Ένα βιβλίο βόμβα στα θεμέλια της διαπλοκής

Και να που ένας άνθρωπος τολμά. Και θέτει τον δάκτυλον επί τον τύπον των ήλων. Και ψηλαφεί τις πληγές που άφησαν στο σώμα της Κύπρου ανεύθυνοι κι ανίδεοι και δημοκόποι πολιτικοί, κομματάρχες και κομματαρχίσκοι της πεντάρας, μεγαλοδικηγόροι και μεγαλολογιστές, μεγαλοτραπεζίτες και μεγαλοντιβέλοπερς, όλοι τους μια «συμμορία», με ελάχιστες ατομικές εξαιρέσεις που δεν σώζουν την εικόνα… Πολιτικοί και πολιτικάντηδες… κι ανακαλείς από τον Σεφέρη, «ψυχές μαραγκιασμένες από δημόσιες αμαρτίες καθένας κι ένα αξίωμα […]  ιδιοτέλεια να καρπωθείς το αίμα των άλλων». Πολιτικοί και πολιτικάντηδες… κι αναθυμάσαι τον Καβάφη στο Ας φρόντιζαν, στον Δημάρατο, στον Ιωάννη τον Κατακουζηνό… Πολιτικοί και πολιτικάντηδες, μια συμμορία με μαέστρο –ποιος θα το πίστευε- τον ίδιο τον Αρχηγό του κράτους!... Αυτόν που βάλαμε τους ώμους μας και τον ανεβάσαμε στον λόφο, όχι εκείνον του Γολγοθά, τον άλλο, του Καπιτώλιου… Γιατί πιστέψαμε, από την ως τότε δημόσια πολιτεία του, πως ήταν πράγματι «ο καλύτερος μαθητής του Κληρίδη», του πραγματιστή Κληρίδη, πως ήταν ο ηγέτης της λύσης, και, στις δραματικές εκείνες στιγμές του 2013, πως ήταν ο ηγέτης που θα έβγαζε τον τόπο από την κρίση…    

Μιλώ για το νέο βιβλίο του Μακάριου Δρουσιώτη, Η Συμμορία, Αλφάδι, 2020,  ένα βιβλίο-τόλμημα, που θα λειτουργήσει, ευελπιστώ, σαν βόμβα στα θεμέλια του πολιτικού μας συστήματος, ενός συστήματος σάπιου, βυθισμένου στη διαπλοκή και τη διαφθορά. Είναι το δωδέκατο βιβλίο του Μακάριου Δρουσιώτη, βγαλμένο, όπως όλα τα άλλα, απ? αυτό που, στις ώριμες δημοκρατίες της Δύσης, καθιερώθηκε, από την εποχή του Watergate, ως investigative journalism, καθ? ημάς, ερευνητική δημοσιογραφία. Ο Μακάριος Δρουσιώτης, έχοντας στηρίξει με δημοσιογραφικά του κείμενα την υπόθεση της λύσης το 2004, κι έχοντας βγάλει στην επιφάνεια τα της «περιρρέουσας» του τότε προέδρου Τάσου Παπαδόπουλου με την ερευνητική εργασία του Η περιρρέουσα ατμόσφαιρα, 2005, βρέθηκε σε κοινή πορεία με τον Νίκο Αναστασιάδη, που, με τη στάση του, είχε αναδειχθεί ως ο ηγέτης της λύσης. Η πολιτική αυτή συμπόρευση, με την εκλογή Αναστασιάδη στην Προεδρία το 2013, έφερε τον Μακάριο Δρουσιώτη στο προεδρικό ως ειδικό συνεργάτη του Προέδρου της Δημοκρατίας. Η θητεία του όμως αυτή τον έφερε αντιμέτωπο με μιαν άλλη πραγματικότητα που δεν μπορούσε πριν να την φανταστεί ούτε είχε τρόπο να την προβλέψει. Στις κρίσιμες εκείνες ώρες, που το κράτος που είχε παραδώσει η προεδρία Χριστόφια βρισκόταν στο χείλος οικονομικής κατάρρευσης και αναμέναμε όλοι τον πραγματιστή ηγέτη να πάρει τις δύσκολες αποφάσεις που θα έβγαζαν τον τόπο από την κρίση, ο Μακάριος Δρουσιώτης είδε από μέσα έναν πρόεδρο βουτηγμένο ως τον λαιμό στη διαπλοκή με Ρώσους ολιγάρχες και ξένα συμφέροντα και σε όλη την πυραμίδα της πολιτικής ηγεσίας ένα διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα ανίκανο να αντιληφθεί, πόσο μάλλον να διαχειριστεί τις δραματικές συνθήκες των ημερών και τους κινδύνους που απειλούσαν τη χώρα.  

