ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ
Οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις, δυο μήνες μάλιστα μετά τις βουλευτικές εκλογές και εν μέσω της θερινής ραστώνης, εμφανίζουν υψηλά ποσοστά επιδοκιμασίας της κυβερνητικής πολιτικής και του Π/Θ κ. Μητσοτάκη. Ούριος άνεμος αισιοδοξίας και επανόδου στην «κανονικότητα». Δικαίως. Διότι, ο κ. Μητσοτάκης έδειξε αξιοθαύμαστη για τα ελληνικά δεδομένα προετοιμασία για το κυβερνάν. Κινήθηκε με ασυνήθιστη ταχύτητα στο νομοθετικό και πρακτικό επίπεδο για τις πρώτες θεσμικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις. (Έχει ξεπεράσει, βέβαια, τα όρια του γελοίου ο ισχυρισμός του ΣΥΡΙΖΑ ότι η ΝΔ υποκλέπτει τις δικές του πολιτικές που δεν πρόλαβε να εφαρμόσει, τις οποίες μάλιστα χαρακτηρίζει ως «νεο-φιλελεύθερες! Άβυσσος η ψυχή του ΣΥΡΙΖΑ)
Δεν έλειψαν, βέβαια, τα παρατράγουδα, οι αστοχίες και τα λάθη. Δεν θα τα χαρακτηρίσω, όπως ορισμένοι, «αναπόφευκτα». Τίποτα δεν είναι αναπόφευκτο. Εάν συνεχιστούν τότε η κυβέρνηση δεν θα αποφύγει τη δικαιολογημένη κατακραυγή και χλεύη.
Στον οικονομικό τομέα το στοίχημα της κυβέρνησης είναι καθοριστικό. Από την σχετική ή όχι επιτυχία της στον τομέα αυτό θα κριθεί κατά κύριο λόγο η μακροημέρευση, η πολιτική της κυριαρχία και ηγεμονία. Που συνάμα προϋποθέτει μεταξύ άλλων πιστή τήρηση του «Συμβολαίου της Αλήθειας», ρεαλιστικούς στόχους, μετριοπάθεια, σεβασμό των θεσμών, κοινωνική ευαισθησία, συνεχή διάλογο με την κοινωνία και τα λαϊκά στρώματα, απομόνωση των ακραίων απόψεων και φωνών, τήρηση βασικών αρχών κοινωνικής δικαιοσύνης, λειτουργικό και αποτελεσματικό κοινωνικό κράτος ισότιμης πρόσβασης για όλους τους πολίτες. Ουκ ολίγα. Ωστόσο, ούτε οι μεταρρυθμίσεις αποδίδουν αμέσως ούτε η διεθνής οικονομική συγκυρία είναι ευνοϊκή. Ούτε η μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων θα έρθει σύντομα. Κατά συνέπεια, τίποτα δεν διασφαλίζει ότι θα δημιουργηθεί αυτομάτως ο αναγκαίος δημοσιονομικός χώρος (που δεν πρέπει να γίνει με έκπτωση κρίσιμων δημόσιων επενδύσεων) ούτως ώστε οι διαθέσιμοι πόροι να διατεθούν και για την ενίσχυση της ανάπτυξης και την κοινωνική προστασία. Κι απομένει κανείς να διαπιστώσει στην πράξη κατά πόσο το νέο επιχειρηματικό περιβάλλον και η μείωση της φορολογίας θα αποτελέσουν και κίνητρο κοινωνικής ευθύνης και υπεύθυνης φορολογικής συμπεριφοράς, κυρίως από μικρούς και μικρομεσαίους επιχειρηματίες. Εάν δηλαδή οι μεσαίες τάξεις που πράγματι γονάτισαν από την σκόπιμα αιματηρή υπερφορολόγηση του ΣΥΡΙΖΑ για να χρηματοδοτήσουν την ελεήμονα επιδοματική τους πολιτική, θα ανταποκριθούν με αίσθημα ευθύνης απέναντι στο κράτος και την κοινωνία. Για να μην διαιωνιστούν η εργοδοτική ασυδοσία και επιταθούν τα απαράδεκτα φαινόμενα ζούγκλας στον εργασιακό τομέα.
Δεν θα υπάρξει κανένα ελαφρυντικό για την κυβέρνηση αυτή. Οι προσδοκίες είναι δικαιολογημένα πολύ μεγάλες. Αν μη τι άλλο η ίδια δεν μπορεί να επικαλεστεί κανένα λειτουργικό πολιτικό εμπόδιο από την στιγμή που ελέγχει 12 στις 13 περιφέρειες, τους μεγάλους δήμους της χώρας συμπεριλαμβανομένου και του Δήμου των Αθηναίων και συνάμα έχει άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Γι αυτό έχει τεράστια σημασία η κυβερνητική επίδοση σε άλλους κρίσιμους τομείς, όπως ενδεικτικά της ασφάλειας, της υγείας και των δημόσιων συγκοινωνιών, του περιβάλλοντος. Είναι γνωστή η κατάσταση που κληροδοτείται.
