O Φρόιντ είχε πει, πως όποιος δεν έχει στις αποσκευές του μια Τέχνη ή Επιστήμη, έχει ανάγκη τη Θρησκεία. Από μνήμης σας μεταφέρω τη φράση, δεν έχω πρόχειρο το ακριβές απόσπασμα. Πάντως, σε περίοδο κρίσης, ένα είναι σίγουρο, υπάρχει συχνά-πυκνά ανάγκη για ψυχίατρο ή για παπά. Εγώ επέλεξα το κοινό της Μεταρρύθμισης ως εξομολογητή, διότι αισθάνομαι πως μοιράζεται παρεμφερείς αγωνίες μαζί μου και οι αντιδράσεις του με βοηθάνε να διαχειριστώ τις σκέψεις μου, το θυμό μου, τους φόβους μου, έως τις εκλογές. Έφτασαν κιόλας. Να ευχηθώ οι επόμενες να είναι οι Ευρωεκλογές!
.
Επειδή παθαίνω κρίση μέσα στην κρίση με την ιδέα πως μπορεί να πάμε και σε τρίτες εκλογές και πως θα μπορούσαμε να βρεθούμε έξω από την ευρωπαϊκή οικογένεια, απευθύνομαι στον κοινό νου με μια σειρά ερωτημάτων που αφορούν κυρίως τους αριστερόστροφους πολίτες. Είναι τα τελευταία ερωτήματα που θέτω στον εαυτό μου πριν να πάρω την τελική απόφαση για την ψήφο μου στις εκλογές της 17ης Ιουνίου. Τη σταθερά από την οποία πηγάζουν τα ερωτήματά μου, την έχω βάλει στον τίτλο. Και θέλω να αντιπαραθέσω αυτά τα ερωτήματα στην ψυχική διάθεση που μου προκαλεί το καθένα. Κάπου στην προσπάθεια να αποφασίσω τι θα ψηφίσω, ελλοχεύει ένα είδος ντροπής. Μια, ας την πω καλύτερα, πολιτική ενοχοποίηση. Καμία ενοχή, όμως, δεν σε αφήνει να ζήσεις καλά, ούτε βέβαια να ψηφίσεις καθαρά. Ας ξεκαθαρίσουμε λοιπόν το τοπίο.
.
-Ο Βενιζέλος μιλάει ειλικρινά; Νομίζω, ναι. Πιστεύει στην Κυβέρνηση Εθνικής Συνευθύνης; Ας πούμε, ναι. Έμαθε πολλά και είναι στραμμένος σταθερά προς την Ευρώπη; Σίγουρα, ναι. Γιατί όμως επιμένει τόσο πολύ να έχει και το Σύριζα στην Κυβέρνηση; Μήπως εκεί κρύβεται ο Δούρειος Ίππος τρίτων εκλογών;
.
Η λογική μού λέει πως το ΠΑΣΟΚ, δεν πρέπει να εξαφανιστεί από προσώπου πολιτικής γης, αλλά να μεταλλαχθεί. Να κρατήσει τα καλά στοιχεία του -έχει- και να πετάξει τα σάπια -και από αυτά έχει. Όμως, όποτε σκέφτηκα να ψηφίσω ΠΑΣΟΚ, ένιωσα ένα αίσθημα ντροπής να με κατακλύζει. Κι αυτό το αίσθημα ντροπής, απ’ όπου κι αν πηγάζει, (από την υπόθεση Τσοχατζόπουλου ή από την αριστερή ενοχοποίηση πως οι σοσιαλιστές δεν είναι αρκετά αριστεροί), έρχεται να εμποδίσει την πολιτική λογική. Φίλοι, σταθεροί ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ, μου έχουν πει πως δηλώνουν αναποφάσιστοι γιατί ντρέπονται να πουν πως θα ξαναψηφίσουν ΠΑΣΟΚ! Κι αυτό, παρ’ όλο που πιστεύουν πως αυτή τη στιγμή που η Ελλάδα αγωνίζεται να μείνει στην Ευρώπη, το κόμμα τους μπορεί να παίξει θετικό ρόλο. Δεν μου αρέσει καθόλου να νιώθει ένας πολίτης ντροπή όταν πρόκειται να πάρει μια πολιτική απόφαση. Αν μπούμε στο πεδίο της ντροπής, κάτι θα βρούμε να νιώσουμε ντροπή. Απόλυτη καθαρότητα δεν υπάρχει στο χώρο της πολιτικής, απαντώ και σε αυτούς και στον εαυτό μου, και περνάω στο δεύτερο πεδίο ερωτήσεων και ενοχοποιήσεων!
