοιπες εβδομάδες της συνόδου της Ομοσπονδιακής Βουλής (Bundestag) μέχρι τα Χριστούγεννα, θα θέσουμε σε ψηφοφορία όλα τα νομοσχέδια που δεν επιδέχονται καμία καθυστέρηση.
Σ΄αυτά περιλαμβάνεται η εξισορρόπηση του τρόπου υπολογισμού των φόρων, ώστε να μην ωθεί ο πληθωρισμός τους μισθούς και τα άλλα εισοδήματα σε υψηλότερα φορολογικά κλιμάκια (kalte Progression) και έτσι, από την 1η Ιανουαρίου, όλοι οι εργαζόμενοι να αυξήσουν τις καθαρές αποδοχές τους και να μή καταπιεί η φορολογία τις αυξήσεις των ακαθάρισθων μισθών. Περιλαμβάνεται επίσης η σταθεροποίηση των συντάξεων που προβλέπονται από τους ασφαλιστικούς νόμους. Περιλαμβάνεται η ταχεία εφαρμογή των κανόνων του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου. Περιλαμβάνονται μέτρα άμεσης εφαρμογής για τη βιομηχανία μας, τα οποία συζητώ αυτήν τη στιγμή με τις επιχειρήσεις, τα συνδικάτα και τις εργοδοτικές ενώσεις.
Οι αποφάσεις αυτές θα πρέπει να ληφθούν μέχρι την τελευταία συνεδρίαση του Ομοσπονδιακού Συμβουλίου (Bundesrat, η λεγόμενη «Άνω Βουλή») για τούτο το έτος, στις 20 Δεκεμβρίου. Στη συνέχεια, θα ζητήσω ψήφο εμπιστοσύνης την πρώτη εβδομάδα της συνόδου της Ομοσπονδιακής Βουλής το νέο έτος, ώστε αυτή να μπορέσει να ψηφίσει επ’ αυτής στις 15 Ιανουαρίου. Αυτό σημαίνει ότι τα μέλη της Ομοσπονδιακής Βουλής  μπορούν να αποφασίσουν εάν θα ανοίξουν το δρόμο για πρόωρες εκλογές. Οι εκλογές αυτές μπορούν να πραγματοποιηθούν στη συνέχεια το αργότερο μέχρι τα τέλη Μαρτίου, προκειμένου να τηρηθούν οι προθεσμίες που ορίζει ο Θεμελιώδης Νόμος.
Κυρίες και κύριοι, τώρα θα επιδιώξω πολύ γρήγορα και μια συνομιλία με τον αρχηγό της αντιπολίτευσης, Φρίντριχ Μερτς. Θα ήθελα να του προσφέρω την ευκαιρία να συνεργαστούμε εποικοδομητικά σε δύο, ευχαρίστως και σε περισσότερα, κρίσιμα ζητήματα για τη χώρα μας: Την ταχεία ενίσχυση της οικονομίας μας και της αμυντικής ικανότητάς μας.
Γιατί η οικονομία μας δεν μπορεί να περιμένει μέχρι να γίνουν νέες εκλογές. Και γιατί χρειαζόμαστε τώρα σαφήνεια ως προς το πώς μπορούμε να χρηματοδοτήσουμε αξιόπιστα την ασφάλεια και την άμυνα μας τα επόμενα χρόνια, χωρίς να διακυβεύσουμε την κοινωνική συνοχή στη χώρα. Ενόψει των εκλογών στην Αμερική, αυτό είναι ίσως πιο επείγον από κάθε άλλη φορά. Πρέπει τώρα να πάρουμε τις αποφάσεις που χρειάζεται η χώρα μας. Θα επιδιώξω να συζητήσω με την υπεύθυνη αντιπολίτευση για το θέμα αυτό.
Αγαπητοί συμπολίτες, ως Καγκελάριος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, θα συνεχίσω να βάζω όλες μου τις δυνάμεις για να οδηγώ τη χώρα μας σε αυτή τη δύσκολη στιγμή. Είμαι βέβαιος ότι με τις σωστές αποφάσεις θα βγούμε πιο δυνατοί από τούτη την κρίση.
Θα ήθελα να προσθέσω ένα προσωπικό σχόλιο. Μίλησα στην αρχή για την ανάγκη να κάνουμε συμβιβασμούς. Δεν πρέπει να χάσουμε αυτή την ικανότητα. Όποιος παρατήρησε τι συμβαίνει στις ΗΠΑ τις τελευταίες εβδομάδες, είδε μια χώρα βαθιά διχασμένη. Μια χώρα όπου οι πολιτικές διαφορές έχουν καταστρέψει φιλίες και οικογένειες, όπου η ιδεολογία έχει κάνει σχεδόν αδύνατη κάθε συνεργασία που υπερβαίνει τα πολιτικά σύνορα. Αυτό δεν πρέπει να συμβεί σε εμάς, εδώ στη Γερμανία. Ακριβώς επειδή, εμείς θα συνεχίσουμε να έχουμε και στο μέλλον εκλογικά αποτελέσματα που θα απαιτούν συνεργασίες και συμβιβασμούς. Αυτό συχνά είναι δύσκολο και επώδυνο, αλλά είναι τούτο ακριβώς το χαρακτηριστικό που έχει κάνει τη Γερμανία δυνατή. Αυτό είναι που μας διακρίνει, και γι’ αυτό εργάζομαι ως Ομοσπονδιακός Καγκελάριος σας.
Ευχαριστώ πολύ.