Αλλά, πάνω από όλα, προέχει η αποκατάσταση της αξιοπιστίας του Κράτους Δικαίου οι θεσμοί του οποίου επλήγησαν βάναυσα από τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως, μεταξύ άλλων, προκύπτει από την σκευωρία της υπόθεσης Novartis. Εδώ, κάθε ολιγωρία ή συμψηφισμός στο όνομα κάποιας αναμενόμενης δήθεν «συναίνεσης» που υποτίθεται αναμένει η κυβέρνηση για τα επικείμενα κρίσιμα πολιτικά θέματα (π.χ. αναθεώρηση του Συντάγματος, εκλογικός νόμος κ.τ.λ.) ήτοι στο όνομα κάποιου ήπιου πολιτικού κλίματος ή ενδεχομένως εσωτερικών κομματικών ισορροπιών, θα είχαν ολέθριες πολιτικές συνέπειες με κατάρρευση της πολιτικής εμπιστοσύνης. Όσης έχει απομείνει απέναντι σε κυβερνήσεις και πολιτικούς θεσμούς. Διότι, δεν πρόκειται απλώς για τους 16 φακέλους με τα σκάνδαλα του ΣΥΡΙΖΑ, ολοκληρωμένους και στοιχειοθετημένους, όπως υποστήριξε ο δημοσιογράφος κ. Γιώργος Παπαχρήστου στα ΝΕΑ (11/9) χωρίς να έχει διαψευστεί. Ούτε για την ορθή άποψη ότι η Βουλή δεν μπορεί να μεταβληθεί σε ένα απέραντο εργοτάξιο «Εξεταστικών Επιτροπών» για προφανείς λόγους.
Εδώ πρόκειται για μια τεράστια πολιτική σκευωρία με φυσικούς και ηθικούς αυτουργούς. Τόσο ο κ. Α. Σαμαράς όσο και ο κ. Ε. Βενιζέλος κατονόμασαν σε πρόσφατες καταθέσεις τους στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου ως μηνυτές πολιτικά πρόσωπα ακόμα και τον ίδιο τον κ. Τσίπρα. Ο κ. Βενιζέλος υποστήριξε ότι η σκευωρία αυτή δεν μπορεί να εξυφάνθηκε «χωρίς την έγκριση, στήριξη ή συμμετοχή του πρώην Π/Θ». Επομένως, Δικαιοσύνη και η Βουλή καλούνται να πράξουν το καθήκον τους και κατά τρόπο που να αποτρέπει μελλοντικούς επίδοξους μιμητές. Για την υγεία της δημοκρατίας «μακάρι οι εμπλεκόμενοι να είναι αθώοι», όπως έλεγε υπομειδιώντας κυνικά ο ίδιος ο κ. Τσίπρας διώκοντας συλλήβδην και κρατώντας ομήρους τους πολιτικούς του αντιπάλους και κουνώντας το δάκτυλο ως άλλος Βισίνσκι. Όμως, από κατήγορος είναι τώρα κατηγορούμενος. Υποτίθεται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ «σηκώνει το γάντι», δεν αποκλείεται δε να καταστρώνει σχέδια για κάποιο «βρώμικο 2019» επιδιώκοντας να κεντρίσει παρωχημένα αντανακλαστικά με εγγαστρίμυθο θράσος.
Η κατασκευή της σκευωρίας Novartis υπήρξε μια υπολογισμένη πολιτική κίνηση με εμφανή στόχο να στιγματίσει ολόκληρο το «παλιό πολιτικό σύστημα» ως «σάπιο και διεφθαρμένο» σε αντιπαράθεση με τον μύθο κάποιου ανύπαρκτου «ηθικού πλεονεκτήματος» που η «πρώτη φορά Αριστερά» περιέφερε ως σημαία ευκαιρίας. Ενώ η ίδια είχε καταρρακώσει όχι μόνο όλο το αξιακό απόθεμα της Αριστεράς αλλά ήταν βουτηγμένη στο βούρκο της πολιτικής ανηθικότητας, χυδαιότητας, αυταρχισμού και κυνισμού μέχρι τον λαιμό. Ωμός, στυγνός, χυδαίος λαϊκισμός. Ευτυχώς, η σήψη των θεσμών δεν προχώρησε τόσο πολύ. Η Πολάκιος συνταγή εκλογικής επιτυχίας δια της φυλακίσεως δεν εισακούστηκε.
Αποτελεί επιτακτική απαίτηση των πολιτών η πλήρης διαλεύκανση της σκευωρίας Novartis και η απόδοση πολιτικών και ποινικών ευθυνών εκεί όπου τυχόν προκύψουν. Συνιστά στοιχειώδη θεσμική αυτοπροστασία της δημοκρατίας και αναγκαία πολιτική κάθαρση.
*Ο Βασίλης Καπετανγιάννης είναι πολιτικός επιστήμονας