Οι επόμενες ευρωεκλογές θα γίνουν στις 26 Μαΐου 2019. Όσο και αν ο πολιτικός χρόνος μέχρι τότε μοιάζει πολύ μακρύς, εντούτοις οι βασικοί παίκτες έχουν αρχίσει ήδη να προετοιμάζονται. Το θέμα των συζητήσεων δεν είναι μόνο αν θέλουμε περισσότερη ή λιγώτερη Ευρώπη, αλλά τί είδους Ευρώπη θέλουμε. Η βασική διαχωριστική γραμμή των δύο απόψεων θα είναι υπέρ ή κατά μιάς Ευρώπης που θα εξελιχθεί προς ένα πλέον ολοκληρωμένο σύνολο με περισσότερη δημοκρατία και οργάνωση ομοσπονδιακού τύπου. Από τη μία δηλαδή, θα έχουμε τους Μεταρρυθμιστές Ευρωπαϊστές, με προεξάρχοντα σήμερα τον Γάλλο Πρόεδρο Μακρόν και από την άλλη τους Ευρωαπορριπτικούς. Ως τέτοιοι λογίζονται όποιοι, όπως στην περίπτωση του Brexit, θέλουν να καθηλώσουν τις Ευρωπαϊκές φιλοδοξίες στα πλαίσια της εσωτερικής αγοράς. Σε αυτούς προστίθενται και όσοι εθνικολαϊκιστές δεξιάς ή αριστεράς κοπής υψώνουν φωνές αμφισβήτησης και προτιμούν να περιχαρακωθούν στην εθνική τους απομόνωση.

Από την πρώτη μέρα της εκλογής του ο Πρόεδρος Μακρόν δεν έχει πάψει να αναφέρεται στους δύο πυλώνες πάνω στους οποίους βασίζει την ευρωπαϊκή του πολιτική: αυτό που ονομάζει ‘‘Ευρωπαϊκή επανίδρυση’’ (refondation europeenne) και τον πολιτισμό. Με τις δύο προγραμματικές του ομιλίες στην Πνύκα και τη Σορβόννη ξεκίνησε μία εκστρατεία υπέρ της Ευρώπης. Αυτό το οποίο κυρίως επιδιώκει είναι να συμβάλει στη διαμόρφωση μίας νέας στάσης των ηγεσιών και των πολιτών απέναντι στην Ευρώπη. Κάνει προτάσεις για τη θεσμική θωράκιση της ΕΕ με ενίσχυση του εκδημοκρατισμού της. Θεωρεί ότι πρέπει να ληφθούν  πολιτικές πρωτοβουλίες για να τεθούν από κοινού και σε ευρωπαϊκό επίπεδο οι εξής πέντε τομείς: ασφάλεια, ψηφιακή πολιτική, ενέργεια, μεταναστευτική πολιτική και η δράση κατά της τρομοκρατίας. Επίσης, ζητά να ενισχυθεί η ευρωζώνη με δημιουργία δικού της προϋπολογισμού και την ίδρυση θέσης Ευρωπαίου Υπουργού Οικονομικών. Εξίσου σημαντικούς θεωρεί τους τομείς της Παιδείας, του Πολιτισμού και της πολιτιστικής κληρονομιάς πάνω στους οποίους θα οικοδομήσουμε το κοινό μας μέλλον.

Για την πραγματοποίηση των στόχων αυτών ανέλαβε προσωπικές πρωτοβουλίες επισκεπτόμενος ο ίδιος τις περισσότερες πρωτεύουσες ή οργανώνοντας συναντήσεις με ομολόγους του στο Παρίσι. Έκανε γνωστή την υποστήριξή του στη συζήτηση που έγινε στην ισχυρή Θεσμική επιτροπή του Ευρωκοινοβουλίου για μείωση των εδρών στις επόμενες εκλογές λόγω Brexit και τη συνακόλουθη χρησιμοποίηση ενός μέρους από αυτές για τη δημιουργία διεθνικών (transnational) ψηφοδελτίων, όπου ολόκληρη η ΕΕ θα λαμβάνεται ως μία εκλογική περιφέρεια και όχι μόνο αμοιγώς εθνικών, όπως ισχύει μέχρι σήμερα. Παρά, όμως, το καθαρό αποτέλεσμα στην Θεσμική επιτροπή υπέρ αυτής της άποψης εντούτοις, η ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου στην ψηφοφορία της 7/2 απέρριψε την πρόταση. Η κύρια εναντίωση προήλθε από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), με το οποίο συμμάχησαν παντοειδείς ευρωαπορριπτικοί εθνοκεντρικοί και  ευρωσκεπτικιστές με την αιτιολογία ότι οι πολίτες θα χάσουν την άμεση επαφή  με τους ευρωβουλευτές και έτσι θα απομακρυνθούν ακόμα πιό πολύ από την Ευρώπη, άποψη με την οποία συντάχθηκε και η αντιπροσωπεία στο ΕΛΚ των ευρωβουλευτών της ΝΔ.