.
-Πού μας πηγαίνει το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ; Τι θα κάνει αν βγει πρώτο κόμμα με την καταγγελία του Μνημονίου; Πώς θα διαχειριστεί το θυμό των Ελλήνων, αν είναι αντιπολίτευση; Θα στηρίξει μια Κυβέρνηση; Ή θα ρίξει τους οπαδούς του σε συνεχείς απεργίες και διαδηλώσεις μόλις κάποιο από τα δυσάρεστα -αλλά απαραίτητα- μέτρα πάει να υλοποιηθεί;
.
Με το ΣΥΡΙΖΑ αρχίζει η προσωπική παράνοια. Αισθήματα ενοχής εμφανίζονται με την ιδέα και μόνο να ψηφίσω τον νεαρό Τσίπρα, με το μειλίχιο χαμόγελο και το φιλικό βλέμμα, που μετατρέπεται στιγμιαία σε παγωμένη επίθεση. Όμως και όταν λέω πως δεν θα ψηφίσω ΣΥΡΙΖΑ, πάλι ενοχή νιώθω! Βαριά περίπτωση, ε; Ντρέπομαι ως νοήμων άνθρωπος που μου χαϊδεύει τα αυτιά με κάθε είδους φιλολαϊκό κλισέ, άλλα να λέει στο ελληνικό πόπολο και άλλα να διαβάζω πως είπε στους ευρωπαίους συνομιλητές μας. Ντρέπομαι που νέο παιδί αντιγράφει από παλιές φυλλάδες. Μικρός είναι, λέω, κάνει τραμπάλα από την καταγγελία στη διαπραγμάτευση και προσπαθεί να καλύψει τα μαθήματα πολιτικής που έχασε πηδώντας από το 4% στο 17%. Μαθαίνει γρήγορα; Ίσως και μακάρι. Αυτοί που κουβαλάει πίσω του μαθαίνουν κι αυτοί; Θα πάψουν να λατρεύουν τον κρατισμό και να φλερτάρουν με τη βία; Αυτή είναι η αριστερά που ακολουθούσαμε;
.
Τα αριστερά μου αντανακλαστικά θα ηρεμούσαν αν μπορούσα να ψηφίσω ΣΥΡΙΖΑ. Φίλοι κοντινοί, φίλοι από το φέις μπουκ, κατάφεραν να με ενοχοποιήσουν επειδή ασκώ κριτική στο κόμμα που παλεύει όσο κανένα άλλο, λένε, να φύγει το Μνημόνιο και να αλλάξει η Ελλάδα. Οι ενοχοποιητικές διαδικασίες βρίσκουν εύφορο έδαφος, διότι είναι πολύ τραυματικό να βλέπεις δυνάμεις που προέρχονται από την αριστερά να ισχυροποιούνται τόσο και εσύ να μην τις ψηφίσεις. Όμως, θεωρώ ουσιαστική αριστερή στάση να διαβάζεις κάτω από τις λέξεις και να μη στηρίζεις ένα κόμμα που, αν και φέρει τη σφραγίδα αριστερό, στην ουσία δεν είναι προοδευτικό και έχει στην αγκαλιά του δυνάμεις που δεν είναι καν δημοκρατικές.
.
Η αριστερή μου κληρονομιά, τι μου λέει; Δύο μνήμες αντιπαραβάλλονται. Η πρώτη: Κοριτσάκι με κοτσίδια να πηγαίνω στο περίπτερο, να αγοράζω την Αυγή και καλά διπλωμένη να τη χώνω στην τσάντα με το ψωμί για να την πάω στο σπίτι. Η δεύτερη: κοιτάζω άναυδη για πρώτη φορά τον πατέρα μου να κλαίει ακούγοντας στις ειδήσεις πως τα σοβιετικά τανκς μπήκαν στην Πράγα.
.
Όχι, δε θα νιώθω καμία ενοχή αν δεν ψηφίσω ένα κόμμα που άφησε το Συνασπισμό της Αριστεράς και της Προόδου, για να φλερτάρει με τη βία και να αναπαράγει παλαιοκομμουνιστικά τερτίπια, αποφασίζω.
