«Μέθη και υπεροψίαν Δαρείου» ή ο πρόεδρος Ερντογάν αισθάνεται τόσο ισχυρός ώστε μέσα στο Βερολίνο να σφυροκοπά το Ισραήλ και την ίδια τη Γερμανία στην πλέον ευαίσθητη πλευρά της; Μάλλον και τα δύο. Η συνολική εξωτερική συμπεριφορά της Τουρκίας, ιδιαίτερα μετά την επίθεση του Ισραήλ στη Χαμάς/ Γάζα ( ύστερα από τις αγριότητες της Χαμάς στο έδαφος του ) εμφανίζεται ως αλαζονική και παράλογη. Κι όμως η Τουρκία δεν είναι μια εξαίρεση παρά μόνο ως χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ. Γιατί το σύνολο σχεδόν του Παγκόσμιου Νότου( 70% του πλανήτη περίπου) εκφράζει ίδιες ή παρεμφερείς θέσεις με αυτές του προέδρου Ερντογάν. Θεωρεί την Χαμάς ως απελευθερωτικό κίνημα και το Ισραήλ ως μια περίπου νεο-αποικιοκρατική δύναμη που στοχεύει στην …εξόντωση των Παλαιστινίων με την ανοχή/υποκρισία της Δύσης! Ο πόλεμος στη Γάζα φέρνει το Ισραήλ πλησιέστερα στη Δύση, αλλά απομακρύνειΔύση και Ισραήλ περισσότερο από τον υπόλοιπο πλανήτη. Κάτι που αξιοποιεί ο Ερντογάν.Άλλωστε 139 από τα 192 κράτη-μέλη του ΟΗΕ έχουν αναγνωρίσει την Παλαιστίνη ως κράτος.
Ωστόσο ορισμένα ισχυρά στερεότυπα δεν επιτρέπουν να κατανοήσουμε τις «αντιφάσεις» συμπεριφοράςτης Τουρκίας . Από τη μία μεριά, θεωρούμε ότι αν και μέλος του ΝΑΤΟ και υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ δεν μπορεί να γίνει κανονική Δυτική χώρα. Θα παραμείνει αυταρχική και άξεστη. Κυρίως γιατί είναι κληρονόμος και διαμορφώνεται από μια- κατά την άποψή μας- δεσποτική Ανατολική αυτοκρατορία. Κι όμως, η Οθωμανική ήταν μια Ευρωπαϊκή αυτοκρατορία. ΓράφειοκαθηγητήςτουLSEM.D. Baer (TheOttomans, Khans, CaesarsandCaliphs,London 2021): «ΗΟθωμανική Αυτοκρατορία (1288-1922) δεν ήταν Τουρκική Αυτοκρατορία. Όπως η Ρωμαϊκή, ήταν πολυεθνική, πολυλωσσική, πολυφυλετική, πολυθρησκευτική που εκτείνετο σε Ευρώπη, Αφρική, Ασία (…) Δεν ήταν – όπως συνήθως προσλαμβάνεται – απομονωμένη από την Ευρώπη. Οι Οθωμανοί κυβερνούσαν μια αυτοκρατορία που καταλάμβανε Ασία και Ευρώπη. Ήταν μια Ευρωπαϊκή αυτοκρατορία και παραμένει αναπόσπαστο κομμάτι της Ευρωπαϊκής κουλτούρας και ιστορίας…».
Από την άλλη, θεωρούμε ότι η Τουρκία/ Ερντογάνείναι μιαμεμονωμένη εκκεντρική περίπτωση χώρας στην εξωτερική συμπεριφορά της. Δεν είναι. Συμπεριφέρεται ως Μεσαία Δύναμη (MiddlePowers) όπως η Ινδία, Ινδονησία, Ν. Αφρική, Βραζιλία, Σ. Αραβία, κ.α. Οι δυνάμεις αυτές αισθάνονται ισχυρές με υψηλό βαθμό αυτονομίας χωρίς αποκλειστικές ταυτίσεις ( με ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα). Λειτουργούν alacarte. Όπως γράφει ο T. GordonAsh, «η πολιτική συμπεριφορά των Μεσαίων δυνάμεων έχει τετραδιάστατο περιεχόμενο. Μπορούν να συμπράττουν με τις ΗΠΑ σε θέματα ασφάλειας, να συνεργάζονται με τη Ρωσία στον τομέα της ενέργειας ή την Κίνα στον τομέα του εμπορίου» (...). Έτσι η Τουρκία μπορεί να είναι μέλος του ΝΑΤΟ και υποψήφιο μέλος της ΕΕ και ταυτόχρονα να στρέφεται εναντίον… Δύσης, Ισραήλ και Γερμανίας! . Όθεν η παράσταση του Βερολίνου.
Δύση ( και Ελλάδα) οφείλουν να κατανοήσουν τη λογική των Μεσαίων Δυνάμεων για να δέσουν την Τουρκία πλέον στέρεα στη Δύση/ΕΕχωρίς να απαιτούν πλήρη σύμπλευση.
-----------
Το νέο βιβλίο του καθηγητή Π.Κ.Ιωακειμίδη « Ελλάδα: Ορίζοντας 2030» παρουσιάζεται στις 29 Νοεμβρίου στις 6μμ στην αίθουσα της ΕΣΗΕΑ ( Ακαδημίας 20) με ομιλητές τους Β. Βενιζέλο, Β. Καλπαδάκη, Χ. Ροζάκη, Κ.Υφαντή, Ν. Χριστοδουλάκη..
Πηγή: www.tanea.gr