Φιλελεύθερος

Η Ναταλί Λουαζώ είναι, μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γαλλίας: αναμένεται άμεσα η παραίτησή της προκειμένου να ηγηθεί του ευρωψηφοδελτίου που θα υποστηρίζεται από τον πρόεδρο Μακρόν.
Η γαλλίδα υπουργός έχει ένα γάτο που τον φωνάζει Brexit. Του έδωσε αυτό το όνομα επειδή, όπως η ίδια λέει, την ξυπνάει τη νύχτα για να βγει έξω αλλά μόλις του ανοίξει την πόρτα, μετανιώνει και τελικώς δεν βγαίνει. Όπως, κατά την άποψή της, συμβαίνει με τη Βρετανία και την έξοδό της από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Είναι όμως πράγματι έτσι; Έχει όντως ανοίξει η ΕΕ την πόρτα και το Ηνωμένο Βασίλειο δεν αποφασίζει να βγει; Ή απλά η ΕΕ ξεκλείδωσε μεν την πόρτα αλλά ταυτόχρονα έβαλε ογκώδη αντικείμενα πίσω της ώστε να μην ανοίγει τελικώς;
Φίλοι από τη Βρετανία, θερμοί –σημειωτέον- οπαδοί της παραμονής της στην ΕΕ, επισημαίνουν με παράπονο ότι σε όλη αυτή τη διαδικασία η ΕΕ δεν κράτησε στάση εταίρου και φίλου αλλά η συμπεριφορά της θυμίζει μάλλον απατημένο σύζυγο σε διαδικασία άσχημου διαζυγίου. Με θλίψη μπροστά στα όσα βλέπουν – και βλέπουμε – να διαδραματίζονται τις τελευταίες ημέρες στο παλαιότερο κοινοβούλιο της Ευρώπης, εκτιμούν ότι οι όροι αποχώρησης που πρόσφερε η ΕΕ ήταν τέτοιοι που να μην επιτρέπουν, στην πράξη, την έξοδο. Και τούτο παρά την εκφρασμένη – έστω και λανθασμένη – βούληση του βρετανικού λαού. Με αποκορύφωμα το θέμα των συνόρων της Βόρειας Ιρλανδίας, το περίφημο ιρλανδικό backstop, για το οποίο θεωρούν ότι θα μπορούσε να βρεθεί τεχνικά βιώσιμη λύση, αρκεί η ΕΕ να επεδείκνυε την απαραίτητη βούληση.
Ο αντίλογος σε αυτά θα ήταν ότι η ΕΕ, όσο σκληρή και αν φαίνεται η στάση της, ορθώς χρησιμοποίησε όλα τα μέσα που διέθετε για να αποτρέψει – χωρίς να το ομολογεί – το Brexit. Και τούτο επειδή το διακύβευμα, ειδικά στις παρούσες συνθήκες, αφορά τελικώς το σύνολο του ευρωπαϊκού εγχειρήματος και όχι απλά τη χώρα που αποχωρεί. Ο αντίλογος θα ήταν επίσης ότι, έστω και στο παραπέντε, δεν μπορεί να αγνοηθεί το ένα εκατομμύριο διαδηλωτών υπέρ του remain ούτε τα σχεδόν έξι εκατομμύρια υπογραφών που συλλέχθηκαν – και συνεχίζουν να συλλέγονται- υπέρ της παραμονής. Και, κυρίως, ο αντίλογος θα ήταν ότι το Ηνωμένο Βασίλειο πρέπει το ταχύτερο να βγει από τη μεγάλη περιπέτεια στην οποία το έριξαν επιπόλαιοι χειρισμοί και ανέμπνευστες ηγεσίες. Και ότι, για τον λόγο αυτό, ο τελικός λόγος πρέπει να δοθεί και πάλι στον λαό.
Σε κάθε πάντως περίπτωση, καταλήγουν οι φίλοι από τη Βρετανία, οποιαδήποτε λύση θα έχει οπωσδήποτε αρνητικά στοιχεία μαζί με τα όποια θετικά. Ότι δεν υπάρχει win-win σενάριο. Μόνο περιορισμός της ζημιάς – damage control – μπορεί να επιχειρηθεί πλέον. Και αυτό ισχύει τόσο για την ίδια τη Βρετανία, όσο και για τους υπόλοιπους Ευρωπαίους.