Δημοσκόπηση Körber Stiftung, 12.11.2024: Από τους πιθανούς υποψήφιους Καγκελλάριους, ποιόν θεωρούν οι πολίτες πιο ικανό σε θέματα εξωτερικής πολιτικής; Οι προτιμήσεις διαφέρουν πάρα πολύ, ανάλογα με το φύλο, την ηλικία, το μορφωτικό επίπεδο των πολιτών και τον τόπο κατοικίας (μεγάλες πόλεις ή όχι, πρώην Δυτική ή πρώην Ανατολική Γερμανία).
Στο ερώτημα εάν πρέπει να διατηρηθεί ή να χαλαρώσει το λεγόμενο φρένο χρέους στη Γερμανία (είχε εισαχθεί με αναθεώρηση του Θεμελιώδους Νόμου το 2009, από τον 1ο κυβερνητικό συνασπισμό CDU-CSU-SPD υπό την Καγκελλάριο Μέρκελ), σήμερα υπάρχει δημοσκοπικός διχασμός και διάσταση στα κομματικά κοινά (δημοσκόπηση Statista, Οκτώβριος 2024). Οι ψηφοφόροι των Πρασίνων και των Σοσιαλδημοκρατών ζητούν χαλάρωση με ποσοστά 77 και 61 % αντίστοιχα, ενώ στους ψηφοφόρους της Ένωσης CDU/CSU υπερέχει οριακά με 51 % η διατήρηση. Πιό έντονα υπέρ της διατήρησης κλίνουν οι ψηφοφόροι των 2 ακροδεξιών κομμάτων: 52 έναντι 44 % της Ένωσης Ζάρα Βάγκενκνεχτ (BSW) και ακόμη πιο πολύ, 64 ένατι 28 %, της AfD. Για τα δημοσκοπικά συρρικνωμένα κόμματα FDP και Linke, το στατιστικό δείγμα δεν επαρκεί για να δώσει αποτέλεσμα. Ωστόσο, από περισυνή δημοσκόπηση (Νοέμβριος 2023, Politbartometer - ZDF, βλ κάτω), προκύπτει ότι οι προτιμήσεις των ψηφοφόρων του FDP (31 % υπέρ της χαλάρωσης) προσομοιάζουν με των ψηφοφόρων της AfD και ΒSW, ενώ της Linke με του SPD. Είναι αξιοσημείωτη η σημαντική μεταβολή της στάσης των ψηφοφόρων CDU/CSU οι οποίοι το 2023 ήταν συντριπτικά υπέρ της διατήρησης ενώ το 2024 φαίνονται διχασμένοι.

ΥΓ 16.11.2024: Πώς προσχεδίαζαν μυστικά, εδώ και μήνες, οι Φιλελεύθεροι, την ανατροπή της τρικομματικής κυβέρνησης (Die Zeit):

«Το γεγονός ότι το FDP ονόμασε το σενάριο κυβερνητικής ανατροπής “D-Day” και την πρόταση του των 18 σελίδων για την οικονομία “τορπίλη”, με αφήνει άναυδο [...] Το γεγονός ότι χρησιμοποίησαν ιστορικές μνήμες της απελευθέρωσης μας από τον φασισμό και ονόματα θανατηφόρων όπλων, δείχνει πόσο χαμηλά έχει πέσει ο κ. Lindner. Δείχνει πόσο σωστά έπραξε ο Όλαφ Σολτς όταν πέταξε έξω αυτόν τον ανέντιμο άνθρωπο. Η Γερμανία δεν πρέπει να κυβερνάται από ανθρώπους που επιχειρούν να παραπλανήσουν την κοινή γνώμη με τόσο ανεύθυνο και δόλιο τρόπο. Ο Christian Lindner και σημαντικά τμήματα του FDP έχουν απαξιωθεί εντελώς ως πολιτική δύναμη».