Ωστόσο, αυτή η συζήτηση έχει πλέον αρχίσει και θα συνεχιστεί την προσεχή εβδομάδα στο επίπεδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου των Βρυξελλών (στις 24/2), όπου οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα έχουν μία πρώτη ανταλλαγή απόψεων. Εν τω μεταξύ ο Πρόεδρος Μακρόν συνεχίζει την προσπάθεια προσεταιρισμού άλλων Ευρωπαίων στη βασική του επιδίωξη, που δεν είναι άλλη από την πολιτική αναδιάταξη της ευρωπαϊκής πολιτικής σκηνής, «από την οποία κερδισμένη θα βγει η Ευρώπη», όπως χαρακτηριστικά επανέλαβε ο  ίδιος στην πρώτη εφ’ όλης της ύλης συνάντηση του με Γάλλους διαπιστευμένους δημοσιογράφους στο Παρίσι στις 13/2. Εξάλλου, μία Task Force υπό τον νεαρό βουλευτή του Μακρονικού κόμματος Pieyre-Alexandre Anglade έχει συσταθεί στο Παρίσι με σκοπό να συντονίσει τις προσπάθειες αυτές. Θετικά έχουν ήδη εκδηλωθεί τόσο ο Ρέντσι στην Ιταλία, όσο και ο Ριβέρα των Θιουδαδάνος στην Ισπανία. Ενισχυτικό των θέσεων Μακρόν είναι ότι και ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, καίτοι προερχόμενος από το ΕΛΚ εκφράστηκε υπέρ της δημιουργίας διεθνικών ψηφοδελτίων.

Η μεθόδος Μακρόν αποσκοπεί στο να διεμβολίσει κυρίως τις τρεις από τις υπάρχουσες δυνάμεις στο Ευρωκοινοβούλιο, όπως ακριβώς έκανε με τη δημιουργία σε εθνικό επίπεδο του πρωτοεμφανιζόμενου σχήματος La Republique en Marche! με το οποίο κατέβηκε και κέρδισε τις προεδρικές εκλογές στη Γαλλία. Θα προσπαθήσει να επαναλάβει την επιτυχία του, αλλά αυτή τη φορά σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Εκτιμά ότι θα μπορέσει έτσι να θέσει σε εφαρμογή τις ιδέες του για την αναγέννηση της Ευρώπης που αποτελούν το ευρωπαϊκό του credo. Η απάντηση στον λαϊκισμό θα είναι περισσότερη δημοκρατία στη λήψη αποφάσεων. Η πολιτική και οικονομική ταυτότητα του Μακρόν τον τοποθετεί στον χώρο του σοσιαλο-φιλελευθερισμού, που ξεπερνά τις παραδοσιακές γραμμές των Χριστιανοδημοκρατών και των Σοσιαλδημοκρατών, αλλά και των ίδιων των ακραιφνών Φιλελεύθερων. Αυτό προϋποθέτει κατά συνέπεια τη δημιουργία μίας νέας πολιτικής ομάδας στο Ευρωκοινοβούλιο που θα αποσπάσει δυνάμεις από τις σημερινές πολιτικές ομάδες ευρωπαϊκού προσανατολισμού.

ννα τ τοιο θα έχεές όαποσπάσειςyΕίναι φυσικό ένα τέτοιο εγχείρημα να αντιμετωπίσει στην πορεία του πληθώρα εμποδίων. Μέσα από την Task Force υπό τον Anglade συνεχίζονται οι επαφές για την αναζήτηση εναλλακτικών κινήσεων. Όμως, είναι σαφές ότι Ευρώπη σήμερα ψάχνεται. Οι διαφορές των κρατών με αφορμή το μεταναστευτικό διευρύνονται. Οι δυνάμεις παντός είδους λαϊκισμού καραδοκούν. Η Ευρώπη στις 4 Μαρτίου θα ξέρει ποιά θα είναι η επόμενη ημέρα για τη Γερμανία: τότε θα έχουν ολοκληρωθεί οι εσωτερικές διαδικασίες στο SPD για τη συμμετοχή ή μη στην νέα Γερμανική κυβέρνηση μεγάλου Συνασπισμού (Gro-Ko). Την ίδια ημέρα οι ιταλικές εκλογές είναι κρίσιμες όχι μόνο για την Ιταλία, χώρα του G8, αλλά για ολόκληρη την Ευρώπη. Η Ισπανία επίσης κατατρίχεται απο τους δικούς της δαίμονες. Η κατάληξη του Brexit παραμένει άδηλη. Στην Ελλάδα επίσης οι συνεχείς εκρήξεις εθνικολαϊκισμού μπορεί να δυσκολέψουν ακόμα πιό πολύ τις ωδίνες του τοκετού που θα συνοδεύσουν την επιστροφή της χώρας στην ευρωπαϊκή κανονικότητα.

Όποιες και αν είναι εξελίξεις, ο Μακρόν θέλει να συνδέσει την επιστροφή της Γαλλίας ως πρωταγωνιστή στα ευρωπαϊκά δρώμενα με την προσπάθεια να γίνει εφικτή η αναδιάταξη του ευρωπαϊκού πολιτικού χάρτη. Στα καθ’ ημάς, οι πολιτικές δυνάμεις /κόμματα είναι σε γνώση μέσω των ευρωβουλευτών τους. Εξάλλου, ο Έλληνας Πρωθυπουργός συνυπέγραψε με τους άλλους ηγέτες τη Διακήρυξη της Συνόδου Κορυφής της Ρώμης των ηγετών των χωρών του Νότου. Αυτή, όμως, η συζήτηση δεν δείχνει προς το παρόν να απασχολεί τα ελληνικά πολιτικά κόμματα. Η κοινή γνώμη είναι ανενημέρωτη και απροετοίμαστη. Μένει να δούμε αν οι προτάσεις Μακρόν θα πέσουν στο κενό των ευρωαπορριπτικών ή θα βρουν ευήκοα ώτα σε όσους σήμερα λειτουργούν μέσα στα υπάρχοντα κόμματα και κυρίως όσων από τους πολλούς ευρωπαϊστές  παραμένουν εκτός.