Οι αποφάσεις του Eurogroup όντως συνιστούν για την Ελλάδα ένα σημείο καμπής και μετάβασης.
Μιλώντας μεταφορικά θα λέγαμε πως είναι σα να βγαίνει η χώρα από τη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, όπου Μ.Ε.Θ. η περίοδος των μνημονίων. Όμως, δε βγαίνουμε για να κάνουμε ανέμελο τζόκινγκ ή εν γένει γυμναστική, όπως υπονοούσε η ρητορική της “καθαρής εξόδου”. Οι γιατροί (βλ. πιστωτές) και εν γένει η… ιατρική επιστήμη επιβάλλουν τη μετάβαση και διαμονή σε «Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας» (Μ.Α.Φ.).
Λίγο πιο “γκρίζα” ήταν, βέβαια, το Reuters εμπνεόμενο από τον Δάντη. “Η Ελλάδα ανταλλάσσει την κόλαση για το αιώνιο καθαρτήριο” σχολίασε τις αποφάσεις.
Και οι δύο μεταφορές της εισαγωγής υποδηλώνουν πως οι αποφάσεις του Eurogroup δεν προσφέρονται για πανηγυρισμούς ούτε για φτηνά επικοινωνιακά τρυκ με γραβάτες, όπως αυτό που παρακολουθήσαμε στο Ζάππειο. Προφανώς, βέβαια, δεν προσφέρονται και για κλαυθμούς και οδυρμούς αφού και η Μ.Α.Φ. και το καθαρτήριο είναι καλύτερες εκδοχές της Εντατικής και της κόλασης αντίστοιχα. Αρκεί, βέβαια να μη μείνει κανείς για πάντα εκεί.
Για να αποτραπεί αυτό το τελευταίο πρέπει αντί των πανηγυριών ή των κλαμάτων να επικρατήσει η περίσκεψη για την επόμενη μέρα. Και επειδή οι (δισυπόστατοι) κυβερνώντες είναι αδιόρθωτοι, όπως απέδειξαν και με τη φιέστα του Ζαππείου, ας κυριαρχήσει η περίσκεψη αυτή στις αντιδράσεις των κομμάτων της δημοκρατικής αντιπολίτευσης.
Είναι, βέβαια, προφανές πως πρέπει να ασκηθεί κριτική:
– Για την πελώρια αντίφαση των κυβερνώντων μεταξύ αυτών που θεωρούν επιτυχία τώρα και όσων υποστήριζαν την περίοδο των… αυταπατών είτε για διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους είτε για τον επαχθή και επονείδιστο χαρακτήρα του είτε για τη σεισάχθεια και το “δεν πληρώνω” είτε για το «καταστροφικό PSI».
– Για την περαιτέρω επιβάρυνση στο χρέος και σε όλους τους οικονομικούς δείκτες, η οποία «επιτεύχθηκε» από την υποτιθέμενη διαπραγμάτευσή τους το πρώτο εξάμηνο του 2015 και η οποία κατέστησε αναγκαία περισσότερα μέτρα ελάφρυνσης απ’ όσα χρειάζονταν πριν.
– Για τα κενά, τις ελλείψεις και τα προβληματικά σημεία της χθεσινής απόφασης του Eurogroup, τα οποία ειδικότεροι του γράφοντος έχουν, ήδη, αναδείξει.
– Για τον παντελώς προπαγανδιστικό χαρακτήρα της ρητορικής περί «καθαρής εξόδου», με δεδομένη την ενισχυμένη εποπτεία και το λεπτομερές «μεταμνημονιακό πρόγραμμα παρακολούθησης» και τις προκύπτουσες δεσμεύσεις ως το 2060!
Όμως, όσο προφανής και εύλογη να είναι η κριτική σ’ αυτά τα σημεία είναι εύκολη και κάθε άλλο παρά επαρκής.