.
-Λίγες μέρες πριν, θα ρωτούσα: τι παιχνίδι παίζει πάλι ο Φώτης Κουβέλης, όταν, αφού δεν βοήθησε στο σχηματισμό κυβέρνησης, συνεχίζει να μιλάει γενικώς για συμμετοχή σε προοδευτική κυβέρνηση; Πολύ φλου αρτιστίκ για τέτοιες ιστορικές στιγμές η διατύπωσή του. Τώρα πλέον δεν μπαίνει έτσι το ερώτημα, διότι ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ έχει ξεκαθαρίσει πως θα βοηθήσει σε σχηματισμό Κυβέρνησης με βάση ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα και αντιπαρατίθεται ευθέως σε όποια άποψη, από αριστερά ή δεξιά, βάζει σε κίνδυνο τη θέση της Ελλάδας στην Ευρώπη. Είπε επιτέλους και τη φράση κλειδί: «Δεν θα κολλήσουμε σε ετικέτες». Να όμως που πάλι νιώθω άβολα. Είναι τόσο ευγενής, τόσο ήπιος ο Φώτης Κουβέλης. Φίλοι μου τον αποκαλούσαν ιεροκήρυκα. Ούτε φωνές, ούτε πολλά συνθήματα, προσεκτικός. Εντελώς μακριά από το πρότυπο του ΑΡΧΗΓΟΥ που έχουμε συνηθίσει και το θυμικό μας ονειρεύεται. Μοιάζει με τη ντροπή της εφηβείας αυτό που νιώθω. Στη ΔΗΜΑΡ είναι όλα τόσο διαφορετικά και οι έφηβοι θέλουν να εξαφανιστούν μέσα στο όμοιο. Να όμως που η διαφορετικότητα κάνει τη διαφορά και κάνω την τελική επιλογή μου. Μα ακριβώς αυτό θέλω. Μακριά από σωτήρες και τσαμπουκάδες κάθε είδους. Χρειάζομαι τιμιότητα και ειλικρίνεια. Τον τίμιο άνθρωπο της διπλανής πόρτας, μπροστά μου και δίπλα μου.
.
Έχω αποφασίσει πια, μετά τη σαφήνεια των δηλώσεων του Φώτη Κουβέλη, πως θα ψηφίσω τη ΔΗΜΑΡ, διότι είναι ένα κόμμα που έχει αριστερές θέσεις, δεν έχει παρωπίδες, μπορεί να αποδειχτεί ευέλικτο και να παίξει έναν καθοριστικό, σωτήριο ρόλο. Και αν δεν το κάνει; Αν ο Φώτης Κουβέλης δεν αντέξει στα δύσκολα, αν τον πιάσουν κι αυτόν τίποτα ενοχοποιητικά αριστερά σύνδρομα και προτιμήσει το ρόλο της καταγγελίας και όχι της συνεργασίας και της δημιουργίας; Τότε θα φταίω εγώ; Πάλι ξυπνάει η ενοχή. Η ενοχή μπροστά στο λάθος. Όχι, δεν θα φταίω εγώ, θα φταίει όποιος δεν τίμησε τις διδαχές και τη φιλία τού Λεωνίδα Κύρκου και του Μιχάλη Παπαγιαννάκη.
.
Η εντολή, η δική μου τουλάχιστον, είναι σαφής. Και νομίζω πως την ίδια εντολή δίνουν όλοι οι ψηφοφόροι στον πρόεδρο της ΔΗΜΑΡ. Ο ιστορικός συμβιβασμός πρέπει να επιτευχθεί, πριν να είναι αργά. Πρέπει να ξεκολλήσουμε από το βάλτο που έχουμε βουλιάξει και αυτό θέλει τόλμη και γενναιότητα, ανοιχτή ματιά, ανοιχτή ψυχή και ανοιχτά μυαλά.
.
Να πω πως χρειάζεται και ο Φώτης φώτιση! Από το πνεύμα της ανανεωτικής αριστεράς. Δηλαδή του πλουραλισμού, της συνεργασίας, του διαλόγου.
.
*Η Μαρλένα Πολιτοπούλου είναι συγγραφέας και δημοσιογράφος.