Ο συγγραφέας αυτού του βιβλίου, ενεργώντας όχι ως υπηρέτης στην αυλή ενός βασιλιά αλλά ως ελεύθερος δημοσιογράφος ταγμένος να υπηρετεί την αλήθεια, άρχισε να καταγράφει ημερολογιακά τις απίστευτες εμπειρίες που βίωνε από τη θέση του στο προεδρικό. Χρησιμοποιώντας αυτό το υλικό ως προσωπική μαρτυρία, που επιβεβαιώνεται και ενισχύεται τόσο με περιστατικές μαρτυρίες όσο και με αδιάψευστα ντοκουμέντα, συνθέτει το απίστευτο σκηνικό της διαχείρισης της κρίσης από τον πρόεδρο όσο και το πολιτικό προσωπικό της χώρας. Χωρίς να φείδεται κανενός, χωρίς να κάνει εκπτώσεις σε κανένα.

Κι εκεί που εμείς, στυλωμένοι στους τηλεοπτικούς δέκτες, παρακολουθούσαμε τον άνισο αγώνα έναντι των «φθονερών» εταίρων που έδινε ο πραγματιστής ηγέτης μας στο Eurogroup «με το πιστόλι στον κρόταφο», κι εκεί που, την επομένη βλέπαμε εμβρόντητοι τους αχάπαρους βουλευτές μας να απορρίπτουν, με «πατριωτικές» κορόνες, τη συμφωνία σωσίβιο για το ήπιο οριζόντιο κούρεμα 10% που είχε φέρει ο Πρόεδρος από τις Βρυξέλλες (στις ασφαλισμένες καταθέσεις το κούρεμα θα ήταν 6.75%), το αφήγημα θρίλερ του Μακάριου Δρουσιώτη, οδηγώντας μας στα σκοτεινά μονοπάτια της συμμορίας, μας αλλάζει κυριολεκτικά τα φώτα προσγειώνοντάς μας στα πραγματικά γεγονότα. Ο Πρόεδρος που είχε υπογράψει τη συμφωνία, άμα τη επιστροφή του, έθετε μπρος συνωμοσία για αθέτησή της, ενορχηστρώνοντας ο ίδιος την «πατριωτική» παράσταση της Βουλής που έκλεισε με απόρριψη της συμφωνίας. Για ποιο λόγο; Για να μην πληρώσουν ούτε σεντ οι Ρώσοι ολιγάρχες, οι καταθέτες των δισεκατομμυρίων στην τράπεζα Κύπρου και ούτε σεντ το καθεστώς του Πούτιν που είχε άλλα 10 δις στη ρωσική RCB Bank, γιατί αλλιώς  θα ζημιώνονταν μαζί και οι μεσάζοντες μεγαλοδικηγόροι και μεγαλολογιστές με μεγάλο μερίδιο στο οικογενειακό του δικηγορικό γραφείο.  

Και στήνει ολόκληρο σενάριο για να πληρώσουν «πατριωτικά» μόνο οι Κύπριοι! Πώς; Με αυτό που ονομάζει Ταμείο Αλληλεγγύης, στο οποίο θα εισέρρεαν τα ασφαλιστικά ταμεία των ημικρατικών, των τραπεζικών και των ιδιωτικών υπαλλήλων και άλλα τόσα από «πατριωτικές» εισφορές Κυπρίων πολιτών που θα περνούσαν από το… κουρείο! Για να χαθούν εν μιά νυκτί στη μαύρη τρύπα και ασφαλιστικά ταμεία και εισφορές… Τελικά μας γλίτωσαν από δεύτερη καταστροφή οι «φθονεροί» εταίροι μας. Οι οποίοι, στο μεταξύ, ανησυχούντες για το παράνομο του κουρέματος ασφαλισμένων καταθέσεων, διαβουλεύονταν με τον Κύπριο ΥπΟικ για μείωση της αποκοπής στις ασφαλισμένες καταθέσεις σε 3% και αύξηση στις ανασφάλιστες (άνω των 100 000 ευρώ) σε 12.5%. Οπόταν ο πρόεδρος «αντέδρασε με οργή λέγοντας στον υπουργό Οικονομικών να μην υπάρξει καμιά αύξηση στις μεγάλες καταθέσεις επειδή θα δυσαρεστούνταν ακόμη περισσότερο οι ξένοι».    

