Η Αλέκα Παπαρήγα το είπε με αξιέπαινη ειλικρίνεια: «Καλούμε τον λαό να διορθώσει την ψήφο του». Οι υπόλοιποι – σχεδόν όλοι – το είπαν έμμεσα και συγκαλυμμένα. Αλλά είναι το κεντρικό σύνθημα των εκλογών της 17ης Ιουνίου: Διορθώστε την ψήφο σας!
Κάνατε λάθος – μας λένε οι πολιτικές ηγεσίες. Ψηφίσατε λάθος. Πάμε, λοιπόν, ξανά σε εκλογές για να σας δώσουμε την ευκαιρία να διορθώσετε το λάθος σας. Υποδείξεις διόρθωσης υπάρχουν περίπου τόσες όσα και τα κόμματα που διεκδικούν την ψήφο μας. Αλλά οι κεντρικές είναι δύο.
Μία από τον ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος ελπίζει πως το ρεύμα που τον οδήγησε, μέσα σε 15 προεκλογικές ημέρες, από το δημοσκοπικό 7%-8% της Κυριακής του Θωμά στο εκλογικό 16% της Κυριακής του (κατά Π. Τατσόπουλο) μπαρμπα-Θωμά θα συνεχίσει να φουσκώνει. Θα φέρει εκείνες τις «λίγες χιλιάδες ψήφους» που έλειψαν και θα τον οδηγήσει στη θέση του προνομιούχου πρώτου κόμματος, με την προίκα των 50 εδρών του εκλογικού νόμου – ώστε να πάρουν τα όνειρα εκδίκηση.
Η δεύτερη είναι του Αντώνη Σαμαρά που ελπίζει πως το σοκ του αποτελέσματος (μαζί με τον τρόμο που προκαλούν κάποια αναπάντεχα κρούσματα πολιτικού νεοπλουτισμού από στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ στα τηλεοπτικά πάνελ) θα προσθέσει στο εκλογικό κοκτέιλ μια δόση φόβου, δίπλα στην ισχυρή δόση του θυμού, που και αυτός ελπίζει να έχει κάπως ξεθυμάνει. Και πως μια ισχυρή πόλωση – Αντώνης εναντίον Αλέξη – γύρω από το δίλημμα Ευρώπη θα συσπειρώσει την Κεντροδεξιά και θα της δώσει τον αέρα που έλειψε από τα πανιά της.
Η πόλωση είναι ήδη παρούσα. Κι αν δεν ξέρουμε ακόμη το τελικό πολωτικό δίλημμα, ξέρουμε πως αυτές θα είναι εκλογές πόλωσης. Οι μεν ελπίζουν πως αν η πόλωση οργανωθεί ξανά γύρω από το ερώτημα «Μνημόνιο – αντιμνημόνιο», ο ΣΥΡΙΖΑ θα μονοπωλήσει εύκολα την αντιμνημονιακή πλειοψηφία. Οι δε ελπίζουν πως αν η πόλωση οργανωθεί γύρω από το δίλημμα «ευρώ ή περιπέτεια», ο συσπειρωμένος κεντροδεξιός χώρος θα μονοπωλήσει το ευρωπαϊκό μπλοκ.
Αλλά υπάρχει και ένα ακόμη ενδεχόμενο. Το εκλογικό σώμα να μη δεχτεί ότι «ψήφισε λάθος». Να μην πεισθεί ότι πρέπει να τρέξει τώρα να μαντάρει την ψήφο του, να την επιδιορθώσει.
Να πει, δηλαδή: Εδωσα μια ψήφο – μήνυμα ότι πρέπει να αλλάξει η συνταγή εξόδου από την κρίση. Δεν έχει νόημα να την επαναλάβω ως άναρθρη κραυγή, χωρίς ασφαλές εναλλακτικό σχέδιο. Να πει επίσης: Εδωσα μια ψήφο καταδίκης των κομμάτων που δημιούργησαν το πελατειακό τέρας της Μεταπολίτευσης και έγιναν, εν τέλει, αιχμάλωτοι του τέρατος. Δεν μπορώ να την ανακαλέσω, υπό το κράτος του φόβου εξόδου από το ευρώ, και να αναθέσω τη σωτηρία μου στους υπαιτίους της καταστροφής μου.
Μπορεί να μην έρθουν έτσι τα πράγματα. Μπορεί η πόλωση να αποδειχθεί αποτελεσματική. Κάνω απλώς μιαν υπόθεση: ότι το εκλογικό σώμα μπορεί και να μη δεχθεί να διορθώσει κάτι που δεν θεωρεί «λάθος». Στην περίπτωση αυτή, η νέα εντολή θα είναι παραλλαγή της προηγουμένης: μια εντολή συνεργασίας. Επειδή κανένας μόνος του δεν κρίνεται άξιος εμπιστοσύνης. Επειδή η «επαναδιαπραγμάτευση» του Μνημονίου με τους εταίρους πρέπει να γίνει με τη μέγιστη αποδοτικότητα και ασφάλεια παραμονής εντός της ευρωζώνης. Επειδή το μεγάλο κοινωνικό και ηθικό τραύμα του Μνημονίου δεν μπορεί να επουλωθεί με έναν γηπεδικό θρίαμβο των μεν επί των δε, αλλά με μια νέα σύνθεση. Και επειδή η μεταρρύθμιση του πολιτικού και οικονομικού μοντέλου, η περίφημη «επανίδρυση» που εκκρεμεί εδώ και οκτώ χρόνια, απεδείχθη επί οκτώ χρόνια ότι παραμένει επιταγή ανεκτέλεστη αν παραδοθεί σε μια μονοκομματική πλειοψηφία ενός από τα κόμματα – αιχμαλώτους του τέρατος. Εκείνα που κυβέρνησαν και εκείνα που θέλουν να τους μοιάσουν.
Κι αν έτσι έρθουν τα πράγματα, τότε θα έχει αποδειχθεί ότι οι εκλογές επανελήφθησαν όχι για να διορθώσει ο λαός την ψήφο του. Μα για να διορθώσουν οι πολιτικές ηγεσίες τη βαρηκοΐα τους απέναντι στο μήνυμα της ψήφου αυτής.