Φίλος ο Ηλίας Κανέλλης, φιλτέρα η αλήθεια

Ανδρέας Πετρουλάκης 19 Σεπ 2017

Πριν μερικούς μήνες τα «Νέα» βρέθηκαν σε θανάσιμο κίνδυνο. Η εφημερίδα σχεδόν αποχαιρέτησε το κοινό της με πρωτοσέλιδες φωτογραφίες των συντακτών της και, πλην Λακεδαιμονίων που βρήκαν τη στιγμή να εκδηλώσουν τα χολερικά απωθημένα τους, οι σοβαροί δημοσιογράφοι θεώρησαν την επικείμενη απώλεια πλήγμα στην ελεύθερη έκφραση, τον πλουραλισμό και τη Δημοκρατία. Ουδείς διανοήθηκε τότε να αξιολογήσει μία μία εκείνες τις φωτογραφίες που ζητούσαν τη συμπαράσταση κοινού και συναδέλφων. Ουδείς σκέφτηκε τότε να αποδώσει το κύμα συμπαράστασης των υπόλοιπων δημοσιογράφων σε ένα «αυτοαναφορικό σύστημα που όλοι αλληλοσυγχαίρονται». Ολοι γνωρίζαμε ότι η εφημερίδα ήταν ένας από τους Ναούς της Δημοκρατίας και οι δημοσιογράφοι ένα σώμα. Προφανώς δεν είναι όλοι οι δημοσιογράφοι ίδιοι πουθενά, αλλά αρμόδιος να κρίνει ένα δημοσιογράφο είναι το κοινό, καθημερινά, και εκείνος που τους πληρώνει. Για τους υπόλοιπους, κυρίως για τους συναδέλφους, ο εργαζόμενος στον Τύπο είναι ένας άνθρωπος που πρέπει να εκφράζεται ελεύθερα.

Ενας από τους ναούς της Ευρωπαϊκής Δημοκρατίας είναι και το Ευρωκοινοβούλιο. Και ασφαλώς ένας θεσμός που οφείλει να υπηρετεί μια από τις βασικές της αξίες όπως είναι η Ελευθερία της Εκφρασης. Μία ομαδική έκθεση γελοιογραφίας, λοιπόν, που έχει αποφασισθεί να φιλοξενηθεί στις αίθουσές του, δεν είναι δυνατόν να υπακούει σε άλλον κανόνα, και οποιοσδήποτε αποκλεισμός που δεν δικαιολογείται πάλι από τους δημοκρατικούς κανόνες (που στην προκειμένη περίπτωση είναι να αποκλείονται ρατσιστικά, φιλοναζιστικά κλπ εκθέματα) αποτελεί σαφώς λογοκρισία.

Ο συνάδελφος λοιπόν, Ηλίας Κανέλλης, που σε κομμάτι του στα «Νέα» θεωρεί αξιολόγηση τη λογοκρισία, ίσως δεν έχει αντιληφθεί ότι η κοσμήτορας δεν έκοψε τα σκίτσα από ενοικιασμένη γκαλερί με δικά της έξοδα, όπως προτρέπει τον Στέλιο Κούλογλου να κάνει, αλλά από τον Ναό όλων των Ευρωπαίων. Δεν της ζητήθηκε να κρίνει ούτε με βάση το προσωπικό της γούστο ούτε με βάση τις πολιτικές της απόψεις ή τις εμμονές της ή ακόμα τα εθνικά της συμφέροντα (αν κρίνουμε από την απόρριψη έξοχου φιλοευρωπαϊκού σκίτσου εναντίον του Brexit), αλλά σύμφωνα με τους κανόνες. Η κυρία είναι υπάλληλός μας, των ευρωπαίων πολιτών, και όχι Βασιλική Επίτροπος. Και ασφαλώς δεν είναι υπεράνω κριτικής.

Εμμέσως την κρίνει αθέλητα και ο Ηλίας Κανέλλης, όταν λέει ότι τα περισσότερα από τα κομμένα σκίτσα δεν είναι του δικού του γούστου και πολιτικής άποψης. Τα υπόλοιπα; Γιατί κόπηκαν εκείνα που δεν τον ενοχλούν; Αφού ούτε εκείνος συμφωνεί απόλυτα με την επίτροπο εμείς γιατί να συμφωνήσουμε; Τα εγκεκριμένα τα έχει δει; Θα έκοβε ο ίδιος και άλλα ή θεωρεί απόλυτο το δικαίωμα της αγγλίδας αξιωματούχου να κόβει κατά το δοκούν; Με τι κριτήρια, για να ξέρουμε κι εμείς; Ας πούμε, εκείνος θα έκοβε το εξαιρετικό σκίτσο του Γιάννη Ιωάννου για την Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων; Και με την ευκαιρία, μια και κόπηκε ο Ιωάννου, τον θεωρεί «όχι σπουδαίο, διεισδυτικό και πετυχημένο»;

To κομμένο σκίτσο του Γιάννη Ιωάννου με το χαρακτηριστικό «Χ» που έβαλε η κοσμήτορας. Με ποια λογική;

To κομμένο σκίτσο του Γιάννη Ιωάννου με το χαρακτηριστικό «Χ» που έβαλε η κοσμήτορας. Με ποια λογική;

Είναι μεγάλη παγίδα η φάμπρικα να βαθμολογούμε ο ένας τον άλλο. Δηλαδή όχι ένα συγκεκριμένο προϊόν της δουλειάς μας αλλά την ίδια μας την υπόστασή. Δεν είναι μόνο ο Αρκάς, Ηλία, που πληρώνει το τίμημα αυτής της επικίνδυνης καινούργιας συνήθειας. Υπάρχουν αρκετοί γελοιογράφοι που δέχτηκαν «αντισυριζαικούς προπηλακισμούς» (όπως ο Αναστασίου, ο μακαρίτης Γιάννης Καλαϊτζής και άλλοι), γιατί όταν αρχίσει αυτό το κακό δεν έχει φρένο. Η τελευταία δουλειά ενός δημοσιογράφου είναι να αξιολογεί συναδέλφους. Είναι κάτι που πρέπει να γίνεται με μεγάλη φειδώ και μόνο όταν πρόκειται για πραγματικό πολιτικό γεγονός.

Και όχι, Ηλία, δεν υπάρχει λογοκρισία μόνο στα ολοκληρωτικά καθεστώτα. Οταν προ ετών είχαν κοπεί υποτιθέμενα έργα Τέχνης από δημόσιες εκθέσεις, όλοι μας (και εσύ) το είχαμε θεωρήσει ωμή λογοκρισία, χωρίς να σκεφτούμε ότι έπρεπε πριν να τα αξιολογήσουμε. Και αυτό δεν συνέβη μόνο τότε.