Κι ενώ κάλπαζε η πορεία προς την πλήρη κατάρρευση κι οι πολίτες ουρές στις ΑΤΜ άδειαζαν τα ταμεία των τραπεζών κι η ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έκοβε τη χρηματοδότηση από τον ΕΛΑ, ο Αναστασιάδης έτρεχε στον Πούτιν για να αγοράσει τη Λαϊκή Τράπεζα που χρωστούσε 10 δις στον ΕΛΑ και τα ταμεία της άδεια, και να αγοράσει κρατικά ομόλογα φυσικού αερίου (που ακόμα δεν τον είδαμε…) κι έτσι να φύγει από τους «φθονερούς εταίρους», να φύγει κι από το Eurogroup ακόμα και από την ΕΕ αν χρειαζόταν, όπως τερέτιζαν συνεταίροι του στην κυβέρνηση, και να γίνει η Κύπρος προσάρτημα της Ρωσίας! Η οποία Ρωσία είχε διαμηνύσει δια της «ανώτατης ηγεσίας» ότι «αν αγγίζαμε την RCB τότε θα βλέπαμε μιαν αντίδραση που δεν είδαμε ποτέ». Αφού παραθέσει ο συγγραφέας δηλώσεις/προειδοποιήσεις από τους Πούτιν/Μεντβέντεφ αναφορικά με την RCB, κι αφού αναφερθεί στην εσπευσμένη κάθοδο Ρώσων ολιγαρχών με ιδιωτικά τζετ στην Κύπρο για τις προσωπικές τους καταθέσεις στην Τράπεζα Κύπρου, καταλήγει συμπερασματικά:

Το Κρεμλίνο, λοιπόν, προκειμένου να διασφαλίσει ότι οι ρωσικές καταθέσεις που το ενδιέφεραν θα παρέμεναν αλώβητες, κίνησε τους μηχανισμούς παρέμβασης που διέθετε στο κυπριακό πολιτικό σύστημα για να παγώσει την υλοποίηση της συμφωνίας.

Αναφορικά με το καθαυτό ζήτημα της διάσωσης της κυπριακής οικονομίας, δεν είχε βέβαια το Κρεμλίνο καμιά διάθεση να συνδράμει με οποιοδήποτε ουσιαστικό τρόπο. Σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πούτιν που είχε ζητήσει ο Αναστασιάδης για να εκλιπαρήσει βοήθεια, μια επικοινωνία που κάνει τον Κύπριο πολίτη να ντρέπεται τόσο για το σκηνικό που είχε στηθεί όσο και για τα όσα λέχθηκαν, ο Πούτιν το μόνο που δέχθηκε ήταν να υπάρξει επιμήκυνση της εξόφλησης του δανείου 2.5 δις που είχε συνάψει τον προηγούμενο χρόνο η κυβέρνηση Χριστόφια.

Τελικά, από αναβολή σε αναβολή, από ραδιουργία σε ραδιουργία, κι από αδιέξοδο σε αδιέξοδο, ο Αναστασιάδης βρισκόταν ξανά στις Βρυξέλλες σε μαραθώνιες διαπραγματεύσεις με το Eurogroup, κατά τις οποίες από τη μια απειλούσε με παραίτηση και από την άλλη εκλιπαρούσε να τον διευκολύνουν. Εδώ καλύτερα να πάμε σε αυτό τούτο το αφήγημα του Μακάριου Δρουσιώτη:

