Καθώς η προεκλογική ένταση άρχισε ήδη να δίνει τη θέση της στον μετεκλογικό προβληματισμό, οι Γερμανοί διαπιστώνουν ότι η Μέρκελ παίρνει μαζί της φεύγοντας μια ολόκληρη περίοδο διακυβέρνησης της Γερμανίας από τον παραδοσιακό δικομματισμό και τις μεγάλες ηγετικές μορφές που σφράγισαν με την παρουσία τους, όχι μόνο την πορεία της χώρα τους αλλά την ευρωπαϊκή ιστορία. Στην πραγματικότητα, ο νικητής των εκλογών Όλαφ Σολτς είναι ο νικητής μεταξύ των ηττημένων Χριστιανοδημοκρατών και Σοσιαλδημοκρατών που είδαν τα ποσοστά τους να μειώνονται αθροιστικά στο μισό του εκλογικού σώματος. Κι ας μην ξεχνάμε ότι, ακόμα και το ποσοστό αυτό, οφείλεται κυρίως στους ηλικιωμένους Γερμανούς που συνεχίζουν να ψηφίζουν παραδοσιακά.

Η ουσία είναι ότι ο σχηματισμός της επόμενης Γερμανικής κυβέρνησης εξαρτάται, για πρώτη φορά από τη συμμετοχή σε αυτήν των δύο κομμάτων που εμπιστεύτηκαν, στη μεγάλη τους πλειοψηφία οι νέοι ψηφοφόροι. Οι «Πράσινοι» και οι «Φιλελεύθεροι» που, όπως όλα δείχνουν, θα αποτελέσουν τον δικομματισμό της νέας εποχής στη Γερμανία και όχι μόνον. Πρόκειται για το μεγάλο δίλημμα που φαίνεται να τίθεται μπροστά στη νέα γενιά, της επιλογής, δηλαδή, ανάμεσα στην προστασία του περιβάλλοντος από την κλιματική αλλαγή και την προστασία της επιχειρηματικότητας από περιοριστικούς κανόνες και ρυθμίσεις.

Η εξασφάλιση της συμμετοχής των «Πράσινων» και των «Φιλελεύθερων» στην επόμενη κυβέρνηση θα είναι ίσως το πρώτο βήμα για τη μελλοντική συγκρότηση του νέου «μεγάλου συνασπισμού» της Γερμανίας που θα κληθεί να απαντήσει δημιουργικά, μακριά από ιδεολογικές προκαταλήψεις και παραδοσιακές αντιπαλότητες, στις μεγάλες προκλήσεις της νέας εποχής.