Rolf Mützenich, Πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του SPD 

«Βλέποντας πόσο συστηματικά και με λεπτομέρειες η ηγεσία του FDP προσχεδίαζε την καταστροφή του τρικομματικού κυβερνητικού συνασπισμού, είναι εξηγήσιμο γιατί ήταν συχνά τόσο κακή η απόδοση αυτής της κυβέρνησης τα τελευταία τρία χρόνια [...] Όσα είναι ωφέλιμα για τη χώρα μας, την οικονομία και τους πολίτες, προφανώς δεν έπαιζαν ποτέ ρόλο. Τα μόνα που μετρούσαν είναι όσα κατά τη γνώμη τους βοηθούν το FDP και ειδικά τον Christian Lindner [...] Η ηγεσία του FDP δεν είναι μόνον ανίκανη να κυβερνά, αλλά έχει αποδείξει και την πλήρη πολιτική της ανικανότητα [...] Βλάπτουν τη χώρα μας».

Irene Mihalic, διευθύντρια της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματος Ένωση 90 / Πράσινοι

«Η συμπεριφορά του FDP συνιστά πολιτική απάτη εις βάρος ολόκληρης της δημοκρατίας [...] και το κόμμα αυτό οφείλει να ζητήσει συγγνώμη [...] Σε μια εποχή που τα ζητούμενα είναι η σταθεροποίηση της οικονομίας, η διασφάλιση των θέσεων εργασίας και η υπέρβαση των διεθνών κρίσεων, η συμπεριφορά του FDP δεν είναι απλά και μόνον ανεύθυνη, αλλά σηματοδοτεί ένα ναδίρ του πολιτικού μας πολιτισμού».

Matthias Miersch, Γενικός Γραμματέας του SPD

«Δεν εκπλήσσομαι. Σ' αυτόν τον κυβερνητικό συνασπισμό το FDP ενήργησε με ανεντιμότητα και αναξιοπιστία επί τρία χρόνια. Ο κυβερνητικός συνασπισμός, σε τελευταία ανάλυση, απέτυχε εξαιτίας αυτού. Κατά τη γνώμη μου, το FDP επί του παρόντος δεν είναι ικανό να κυβερνήσει. Γιατί μια σταθερή κυβέρνηση απαιτεί δέσμευση στα συμφωνημένα, fairness και σεβασμό».

Katharina Dröge Πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματος Ένωση 90 / Πράσινοι

«Η ζημιά που έχει γίνει στην αξιοπιστία της πολιτικής έχει μέγεθος που δεν μπορεί να μετρηθεί. Άν προσμετρήσουμε πόσο σκόπιμα στήθηκε αυτή η κατάσταση, αυτό θέτει ένα τεράστιο ερώτημα για το πόση αξιοπιστία και εντιμότητα υπάρχει στην πολιτική».

Saskia Esken, συμπρόεδρος του διμελούς Προεδρείου του SPD

«Από όσα αναφέρονται σ΄αυτές τις ειδήσεις αισθάνομαι εξαπατημένος, ακόμη και σε προσωπικό επίπεδο. Φυσικά δεν ήταν υποχρεωτικό να με ενημερώσουν, ωστόσο στις 26 Οκτωβρίου, σε μια τηλεοπτική εκπομπή, είχα καλέσει δημόσια το FDP να παραμείνει στον κυβερνητικό συνασπισμό, την ώρα που μια ηγετική ομάδα προφανώς σχεδίαζε ήδη να αποχωρήσει [...] Οι φίλοι μου μέσα στο FDP και εγώ παλεύουμε για την αξιοπιστία του κόμματός μας, ενώ άλλοι στο FDP το μόνο που ήθελαν ήταν να αποχωρήσουν από τον κυβερνητικό συνασπισμό για να προστατεύσουν τον εαυτό τους»

Gerhart Baum, παλιός Φιλελεύθερος, πρώην Ομοσπονδιακός υπουργός Εσωτερικών της Δ. Γερμανίας,(1978 - 1982 στην κυβέρνηση SPD-FDP υπό τον Καγκελλάριο Χέλμουτ Σμιτ

*

First we take Manhattan, then we take Berlin   

youtube

** Εκτός από την πραγμάτευση περί δημοκρατίας, δημαγωγών και τυράννων στην Πολιτεία του Πλάτωνος, η απουσία ενός ελάχιστου κοινωνικής συνοχής ως καταστροφική πολιτική παθολογία είχε ήδη απασχολήσει τον Πλάτωνα στους Νόμους και τον Αριστοτέλη στα Πολιτικά. Βλ. Οικονομία, τρόποι ζωής και κριτική του καπιταλισμού. Δομές και πράξις στην Κριτική Θεωρία 

Γιάννης Βούλγαρης : Η Αμερική έχει χάσει ήδη τις εκλογές, Τα Νέα, 3.11. 2024 

‘Essential to act now’ to prevent chaotic climate breakdown, warns UN chiefThe Guardian, 8.11.2024

“The world is still underestimating climate risks. I have no doubt that we are risking reaching a number of tipping points that will dramatically accelerate the impacts of climate change. It is absolutely essential to act now. It’s absolutely essential to reduce emissions drastically now”