Στη Λευκωσία ήταν μαζεμένοι το βράδυ της Κυριακής στο Προεδρικό Μέγαρο οι αρχηγοί των κομμάτων. […] Όλη η Κύπρος ήταν σε αγωνία για την Τράπεζα Κύπρου, η Λαϊκή ήταν ξεγραμμένη. Αυτό ήταν πλέον το διακύβευμα, να επιτρέψει το Eurogroup το κούρεμα στην Τράπεζα Κύπρου. Το 6.75% και το 9.99% ήταν αδιανόητο, τώρα η ελπίδα ήταν για 30%. Στις Βρυξέλλες ο Αναστασιάδης δεν είχε τίποτε στο χέρι για να μπορέσει να διαπραγματευτεί, παρακαλούσε μόνο τους εταίρους του να τον διευκολύνουν για να μπορέσει να διαχειριστεί την κατάσταση. Όσο περνούσαν οι ώρες και δεν υπήρχε αποτέλεσμα, η αγωνία κορυφωνόταν. Περισσότερο από όλους αγωνιούσαν οι πολιτικοί αρχηγοί. Ήταν ξεκάθαρο ότι αισθάνονταν το βάρος της ευθύνης από τυχόν συνολική κατάρρευση. Η έπαρση των προηγούμενων ημερών είχε εξαφανιστεί.

Κατά τα μεσάνυχτα τηλεφώνησε ο Αβέρωφ Νεοφύτου και μίλησε με τον Γιαννάκη Ομήρου που, ως προεδρεύων, είχε το γενικό πρόσταγμα, και τον ενημέρωσε ότι έκλεισε συμφωνία: Η Λαϊκή θα πήγαινε σε εξυγίανση. Διατηρείτο η Τράπεζα Κύπρου με όσο κούρεμα θα χρειαζόταν, που τελικά έφτασε το 47.55% […]. Παρά το βαρύ τίμημα, το πρόσωπό τους έφεξε, διότι υπήρχε πλέον μνημόνιο και γλυτώσαμε τα χειρότερα. Όπως το σχοινί του χωριάτη, που μονό δεν φτάνει, αλλά διπλό φτάνει και περισσεύει.

Στο κεφάλαιο 2 με τίτλο το πλιάτσικο επί των ερειπίων και προμετωπίδα τη ρήση του μεγαλοδικηγόρου Ανδρέα Νεοκλέους, «Δεν έχει σημασία ποιος εκλέγεται πρόεδρος, την Κύπρο εγώ την κυβερνώ», ο συγγραφέας σκιαγραφεί τις λυκοφιλίες και τα χωρίς κανένα ηθικό φραγμό σκυλοφαγώματα –ο εχθρός του εχθρού μου φίλος μου- με εμπλεκόμενους πότε ως συμμάχους και πότε ως εχθρούς τον πρόεδρο και τον Ανδρέα Νεοκλέους, να πολεμούν ή να στηρίζουν πότε τον ένα από τους ανεξάρτητους αξιωματούχους πότε τον άλλο ανάλογα με το συμφέρον της στιγμής.    

Γράφει σχετικά ο Μακάριος Δρουσιώτης:

Ένα από τα μεγαλύτερα μαθήματα που πήρα στη θητεία μου στο προεδρικό ήταν ο ωμός κυνισμός του πολιτικού προσωπικού. Με την ίδια ευκολία που μπορεί να σκοτωθούν μεταξύ τους, μπορούν να βρεθούν στο ίδιο τραπέζι σαν παλιόφιλοι φτάνει να έχουν κάποιο κοινό σκοπό.»

Όταν ακούς τον πρόεδρο να εκρήγνυται έναντι του Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας με το χυδαιολόγημα «Είμαι η μεγαλύτερη πουτάνα της πολιτικής. Δεν θα με ξεγελάσεις εσύ, κανένας δεν το κατάφερε. […] Αυτός ο τόπος δεν μας χωράει και τους δυο», κι αμέσως μετά, αφού τον κατατρόπωσε, να του μιλά με το «Πανίκο μου», «σε παρακαλώ», «σ? ευχαριστώ», μέχρι να τον φάει εξαναγκάζοντάς τον σε παραίτηση αφού δεν μπορεί να τον παύσει, τότε παίρνεις κι εσύ παραστατικά το «μάθημα» του συγγραφέα. Σκάνδαλα επί σκανδάλων Alvarez and Marsal, Providencia, Focus, ΟΠΑΠ, και να χάνεται ο αναγνώστης στο γιατί και ποιον μάχεται κάθε φορά ο καθένας… Τελικά δεν θα αποφευγόταν η σύγκρουση ανάμεσα σε πρόεδρο και Νεοκλέους «η μάχη γιγάντων» όπως την περιγράφει ο συγγραφέας «με κύριο διακύβευμα τα λάφυρα από τις δυο μεγαλύτερες τράπεζες της Κύπρου».  

