Θα ήθελα πολύ να μου εξηγήσουν, και το λέω ειλικρινά και χωρίς διάθεση ειρωνείας, οι φίλοι του «Ποταμιού» ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στον τίτλο του «επικεφαλής» και τον τίτλο του «προέδρου». Ισως επειδή η Ελλάδα είναι γεμάτη με πρόεδρους, θα μου πείτε, οι οποίοι μπορεί να μην εκλέγονται όλοι διά βοής, όπως ψήφιζαν κάποτε στη Σπάρτη, αυτό όμως δεν τους εμποδίζει να είναι «επικεφαλής» – το οποίο στη γενική δεν κάνει του «επικεφαλούς». Δεν φτάνει η διαφορά των τίτλων και τα παιχνίδια με τη σημασία τους για να σηματοδοτήσουν την ανανέωση των ηθών. Τι πιο αθώο και δημοκρατικό από τον τίτλο του «πατερούλη» ή του «Μεγάλου Τιμονιέρη»; Θα ήθελα επίσης να μου εξηγήσουν ποια σημασία ακριβώς δίνουν στη λέξη «εθελοντισμός» ώστε να διευκρινίζουν πως τα μέλη του κόμματος θα αποκαλούνται από τούδε και στο εξής «εθελοντές».
Σε τι διαφέρουν οι σημερινοί εθελοντές από αυτούς που σταδιοδρόμησαν, άλλοι επιτυχώς και άλλοι όχι, στις δεκαετίες της Τρίτης Ελληνικής Δημοκρατίας; Ας μην ξεχνάμε ότι οι αφισοκολλητές του ’75 και του ’76 εθελοντική εργασία προσέφεραν, εθελοντικά έπαιζαν ξύλο μεταξύ τους για την καλύτερη θέση της αφίσας τους στον τοίχο, εθελοντικά προπαγάνδιζαν τις θέσεις του κόμματός τους στους πρωτοετείς στο πανεπιστήμιο. Ορισμένοι εξ αυτών κάποια στιγμή βαρέθηκαν να επαναλαμβάνουν τα ίδια και τα ίδια, αποφάσισαν να σοβαρευτούν, ολοκλήρωσαν τις σπουδές τους και έπαψαν να είναι εθελοντές. Αλλοι, ουκ ολίγοι, συνέχισαν να προσφέρουν εθελοντική εργασία στα κόμματά τους, εγκατέλειψαν τις σπουδές τους -αν δεν κάνω λάθος η οδοντιατρική ήταν στις προτιμήσεις τους- και σταδιοδρόμησαν στην πολιτική σκηνή. Εγιναν βουλευτές, υπουργοί ορισμένοι, προσφέροντας πάντα την εθελοντική τους εργασία στη σωτηρία του έθνους με τα γνωστά αποτελέσματα. Εθελοντές επίσης είναι και οι οργανωμένοι οπαδοί των ποδοσφαιρικών ομάδων, με τα γνωστά καταστροφικά αποτελέσματα και για την ψυχική υγεία των ιδίων και για τη δημόσια τάξη. Ποία η σχέση αυτού του εθελοντισμού με τον εθελοντισμό της νοσοκόμας που επισκέπτεται τον τραυματία στρατιώτη ή τον άπορο ασθενή ή τον άστεγο. Αλήθεια, υπάρχουν εθελοντές που φροντίζουν αστέγους; Θέλω να πω πως ο εθελοντισμός από μόνος του, ως λέξη, δεν προσθέτει κανένα απολύτως ηθικό πρόσημο. Μάλλον θα πρέπει να τον αποδώσουμε στη λυρική διάθεση των επίδοξων ανανεωτών της πολιτικής μας ζωής. Θα το θεωρούσα πολύ αποτελεσματικότερο εκ μέρους τους αν έδιναν λιγότερο βάρος στην εκπόνηση της «νεο-γλώσσας». Κι αν είχαν την ψυχραιμία να αναρωτηθούν μήπως ό,τι εμφανίζεται ως καινούργιο είναι στην πραγματικότητα πολύ παλαιό – χωρίς αυτό να είναι απαραιτήτως κακό, αρκεί να το ξέρεις.
Τη ρητορική του κ. Τσίπρα την αντιμετωπίζω με καχυποψία, όχι μόνον γιατί φέρει εμφανώς τα σημάδια του φρονήματος μιας Αριστεράς που αισθάνεσαι πως έχει επιζήσει ως κειμήλιο και όχι ως ζωντανός οργανισμός. Αυτό που με κάνει να τη θεωρώ ανειλικρινή είναι ο μεσσιανισμός της. Υπόσχεται πως θα θεραπεύσει «πάσα νόσον», λες και από τη βούλησή του εξαρτώνται οι δυνάμεις του σύμπαντος κόσμου – δεν ξέρω αν είναι αναγνώστης του Κοέλιο. Ο αριστερός προσκοπισμός μπορεί να διασκεδάζει όσους τον ασκούν ως μόνιμη επαγγελματική δραστηριότητα, όμως δεν νομίζω ότι μπορεί να λύσει κανένα από τα σοβαρά προβλήματα της κοινωνίας μας. Οπως και κανένας προσκοπισμός, όπως και κανένας μεσσιανισμός. Ο τόπος έχει χορτάσει από μεσσίες και δυναστείες. Καιρός να αποκτήσει και πολιτικούς, ανθρώπους με κοινό νου και τη μεγάλη αρετή του δημοκρατικού χαρακτήρα κατά τους αρχαίους ημών, την πραότητα. Το όραμα της ανάπτυξης, μετά τις βίαιες καταστροφές των τελευταίων ετών, δεν μπορεί παρά να έχει στόχο την κοινωνική πραότητα. Κι είναι αυτή η εναλλακτική που μπορεί να προσφέρει το «Ποτάμι».