Αν τα κόμματα της δημοκρατικής αντιπολίτευσης μείνουν μόνο σ’ αυτήν δε θα είναι απόλυτα πειστικά. Αφενός λόγω του αναπόφευκτου κλίματος (βλ. και διεθνή τύπο) που δημιουργεί η επικείμενη περάτωση της μνημονιακής περιόδου με τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που είχε από το 2010. Αφετέρου επειδή αυτή η αναγκαία κριτική δεν ιχνογραφεί εναλλακτικές προοπτικές σχετικά με το μέλλον της χώρας.
Γι αυτό, λοιπόν, προαναφέρθηκε πως χρειάζεται περίσκεψη και στοχασμός. Για όσα έχουν συμβεί έως τώρα, για τα προβλήματα που είναι μπροστά μας, για τον καλύτερο τρόπο αντιμετώπισής τους και, κυρίως, για το ζήτημα-κλειδί που θα αντιστρέψει την πορεία.
Νομίζω έτσι πως το μεγαλύτερο πρόβλημα στη συμφωνία του Eurogroup βρίσκεται σ’ αυτά που προκύπτουν εμμέσως και σ’ αυτά που δε λέει ρητά.
Η χώρα φορά ένα «ζουρλομανδύα» πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% ως το 2022 και 2,2% ως το 2060 (!), τα οποία την εποχή ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ είναι υπερπλεονάσματα (βλ. 16,17 και μεσοπρόθεσμο) και επιτυγχάνονται με την εξοντωτική υπερφορολόγηση, με στόχο να διανέμονται γλίσχρα επιδόματα επί δικαίων και αδίκων.
Μ’ αυτό το «ζουρλομανδύα» πάει περίπατο η αναπτυξιακή προοπτική της χώρας. Αυτή είναι η πλέον αρνητική (έμμεση) επίπτωση της συμφωνίας αλλά και ταυτόχρονα το μεγάλο κενό της, παρότι όλες οι προβλέψεις για τα επόμενα χρόνια είναι καθοδικές και ως εκ τούτου δυσοίωνες. Όμως, η ΑΝΑΠΤΥΞΗ και, μάλιστα, με υψηλούς ρυθμούς είναι ο κεντρικός δρόμος ώστε και η χώρα να ανορθωθεί αλλά και το πρόβλημα του χρέους να αντιμετωπισθεί με ασφαλέστερο, μονιμότερο και λιγότερο επώδυνο τρόπο.
Ισχυρίζομαι, λοιπόν, πως σ’ αυτό ακριβώς το σημείο πρέπει να επικεντρώσουν την κριτική τους τα κόμματα της δημοκρατικής αντιπολίτευσης. Και όσον αφορά τις επιπτώσεις και τα κενά της συμφωνίας αλλά και προτείνοντας στρατηγική, πολιτικές και μέτρα ανάπτυξης που θα βγάλουν τη χώρα από το φαύλο κύκλο της -κατά Ευ. Βενιζέλο- «στασιμοχρεωκοπίας» στην οποία βυθιζόμαστε αν μείνουν τα πράγματα στα συμφωνηθέντα. Στρατηγική η οποία πρέπει ταυτόχρονα να αντιμετωπίζει το Γόρδιο Δεσμό σε ευρωπαϊκό επίπεδο, πείθοντας μέσω δεσμεύσεων, πρωτοβουλιών, προωθούμενων μεταρρυθμίσεων και ασκούμενων πολιτικών, πως αυτή είναι η «βασιλική οδός» και για την εξυπηρέτηση του χρέους μας προς τους εταίρους.
Είναι ο καλύτερος δρόμος για τη χώρα και η πιο πειστική και αποτελεσματική κριτική στις φανφάρες και τις… γραβάτες του κ. Τσίπρα.
Άλλωστε, αν δεν ακολουθηθεί ενδέχεται η παραμονή της χώρας σε «Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας» να είναι Αορίστου Χρόνου ενώ, ανά πάσα στιγμή, θα κινδυνεύει να επιστρέψει στη «Μονάδα Εντατικής Θεραπείας».