Στο κεφάλαιο 3 (τελευταίο), με τίτλο η Νέμεσις και προμετωπίδα τη ρήση του Γενικού εισαγγελέα «οι κατηγορούμενοι μετατρέπονται σε κατηγόρους, με τη συνδρομή και υπόθαλψη του ανώτατου άρχοντα της χώρας. Ντροπή!», παρουσιάζονται οι πρώτες ενδείξεις των συνεπειών, η Νέμεσις, που αρχίζει να επικρέμαται ως απειλή ή να επιπίπτει επί των κεφαλών των πρωταγωνιστών της διαπλοκής και της διαφθοράς. Η σκιά που πλανάται πάνω από το κεφάλι του Αναστασιάδη για την ύποπτη εξαφάνιση ?450000 από τη «χορηγία» της Focus προς τον ΔΗΣΥ κατά την προεκλογική των προεδρικών, η λίστα Γιωρκάτζη για δάνεια βουλευτών η απειλή της οποίας μένει ακόμα κλειδωμένη στα συρτάρια… Ωστόσο, κυρίαρχη θέση παίρνει η ποινική έρευνα Καλλή κατ? εντολήν του Γενικού Εισαγγελέα και το πόρισμα καταπέλτης με βάση το οποίο δικάζονται και καταδικάζονται σε ποινές φυλάκισης ο Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας Ρίκκος Ερωτοκρίτου και ο Παναγιώτης Νεοκλέους γιος του μεγαλοδικηγόρου Ανδρέα Νεοκλέους. Ο Ρίκκος Ερωτοκρίτου, πλεγμένος κι αυτός σε δίχτυα διαπλοκής είχε ύποπτα νταλαβέρια με τον Αναστασιάδη, ο οποίος, με τον φόβο ότι, αν δικαζόταν και καταδικαζόταν ο Ερωτοκρίτου, υπήρχε ο κίνδυνος να παρασύρει και τον ίδιο, συνωμότησε μαζί του για το φάγωμα, με δόλιο τρόπο, του Γενικού Εισαγγελέα. Ήταν τότε που ο Γενικός Εισαγγελέας, σηκώνοντας το γάντι, κατά τον συγγραφέα, έκανε τη δήλωση που έγινε βιράλ:: «Οι κατηγορούμενοι μετατρέπονται σε κατηγόρους, με τη συνδρομή και υπόθαλψη του ανώτατου άρχοντα της χώρας. Ντροπή!» Η αποφασιστική στάση του Γενικού Εισαγγελέα οδήγησε τελικά σε δίκη και καταδίκη τον Ρίκκο Ερωτοκρίτου αλλά και σε ρήξη διαρκείας με τον Πρόεδρο, ο οποίος προφανώς δεν συγχώρεσε την ανεξαρτησία του.     

Ο πολίτης που παίρνει στα χέρια του αυτό το βιβλίο μπορεί να αρχίσει να το διαβάζει ως ένας υποψιασμένος πολίτης έχοντας κατά νουν τα διάσπαρτα κρούσματα διαφθοράς που βγαίνουν κάθε τόσο στην επιφάνεια. Καθώς όμως προχωρεί και μπαίνει στα μαγειρεία του πολιτικού συστήματος διαβάζοντας πρακτικά κλειστών συνεδριάσεων, κατ? ιδίαν διαβουλεύσεων, καθώς και παραθέματα συνδιαλέξεων, κι ύστερα όσα «πατριωτικά» ανακοινώνονται στους «ιθαγενείς», νιώθει να βομβαρδίζεται πανταχόθεν από έναν καταιγισμό περιστατικών διαφθοράς και διαπλοκής που προκαλούν ίλιγγο. Τελειώνοντας το βιβλίο, σε οποιοδήποτε σημείο του φάσματος και αν ανήκε, από τον ενεργό πολίτη ως τον οπαδό του ωχαδελφισμού, βγαίνει ένας οργισμένος πολίτης που λέει «δεν πάει άλλο, φτάνει πια θεατές, πρέπει επιτέλους κάτι να κάνουμε…

4 Ιανουαρίου 2021

Το βιβλίο είναι διαθέσιμο online στο: www.makarios.eu